De oorlog in Oekraïne gaat bijna z’n tweede winter in en als afgelopen jaar een indicatie biedt van wat we de komende maanden kunnen verwachten, zullen beide partijen weinig gaan bewegen. 

Maar zelfs als het Oekraïense leger niet op weet te rukken, kan het de Russische troepen gedurende de winter alsnog schade toebrengen, zegt Jack Watling, een expert op het gebied van oorlogsvoering bij de Britse denktank Royal United Services Institute (RUSI). 

Afgelopen winter troffen de legers elkaar langs een grotendeels statische frontlinie die zich uitstrekte – en nog steeds uitstrekt – over honderden kilometers in het oosten en zuiden van Oekraïne. 

De gevechten concentreerden zich in 2022 vooral rond de door oorlog verscheurde stad Bachmoet, in de regio Donetsk, en werden gekenmerkt door het grote aantal slachtoffers. 

In de wintermaanden slaagde Rusland er ook in om een netwerk van complexe verdedigingslinies op te bouwen, die tot nu toe het Oekraïense tegenoffensief hebben gedwarsboomd. 

Watling schrijft in een recente analyse over de voorbereidingen van Oekraïne op de winter, dat als Kyiv geen druk blijft uitoefenen op de Russische strijdkrachten, het Russische leger zijn posities langs het front verder zal versterken.

"Oekraïne moet een evenwicht vinden tussen wederopbouw en de noodzaak om druk te blijven uitoefenen op de Russische strijdkrachten", zegt hij.

Foto: Libkos/Getty Images

De Oekraïense infrastructuur voor energie lijkt opnieuw doelwit

Oekraïne heeft te maken met verschillende uitdagingen bij de voorbereiding op de winter, schrijft Watling. Het moet munitievoorraden aanvullen en luchtverdedigingssystemen op peil houden om zo verwoestende Russische aanvallen te voorkomen. 

In de afgelopen maanden heeft het Oekraïense leger een grote hoeveelheid munitie verbruikt, waardoor niet alleen de eigen voorraden onder druk kwamen te staan, maar ook die van de westerse militaire bondgenoten

De VS hebben op hun beurt de productie van artilleriegranaten opgevoerd, maar werden ook gedwongen om alternatieve oplossingen te zoeken om Oekraïne van zwaardere munitie te kunnen voorzien. Zo werd Oekraïne bijvoorbeeld uitgerust met de zeer effectieve, maar controversiële clustermunitie.

Rusland klopt voor het aanvullen van z’n munitievoorraad niet alleen aan bij zijn eigen defensie-industrie, maar ook bij internationale partners zoals Noord-Korea. 

Het heeft ook de binnenlandse productie van raketten en drones opgevoerd, die volgens experts gebruikt zouden kunnen worden om de komende maanden grote aanvallen op de Oekraïense infrastructuur uit te voeren. 

Deze tactiek zou een herhaling zijn van wat de strijdkrachten van Moskou afgelopen winter deden, toen ze met luchtaanvallen de helft van de Oekraïense infrastructuur voor energie platlegden. 

De Oekraïense president Zelensky houdt hier al rekening mee en heeft aangegeven op zijn beurt doelen in Rusland aan te vallen als de Russen zich opnieuw op de Oekraïense infrastructuur richten.

"We bereiden ons erop voor dat de terroristen de energie-infrastructuur zullen aanvallen. Dit jaar zullen we ons niet alleen verdedigen, maar zullen we ook antwoorden", aldus de president op Telegram.

Op woensdag werden er zware ontploffingen waargenomen bij de kerncentrale Chmelnytsky in Oekraïne. Volgens Zelensky heeft Rusland de centrale met drones geprobeerd aan te vallen, wat volgens hem bewijs is dat de Russen zich opnieuw op de infrastructuur richten deze winter.

Bij de aanvallen zijn er woensdag alleen ruiten van de kerncentrale gesneuveld.

Oekraïne kan terugslaan met langeafstandsraketten

De Oekraïense strijdkrachten hebben recent succes geboekt met langeafstandsaanvallen. Tegen het einde van de zomer zette Oekraïne Storm Shadow/SCALP-EG kruisraketten in, die het van Groot-Brittannië en Frankrijk kreeg. 

Het heeft daarmee zware verwoestingen aan kunnen richten rond de Krim en aan de Russische schepen die in de Zwarte Zee lagen.

Recent onthulde Kyiv ook zijn nieuwe arsenaal MGM-140 Army Tactical Missile Systems, of ATACMS, die Oekraïne in het geheim van de VS heeft gekregen. 

Het Oekraïense leger heeft hiermee verwoestende aanvallen op Russische vliegvelden kunnen uitvoeren, waarbij naar verluidt helikopters en andere militaire hardware werd uitgeschakeld.

Experts gaven eerder aan dat de ATACMS Oekraïne in staat zouden kunnen stellen om diep achter de vijandelijke linies toe te slaan, zonder te veel munitie te hoeven verspillen of manschappen te verliezen. 

Langeafstandsaanvallen lijken daardoor een goede strategie te zijn deze winter om het Russische leger te verzwakken. 

Foto: Roman Chop/Global Images Ukraine via Getty Images

Oekraïne kan de winter in z’n voordeel gebruiken

Militair strateeg Watling zegt dat als Oekraïne nu niet in staat is om een doorbraak te forceren, het succes zou kunnen boeken door de Russische soldaten in de winter hard aan te vallen en het leger zo aan de elementen bloot te stellen. 

"Recente aanvallen bij Dnipro hebben ervoor gezorgd dat het front is uitgebreid en dat er minder Russische troepen kunnen worden teruggetrokken, omdat een groter stuk frontlinie verdedigd moet worden", schrijft Watling. 

"De winter biedt opnieuw een kans om de Russische verliezen te maximaliseren", zegt hij. "Als de Russische troepen in de verdediging moeten langs het brede front, met Oekraïense troepen die kansen creëren in plaats van door de verdediging te breken, dan zullen Russische troepen letterlijk in de kou komen te staan."

Volgens een recente update van het Britse ministerie van Defensie zijn er bijna 300.000 Russische soldaten omgekomen of gewond geraakt sinds februari vorig jaar, toen Rusland Oekraïne binnenviel.

LEES OOK: Oekraïense generaal toont video van eerste inzet van Amerikaanse langeafstandsraketten – Rusland reageert verontwaardigd