ANALYSE – Aan het begin van het nieuwe jaar leken de kansen voor de Amerikaanse president Donald Trump op een herverkiezing hem nog door de vingers te glippen. In december maakte het Huis van Afgevaardigden de weg vrij voor zijn afzetting.
In twee aanklachten werd Trump beschuldigd van machtsmisbruik voor zijn eigen politieke gewin. Dat zou hij hebben gedaan door de Oekraïense president Volodimir Zelenski onder druk te zetten om een onderzoek naar Trumps politieke rivaal Joe Biden in te stellen. Als pressiemiddel gebruikte Trump het achterhouden van militaire steun.
De tweede aanklacht betrof het tegenwerken van het onderzoek in het Huis van Afgevaardigden naar machtsmisbruik van Trump. De president had medewerkers volgens deze aanklacht bevolen dagvaardingen te negeren en Trump had getuigen openlijk geïntimideerd.
Maar woensdag kwam de redding voor Trump in de Senaat, die door de Republikeinse partij wordt gedomineerd. De Senaat sprak de president vrij van de aanklachten.
Bij de Republikeinen pleitte een meerderheid van 52 senatoren de president vrij; alleen de Republikeinse senator Mitt Romney stemde samen met alle Democratische senatoren voor een veroordeling van Trump. Met bij elkaar 48 stemmen tegen Trump was er onvoldoende steun voor afzetting van de president. Daarvoor was een tweederdemeerderheid nodig.
Trump heeft zijn beste week ooit
Op 1 januari dit jaar bevond de populariteit van Trump zich nog op een dieptepunt. Hij had volgens de Amerikaanse website FiveThirtyEight, dat zich specialiseert in statistiek, de een-na-laagste 'approval rating' voor een zittende president in een verkiezingsjaar. Op dat moment vond slechts 42,6 procent van de Amerikanen dat Trump zijn werk goed uitvoerde.
Alleen President Gerald Ford deed het slechter. Hij kreeg in 1976 steun van slechts 39,3 procent van de bevolking.
Maar een maand later zijn de kaarten heel anders geschud. Deze week bezorgen de Democraten Trump zijn beste week ooit. Daarmee helpen ze hem flink op weg naar een mogelijke overwinning in november dit jaar.
Trump kan zijn vrijspraak bij het impeachment-proces gebruiken om te betogen dat sprake is geweest van een 'heksenjacht' van de Democraten.
'Nog nooit deed de economie het zo goed'
Dinsdagavond hield Trump zijn jaarlijkse 'State of the Union'-toespraak, waarin hij de stand van het land besprak en vooruitblikte op het komende jaar. Hij gebruikte zijn 'troonrede' vooral om zijn herverkiezingscampagne alvast af te trappen en zichzelf op de borst te kloppen.
Zo schreef Trump de groeiende welvaart in het land volledig aan zijn presidentschap toe. Hij claimde onder andere dat de Amerikaanse economie 'het nog nooit beter deed'.
Het is inderdaad zo dat, ondanks de voorspelde verslechtering, de Amerikaanse economie op dit moment stabiel blijft. Toch stellen verschillende Amerikaanse economen dat de economische ontwikkeling in de afgelopen vier jaar op geen enkele manier bijzonder is te noemen.
Geen goede start van de campagne voor de Democraten
Trump gebruikte de State of the Union ook om de Democraten eens flink onder vuur te nemen. Hij negeerde, vóór hij aan zijn speech begon, de uitgestoken hand van de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi.
De president zette de Democraten vervolgens neer als radicale socialisten die de Amerikaanse economie om zeep willen helpen met hoge overheidsuitgaven. Pelosi scheurde op haar beurt na afloop van Trumps speech de uitgeschreven versie van zijn verhaal doormidden. Een actie die door rechtse kiezers als kinderachtig werd ervaren.
Geen goede reclame voor de Democraten dus, die sowieso al een slechte start hebben gemaakt met hun presidentiële campagne. Tijdens de eerste voorverkiezingen in de staat Iowa was het door een ICT-probleem een dag lang niet mogelijk om uitslagen te rapporteren. Daarmee gaven de Democraten Trump opnieuw de kans om hen op Twitter weg te zetten als incompetent.
En de strategie van Trump lijkt te werken. In een nieuwe opiniepeiling die dinsdag werd gepubliceerd is zijn populariteit alweer flink gestegen naar zo'n 49 procent. Onder Republikeinse stemmers is dat percentage nog veel hoger, zo'n 94 procent.
