• De Duitse farmagigant Bayer heeft zijn beurswaarde vorig jaar met meer dan 50 procent zien dalen.
  • De nieuwe CEO Bill Anderson wil het tij keren door de hiërarchie binnen het bedrijf volledig op de schop te nemen.
  • Zijn plan bestaat onder meer uit het schrappen 99 procent van de regels. Werknemers moeten veel meer ruimte krijgen om zelfstandig beslissingen te nemen.
  • Lees ook: Deze karaktereigenschappen moeten werknemers van Apple hebben, volgens CEO Tim Cook

De Duitse farmareus Bayer zit diep in de put, maar topman Bill Anderson denkt een plan te hebben om het bedrijf daar weer uit te halen.

Hij wil de bureaucratie binnen de organisatie fors terugdringen en zijn werknemers meer ruimte geven met de bedoeling dat het bedrijf efficiënt kan gaan innoveren. De Amerikaan trad in juni 2023 aan als CEO en heeft een gelikte naam voor zijn plan: “Dynamisch gedeeld eigendom”.

“We nemen hoogopgeleide en goedgetrainde mensen aan en stoppen ze vervolgens in een omgeving vol met regels en procedures en acht managementlagen”, zegt Anderson in een interview met Business Insider. “En dan vragen we ons af waarom grote bedrijven zo vaak slapjes opereren.”

Het plan van Anderson betekent een radicale nieuwe visie op de werkvloer.

In een traditionele bedrijfsomgeving stroomt het organogram naar boven: werknemers op lagere niveaus hebben managers, die managers hebben ook weer managers en zo verder tot helemaal bovenaan de keten.

Anderson zegt tegen Business Insider dat werknemers problemen hebben met zo'n traditionele structuur, zeker bij grote bedrijven. Bayer heeft net iets minder dan 100.000 mensen in dienst.

"Mensen houden van het bedrijf, ze zijn gek op de cultuur, de wetenschap en de betrokkenheid bij patiënten, maar zeggen steeds vaker dat ze niks voor elkaar kunnen krijgen", zegt Anderson. "Het is gewoon te moeilijk om ideeën goedgekeurd te krijgen en je moet zoveel mensen raadplegen om ook maar iets te laten gebeuren."

99 procent van alle regels schrappen

Het plan van Anderson bestaat onder meer uit het schrappen van 99 procent van alle bedrijfsregels, die zijn opgeschreven in een document van meer dan 1.300 pagina's. "Dat is meer dan 'Oorlog en Vrede' en een stuk minder interessant", zegt de topman in een filmpje over zijn reorganisatieplan.

Een kernpunt van zijn voorstel is om het grootste deel van het middenmanagement te schrappen en werknemers zelf de projecten te laten kiezen waar ze mee aan de slag willen. Dat komt erop neer dat ze als autonome cellen gaan opereren.

Tijdens een trainingssessie in New Jersey kregen medewerkers van de divisie consumentengezondheid van Bayer alvast een voorproefje van die nieuwe structuur, schrijft The Wall Street Journal.

Volgens de krant zaten de medewerkers in een kring en mochten ze in het midden gaan staan om een idee te presenteren. Als collega's daar interesse in hadden konden ze erbij komen staan in het midden van de kring. "Jullie gaan jezelf organiseren", zei een bedrijfscoach tijdens die sessie.

Bayer heeft nog niet bekendgemaakt hoeveel managementposities er zullen verdwijnen, maar volgens The Wall Street Journal gaat het alleen al in de VS om duizenden managers die een andere positie of rol gaan krijgen binnen het bedrijf of zullen worden ontslagen.

Met het plan van Anderson wordt zo'n 2 miljard euro op de organisatiekosten bespaard, liet Bayer in maart weten in een persbericht.

De reorganisatieplannen komen niet alleen voort uit frustraties van werknemers, ook beleggers dringen volgens The Wall Street Journal aan op een snelle koersverandering bij de farmareus.

In het afgelopen jaar heeft Bayer zijn aandeel met meer dan 50 procent zien dalen, van 60 euro naar 28 euro. Het bedrijf kampt ook met zo'n 34 miljard euro aan schulden en enorme schikkingen in glyfosaatzaken als gevolg van de overname van zadenhandelaar Monsanto in 2018.

De voor- en nadelen van de reorganisatie

Een gedecentraliseerde aanpak op de werkvloer kan voordelig uitpakken voor een bedrijf dat moeilijke tijden doormaak, schrijft hoogleraar economie Nicholas Bloom van Stanford University in een e-mail aan Business Insider. Hij publiceerde in 2021 een artikel in het American Economic Journal over de verschillende organisatievormen die bedrijven kunnen helpen om te reageren op "macroschokken".

Uit onderzoek van Bloom bleek dat "gedecentraliseerde bedrijven het beter doen in periodes van snelle veranderingen, omdat ze snel kunnen reageren", zegt Bloom. "Door managementlagen te schrappen verhoog je de reactiesnelheid en dat is vooral in turbulente periodes erg waardevol."

Toch heeft een meer gecentraliseerde structuur ook zijn voordelen. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat managers op het middenniveau een grotere impact hebben op de bedrijfsvoering en dat er grenzen zijn aan hoeveel mensen een individuele manager leiding kan geven.

Maar in tijden van onzekerheid — laten we zeggen twee grote oorlogen en sterk gepolariseerde politiek — kan wendbaarheid volgens Bloom van cruciaal belang zijn.

"Denk bijvoorbeeld aan voetballers die 5 kilo afvallen", schrijft hij. "Dat betekent minder spieren, maar meer snelheid. En in een snel spel is snelheid het belangrijkst."

LEES OOK: Nederlandse bedrijven scholen personeel nauwelijks bij in AI, terwijl werknemers daar om staan te springen