De Nederlandse economie is in het eerste kwartaal van dit jaar onverwachts gekrompen. Volgens een voorlopige raming van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ging het om een krimp van 0,1 procent vergeleken met het voorgaande kwartaal, waarin de economie nog uit een recessie kwam.

Economen hadden in doorsnee op een beperkte groei gerekend voor de eerste drie maanden van dit jaar. Het CBS stelt dat de neergang komt door de daling van de export en het krimpen van de industrie. Ook daalden de bouwinvesteringen en was er een negatieve bijdrage van de verandering in voorraden.

In een toelichting spreekt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van een “domper” voor de economie. “De industrie en export bedierven het feestje”, aldus Van Mulligen. Voor heel dit jaar wordt nog wel groei verwacht. “Deze krimp boort nog niet gelijk de hoop op groei over heel 2024 de grond in”, zegt de econoom.

Op jaarbasis, dus vergeleken met het eerste kwartaal van 2023, was de economische krimp bij de start van dit jaar nog wat groter dan op kwartaalbasis. Het gaat dan om een min van 0,7 procent.

Op jaarbasis is nu sprake van drie opeenvolgende kwartalen van lichte krimp. In het slotkwartaal van 2023 werd de economie op jaarbasis 0,4 procent kleiner en in het derde kwartaal van vorig jaar bedroeg de krimp 0,8 procent.

Op kwartaalbasis is sprake van een wat vlakkere ontwikkeling, want in de laatste drie maanden van 2023 was op kwartaalbasis sprake van een lichte plus van 0,2 procent.

Nederlandse export zwak in eerste kwartaal van 2024

Het probleem bij de groei van de economie ligt niet bij de consumptie van huishoudens en overheidsbestedingen. Huishoudens gaven in het eerste kwartaal van dit jaar 0,7 procent meer uit vergeleken met het slotkwartaal van 2023. En de overheid besteedde 0,6 procent meer.

Minder goed gaat het met het bedrijfsleven. De export van goederen en diensten daalde op kwartaalbasis met 0,1 procent in de eerste drie maanden van dit jaar. Verder investeerden bedrijven relatief weinig.

Nederland valt met de krimp uit de toon met andere Europese landen. Zo groeide de economie van de Europese Unie in het eerste kwartaal met 0,3 procent. Voor Duitsland, de belangrijkste handelspartner van Nederland en de grootste economie van Europa, ging het om een plus van 0,2 procent, net als voor Frankrijk. De Britse economie ging met 0,6 procent vooruit.

Op 24 juni komt het CBS met een tweede raming over de economie in de eerste periode van dit jaar.

Nederlandse economie groeit in 2024 minder hard dan eerder gedacht

De Nederlandse economie groeit dit jaar en volgend jaar minder hard dan gedacht, verwacht de Europese Commissie. Zij rekent nu op 0,8 procent groei in 2024 en 1,5 procent het jaar erop. Nederland presteert daarmee net iets onder het Europees gemiddelde.

Door de inflatie vallen de uitgaven van consumenten en de export tegen, constateert de Europese Commissie. De consumentenbestedingen trekken in 2024 aan, verwacht het dagelijks bestuur van de EU. Mensen hebben meer te besteden doordat de lonen stijgen. Ook groeiende overheidsuitgaven stimuleren de economie. Investeringen door het bedrijfsleven zouden nog wel achterblijven.

Afgelopen najaar verwachtte de Commissie nog 1,1 procent groei voor de Nederlandse economie in 2024. De prognose voor het jaar erop was 1,7 procent.

LEES OOK: Belastingbijdrage van bedrijven in Nederland bijna €300 miljard in 2023