Op de eerste dag van de NAVO-top in Londen sloeg Donald Trump zichzelf nog triomfantelijk op de borst en beweerde hij de militaire uitgaven van de alliantie flink op de schop te hebben genomen.
Maar al snel belandde Trump in de ene na de andere gênante situatie. Met als voorlopig triest dieptepunt dat zijn Europese en Canadese collega’s hem niet alleen openlijk tegenspreken, maar hem ook nog gewoon achter zijn rug uitlachen.
Vlak voordat hij dinsdag met de andere westerse leiders sprak, claimde Trump dat het zíjn verdienste was dat de Amerikaanse NAVO-contributie gedaald is terwijl die van de bondgenoten omhoog ging.
Een bedenkelijke claim, want het plan stamt al uit 2014 toen Barack Obama het Witte Huis nog bewoonde. Toch beschouwt Trump het als zijn persoonlijke overwinning, omdat hij al langer van leer trekt tegen de zijns inziens exorbitant hoge contributie van de Amerikanen.
Dat triomfantelijke gevoel verdween echter als sneeuw voor de zon naarmate de dag vorderde en Trump de ene na de andere miskleun deed. Hier een korte opsomming van de gênante situaties waarin Trump zich dinsdag manoeuvreerde:
- Tijdens de gezamenlijke persconferentie van Trump en zijn Franse collega Emmanuel Macron (van wie gezegd wordt dat hij een sterke relatie met Trump heeft) werd Trump publiekelijk terechtgewezen door Macron. Macron wierp Trump voor de voeten dat IS nog lang niet verslagen was, in tegenstelling tot wat Trump regelmatig beweert.
- Ook weerlegde Macron Trumps bewering dat de IS-strijders voornamelijk uit Europa komen.
- Tijdens een andere persconferentie met de Canadese premier Justin Trudeau stelde Trump openlijk Artikel 5 van het NAVO-handvest ter discussie. Artikel 5 geldt als één van de belangrijkste principes waarop de NAVO gegrondvest is: als één van de leden wordt aangevallen, dan geldt dat als een aanval op alle anderen. Trumps uitspraak leidde tot onrust en kritiek onder NAVO-functionarissen.
- Wesley Clark, Amerikaans generaal buiten dienst én een voormalig NAVO-opperbevelhebber, zei tegen David Choi van Business Insider dat Trump met zijn uitspraken onvoorzichtig omspringt met NAVO-principes en dat hij "de afschrikking ondermijnt, potentiële vijanden aanmoedigt en de NAVO erodeert".
- Wereldleiders en royalty beschimpten Trump openlijk achter zijn werd achter zijn rug. Te zien is hoe Trudeau president Macron, premier Boris Johnson, premier Mark Rutte en prinses Anne iets vertelt en de spot drijft met Trumps geïmproviseerde, 40 minuten durende persconferentie waarna iedereen in lachen uitbarst.
- De Britse Conservatieve Partij deed zijn uiterste best om Johnson uit Trumps buurt te houden toen beiden in dezelfde ruimte waren. Dit om te voorkomen dat Trump Johnsons' kansen om de Britse verkiezingen volgende week te winnen verkleint. (Trump leek deze poging te honoreren door dinsdagochtend te verklaren dat hij geen commentaar zou hebben op de Britse verkiezingen).
- Volgens Politico's London Playbook was Johnson "er zo op gebrand niet met de Amerikaanse president op de foto te komen, dat hij hem niet eens verwelkomde" toen hij en zijn vrouw Melania dinsdagavond op 10 Downingstreet arriveerden.
Al met al lijkt het gerechtvaardigd om te stellen dat wereldleiders geen enkele moeite meer doen om Trump serieus te nemen. Een Macron die Trump publiekelijk terechtwijst lijkt in niets meer op de schijnbaar warme relatie tussen beiden twee jaar geleden.
Ook Trudeaus geroddel bij andere staatshoofden staat in schril contrast met diens belofte uit 2016 om alleen de uitspraken van zijn Amerikaanse collega te bekritiseren en niet diens karakter. Johnsons weigering ten slotte om samen met Trump gezien te worden is ook een flinke domper voor de Amerikaanse president die Johnson in oktober nog zo had aanbevolen bij de Britse kiezers.
In een reactie op de tenenkrommende beelden van de roddelende wereldleiders twitterde George Conway, echtgenoot van Witte Huis-adviseur Kellyanne Conway, dat Trump de "risee van de planeet" is.
"De wereld vindt je een incompetente, onverschillige, domme en ontspoorde hansworst - en ze hebben gelijk. En dat bewijs je elke dag", schreef Conway.
