In China wordt kunstmatige intelligentie volop ingezet om het sociale leven van burgers te controleren. De poging van de Chinese staat om via technologie het leven van zijn burgers tot op detailniveau te reguleren, krijgt met de uitbraak van het coronavirus een nieuwe impuls.
Alle Chinese burgers moeten een eigen QR-code krijgen. Zo wil het land burgers beter in de gaten houden, om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De betaalapp Alipay, die in China veel wordt gebruikt, heeft een proefversie gelanceerd in de miljoenenstad Hangzhou.
Inwoners van Hangzhou moeten een onlineformulier invullen. Daarop moeten ze hun paspoortnummer zetten, of ze onlangs buiten Hangzhou zijn geweest en of ze bepaalde symptomen hebben. Vervolgens ontvangen ze op hun telefoon een code.
Mensen met een rode QR-code hebben de grootste kans om ziek te zijn. Ze moeten 14 dagen afgezonderd blijven en regelmatig van zich laten horen via de chatapp DingTalk. Die app is net als Alipay van het concern Alibaba. Inwoners met een gele QR-code moeten zeven dagen binnenblijven. Wie een groene QR-code krijgt, mag vrij rondreizen.
De QR-codes worden gescand op stations en op doorgaande wegen. Sommige inwoners zeggen tegen persbureau Reuters dat ze zelfs hun QR-code moesten laten zien voordat ze boodschappen mochten doen.
Alipay werkt met de Chinese staat samen om het systeem in het hele land te gebruiken. Concurrent Tencent ontwikkelt een vergelijkbaar systeem. Die wordt al getest in de stad Shenzhen.
Sociale punten om burgers in het gareel te houden
In China is de overheid al volop bezig om het leven van burgers via technologie diepgaand te beïnvloeden.
Zo werkt de overheid sinds 2018 actief met een systeem waarbij burgers 'sociale punten' krijgen op basis van scores die worden bijgehouden. Dan gaat het om zaken als verkeersboetes, roken in publieke zones waar je niet mag roken, overmatig (online) videogames spelen en dergelijke.
Hoe de de staat sociale scores precies samenstelt, is niet duidelijk. Maar de Chinese overheid gebruikt onder meer technologie voor gezichtsherkenning om data te verzamelen over zijn burgers.
De repercussies van zwakke scores in het sociale-puntensysteem kunnen uiteenlopen van reisbeperkingen met de trein of het vliegtuig, beperking van je internetsnelheid, of uitsluiting van de toegang tot banen, scholen of universiteiten.
