Wie een strak lijf wil, moet zich soms in het zweet werken om dat te bereiken. In parken rennen hardlopers de benen uit hun lijf en wordt er hard gebootcampt. In sportscholen worden allerlei soorten lessen gevolgd, van yoga tot kickbocksen, om lichamen naar wens te boetseren met behulp van fitnesstoestellen.

Maar wat nou als je daar niet zo’n zin in hebt? Wat als al die inspanning niet zo aan jou besteed is, maar je wel een gestroomlijnd lichaam wilt? Kunnen ‘luie fitnessapparaten’ als een trilplaat of een ‘billentrainer’ waarbij je zelf relatief weinig hoeft te bewegen, dan hulp bieden? 

Hoewel we het oneerbiedig luie fitnessapparaten noemen, kunnen we ons voorstellen dat ze uitkomst bieden voor mensen die niet of weinig kunnen bewegen door bijvoorbeeld een ziekte of handicap. Ook worden ze vaak ingezet bij blessures. Dat is natuurlijk niet lui.

Maar het gaat nu even om die groep die niet per se wil bewegen, maar wel spieren wil kweken of de nodige kilo’s wil kwijtraken om zich in een speedo, bikini of skinny jeans te kunnen persen.

Business Insider dook in het aanbod aan luie fitnessapparaten en kwam de onderstaande toestellen en methoden tegen. We beschrijven apparaten waarbij je wordt bewogen of die werken met trillingen of elektronische spierstimulatie (EMS). Vervolgens legt een bewegingswetenschapper uit wat we in het algemeen weten over de werking van dit soort technieken.

Maar eerst de vijf 'luie fitnessapparaten':

1. Trilplaat

Wat is het? De trilplaat is zoals de naam al aangeeft een trillende plaat waarop je kunt staan. Deze is beter bekend als Powerplate, maar dat is een merknaam. Trilplaten bestaan in veel soorten en maten. Die in de sportschool zijn groter en professioneler dan de huis-tuin-en-keukentrilplaten. De prijs kan variëren van nog geen honderd euro tot meer dan tienduizend euro.   

Hoe werkt het? De trillingen brengen je lichaam uit balans, waardoor je spieren zich aanspannen om het terug in balans te brengen. Op die manier zou je je spieren trainen terwijl je stilstaat.  

Wat beloof het? Als je verkopers van trilplaten mag geloven dan worden je spieren sterker omdat ze zich steeds aanspannen. Je krijgt meer spiermassa en een strakker lichaam. Het stimuleren van de spieren door trillingen zou zorgen voor een verhoogde vetverbranding en een betere doorbloeding wat cellulitis zou tegengaan. Verkopers noemen ook wel een betere conditie, stofwisseling en stimulering van het botweefsel, wat zou helpen tegen botontkalking.

Voor wie? In principe kan iedereen op een trilplaat staan, maar het wordt afgeraden voor mensen met een aantal medische aandoeningen. De trilplaat wordt ook wel ingezet bij revalidatie als men tijdelijk minder kan bewegen door een blessure.  

Hoe lui is het? De trilplaat hoeft niet heel lui te zijn, aangezien je er meer op kan doen dan alleen staan. Bijvoorbeeld planken, squats en lunges of yoga. Vaak is de trilplaat ook een aanvulling op een sporttraining.  

Wat zeggen ervaringsdeskundigen? Business Insider-collega Bob ziet de Powerplate vaak werkeloos in de sportschool staan als hij daar twee keer in de week komt. “Als ik moet wachten ga ik erop staan. Ik heb niet echt het idee dat het iets doet.” Een twintiger die de trilplaat van Rockerz Fitness op Bol.com kocht was daar positief over. “Super ding! Na dag 3 al resultaat”, luidde de reactie van Lupassos

2. Bewegende banken (Slender You)

Wat is het? Slender You is een methode die bestaat uit zes toestellen die elektrisch bewegen.

Hoe werkt het? Het elektrisch bewegende toestel zet je lichaam in beweging zonder dat je daar zelf iets voor hoeft te doen. Afhankelijk van het toestel train je een bepaald deel van het lichaam, bijvoorbeeld benen, buik, dijen, taille, borst en armen.

Wat belooft het? Door het strekken en buigen van de spieren worden ze steviger en elastischer. Daardoor verlies je centimeters aan omvang, aldus Slender You Nederland. Echter, je hoeft niet te verwachten dat je gewicht verliest, want daarvoor worden niet genoeg calorieën verbrand, zegt de organisatie. Wel kun je rekenen op meer spierkracht zonder al te veel inspanning.

Voor wie? Volgens Slender You Nederland is de methode geschikt voor mensen die allerlei verschillende doelen willen behalen, bijvoorbeeld figuurcorrectie, ontspanning en spiertraining bij reumatische aandoeningen. Ook mensen die niet kunnen of niet willen sporten worden genoemd. 

Hoe lui is het? Niet voor niets zegt Slender You Nederland: "Met de exclusief door ons ontwikkelde “uitgebreide Slender You methode” kan het slanke, gezonde lichaam van uw dromen waarheid worden zonder moeheid, pijn of ademnood." Toch kan Slender You wel gepaard gaan met eigen inspanning, zoals de video hierboven toont. Maar in principe brengen de toestellen je lichaam in beweging. Mocht dat toch te veel worden, dan is er ook nog een ‘relaxtoestel’ voor ontspanning en massage!

Wat zeggen ervaringsdeskundigen? “Ik ging daar vol verwachting heen, blijkt dat je op die banken toch nog je spieren moet gebruiken (ergens wel logisch)”, schreef een teleurgestelde persoon die niet van sporten houdt in 2011.

Een ander vond het vooral ontspannend en gebruikte de spieren wel, maar vond het effect verwaarloosbaar. Op de site van Slender You Nederland staan wel positieve recensies van mensen op leeftijd. Een dame had na vier weken geen last meer van duizelingen terwijl een verpleegkundige de rug beter kon buigen en strekken. 

3. Buiktrainer

Wat is het? De abdominale riem is een buikgordel die bedoeld is om je buikspieren te trainen of buikvet te verliezen.

Hoe werkt het? De meeste buikriemen werken met kleine elektrische schokken die je spieren laten samentrekken, elektrische spierstimulatie (EMS) dus.

Er zijn ook buiktrainers die werken met trillingen en een buikzweetband, die zouden helpen buikvet te verliezen (een sixpack wordt pas zichtbaar als er geen vet omheen hangt). Volgens een verkoper verhoogt de zweetband de "uitscheiding van toxines en lokaal vetkatabolisme". Dat zou leiden tot een strakkere buik en sterkere buikspieren. 

Wat belooft het? De belangrijkste belofte van veel verkopers van buikspiertrainers is een strakke buik. De schokjes die de EMS-trainer door je al dan niet door vet verstopte sixpack jaagt, zouden ervoor zorgen dat de spieren sterker worden en dat je vet verbrandt.  

Voor wie is het? Voor mensen die hun buikspieren willen trainen maar daar niet al te veel moeite voor willen doen, aldus fitnessnotities.nl. De verkoper van de EMS-buiktrainer noemt ook een hele waslijst van mensen voor wie het apparaat niet geschikt is, waaronder mensen met een hoge bloeddruk, met epilepsie en mensen die denken dat dit een wondermiddel is. 

Hoe lui is het? Sommige verkopers zeggen dat je de buikriem gewoon thuis of op kantoor kan dragen, maar je kan hem ook dragen tijdens het trainen. Dat wordt ook wel aangeraden door verkopers.

Wat zeggen ervaringsdeskundigen? “Doet gewoon z’n werk, ik draag het tijdens het koken. Het blijft goed plakken en het stimuleert het bloedsomloop naar de buik zodat het vet wordt verbrand. Top!”, luidt een recensie van over een EMS-trainer op bol.com. Over hetzelfde schreven een aantal ervaringsdeskundigen dat de elektrische schokken pijn deden. “Ik ga mijn buikspieren weer trainen op de ouderwetse manier”, aldus Chanty1981,   

4. Billentrainer

Wat is het? De EMS-billentrainer is een soort flap in de vorm van een hoefijzer waarvan je de uiteinden op je billen plakt. Of een soort gordel die je om je billen en heupen vouwt.

Hoe werkt het? Net als de EMS-buiktrainer werkt de billentrainer met elektronische impulsen die samentrekking van de spieren teweegbrengt. En de heuplijn worden gestimuleerd omdat druk wordt uitgeoefend op de heupspier en de heupspier wordt opgetild, aldus een verkoper op bol.com. 

Wat belooft het? Deze verkoper laat in een filmpje zien hoe de EMS-pads de billen laten trillen. Ondertussen verschijnen de kreten contour your body! en no squads! en no lunges! in beeld. Volgens de verkoper kan je de bilspieren en heupen bouwen, vormen, versterken én cellulitis verminderen. En dat allemaal zonder te sporten. 

Voor wie is het? Voor wie zijn billen gemakkelijk, overal en altijd wil trainen zonder al te veel moeite, aldus de verkoper

Hoe lui is het? We weten niet of je ook kunt zitten met de pads die elektrische schokjes door je billen jagen. Dat zou het apparaat wel heel relaxed maken. Je kunt het in ieder geval wel dragen in combinatie met oefeningen, waardoor het dus een stuk minder lui wordt. 

Wat zeggen ervaringsdeskundigen? Op bol.com luiden enkele recensies op de billentrainer van Perfect Lifestyle als volgt: Een dame uit Schiedam zegt dat ze “echt verschil” ziet en dat haar houding anders is omdat ze bewuster is van haar billen en spieren. Een ander merkt na 3 weken gebruik dat cellulitis is verminderd. CATlady 90 vindt het niks en zegt dat ze op de hardste stand amper iets voelde. Bovendien bleven de pads niet goed op haar billen plakken. 

5. Liggend afvallen met EMS

Wat is het? Er zijn verschillende manieren om liggend af te vallen. Bijvoorbeeld met infrarood. Al liggend zou je onder meer onder de “helende warmte van infrarood” in 40 minuten tot 800 kcal verbruiken, zonder fysieke inspanning, aldus Figuura.nl.

Wij richten ons nu op liggend afvallen met wederom EMS. Terwijl je op bed ligt word je met 'handvatten' of elektroden aan een apparaat gekoppeld. De spieren zouden voor 90 procent aan het werk worden gezet, terwijl je met een uur intensief sporten maar 32 procent bereikt, meldt een van de aanbieders Body-Line.nu (niet op de foto).

Wat belooft het? Afslanken op elke plek van je lichaam waar je maar wil. De methode is zo effectief dat je in de avond na de behandeling verder afslankt, volgens Body-Line.nu. Verder belooft het spieropbouw zonder te sporten, afname van cellulitis en een sterkere huid. Wel wordt hier ook het belang van een gezonde levensstijl en een gebalanceerd voedingsschema gepredikt. 

Voor wie is het? Volgens een Body-line-ondernemer is het voor zowel mensen die echt willen afvallen als mensen die alleen hun buik wat strakker willen hebben of van hun cellulitus af willen. Daarnaast zijn er mensen die niet kunnen sporten, bijvoorbeeld door een reumatische aandoening. 

Hoe lui is het? Behoorlijk lui. Je ligt en het apparaat “doet het werk”. 

Wat zeggen ervaringsdeskundigen? Op de website van Body-Line spreken mensen van een strakkere buik en een riem die al op een gaatje minder kan. “Lui op de behandeltafel liggen en voelen hoe je buikspieren worden getraind. Na de hele serie 6 kilo lichter”, zegt een ander. 

Wat zegt de expert over bewegen zonder inspanning?

"Over het algemeen kan je stellen dat apparatuur waarbij je wordt bewogen, zonder zelf veel inspanning te verrichten, niet heel effectief is om uithoudingsvermogen en/of spierkracht te verbeteren, dan wel (vet)verbranding te stimuleren", schrijft Jo de Ruiter, bewegingswetenschapper aan de Vrije Universiteit, in e-mail aan Business Insider. Dit geldt ook voor trilplaten.

'Lokaal vet verbranden niet mogelijk'

Lokaal vet verbranden op bijvoorbeeld de buik of billen is volgens hem niet mogelijk. "Zelfs niet als je veel actieve buikspieroefeningen doet waarbij je dus zelf veel inspanning verricht met de buikspier. Ook dan zul je niet selectief vet op de buik verbranden. Met actieve buikspieroefeningen maak je wel je buikspieren sterker en verbeter je het uithoudingsvermogen van de buikspieren", aldus De Ruiter.

Vanzelfsprekend kost actief trainen tijd en moeite. "Je hartslag en ademhaling gaan gedurende langere tijd (flink) omhoog. Als dat laatste niet het geval is, dan ben je niet aan het trainen", vervolgt hij.

Volgens De Ruiter is het nooit zo dat je met geringe inspanning grote trainingseffecten kan bereiken, maar het is wel zo dat bewogen worden altijd nog ietsje beter is dan helemaal niet bewegen. "Sommige mensen zullen zich er prettig bij voelen en mogelijk dat bepaalde klachten zoals een stijve rug, aan het bewegingsapparaat zullen verminderen."

Bij apparaten waarbij spieren elektrisch worden gestimuleerd, hangen trainingseffecten af van hoe krachtig de spiersamentrekkingen zijn, dus hoe hoog de stroom wordt opgedraaid, en hoe lang er gestimuleerd wordt. Langer is beter, zegt De Ruiter.

'EMS activeert nooit alle spiervezels'

Bij elektrische spierstimulatie is het volgens hem van belang dat er veel spieren en grote spiergroepen worden geactiveerd. Ook hiervoor geldt dat lokaal vet verbranden niet geactiveerd kan worden. "Dus bij elektrostimulatie hoef je zelf niets te doen, al zijn er ook trainingsvormen waarbij elektrostimulatie gecombineerd wordt met het zelf actief uitvoeren van bewegingen."

De Ruiter wil nog wel een kanttekening maken bij elektrische spierstimulatie. "Het zelf actief aansturen van de spieren, wat dus plaatsvindt als je hardloopt of gewichten tilt, is veel effectiever. Met elektrostimulatie via plakkers op de huid activeer je nooit alle spiervezels, terwijl dat bij vrijwillig sporten - als je je best doet - wel mogelijk is", legt hij uit.

"No pain no gain, maar dat is een boodschap die mensen liever niet horen", besluit De Ruiter.

Lees meer over sporten: