Nederlandse huishoudens worden dit jaar enigszins beschermd tegen extreem hoge energieprijzen door het prijsplafond voor energie. Maar dat neemt niet weg dat energieleveranciers transparanter moeten zijn over hun tarieven voor nieuwe klanten, vindt de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

De toezichthouder stelt dat het voor overstappers lastig is om de prijzen te vergelijken, terwijl de verschillen tussen leveranciers tot in de honderden euro’s per jaar kunnen oplopen.

Leveranciers bieden daarnaast verschillende contracten aan en ook tussen die contracten bestaan ziet de ACM vaak grote prijsverschillen. Volgens de toezichthouder zijn de zogeheten modelcontracten nu doorgaans het duurst. Dat zijn contracten die leveranciers wettelijk verplicht zijn om aan te bieden. Er zijn nauwelijks contracten voor bepaalde tijd beschikbaar.

Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de ACM, wijst erop dat door de dalende tarieven er “weer iets te kiezen is voor consumenten”. “Niet alle leveranciers doen moeite om klanten te werven en het aanbod is lastig met elkaar te vergelijken. Leveranciers moeten transparant zijn over hun tarieven en zorgen dat hun aanbod goed te vinden is.”

De ACM publiceert voortaan elke maand een zogeheten Monitor Consumentenmarkt Energie, om inzicht te geven in de verschillende tarieven. Daarnaast is de ACM begonnen met een onderzoek bij Eneco, Essent en Vattenfall. Daarbij wordt gekeken of de prijzen van de drie grootste leveranciers van Nederland niet onredelijk hoog zijn na de invoering van het prijsplafond.

Vergelijking maandkosten energie voor stroom en gas

De monitor van de ACM vergelijkt de maandkosten voor nieuwe klanten bij verschillende energieleveranciers op basis van een aantal criteria en wordt één keer per maand aangepast.

Hierbij wordt gewerkt met vijf verschillende woningprofielen, waarbij per profiel een bepaald verbruik van gas en stroom wordt verondersteld.

Voor een appartement is dat bijvoorbeeld 940 kuub gas en 2.360 kWh stroom op jaarbasis. Voor een tussenwoning is dit 1.160 kuub gas per jaar en 3.140 kWh stroom per jaar. En voor een vrijstaande woning gaat het om 2.170 kuub gas op jaarbasis en 4.430 stroom.

De monitor neemt de marktprijzen van energieleveranciers op de eerste dag van de maand voor nieuwe klanten en kiest daarbij voor het goedkoopste contract. Vervolgens wordt aangenomen dat deze prijzen een jaar lang gelden.

De tool houdt desgewenst rekening met het prijsplafond voor energie, waarbij de aanname is dat je op jaarbasis tot 1.200 kuub gas maximaal 1,45 euro per kuub betaalt, en tot een verbruik van 2.900 kWh stroom een bedrag van 0,40 euro per kWh.

Afhankelijk van het verbruiksprofiel wordt aangenomen dat je boven de volumelimieten de marktprijs van de energieleveranciers betaalt. Bij een tussenwoning is de aanname dat het stroomverbruik op jaarbasis 3.140 kWh is, dus betaal je voor 240 kWh de marktprijs van de energieleverancier. Bij een vrijstaande woning wordt het gasverbruik op 2.170 kuub geschat, dus betaal je voor 970 kuub de marktprijs.

Verder houdt de monitor van de ACM rekening met alle vaste kosten en belastingen. De totaalbedragen op jaarbasis worden vervolgens omgerekend naar maandbedragen.

Als voorbeeld geven we hieronder een overzicht uit de Monitor Consumentenmarkt Energie met een vergelijking van energieleveranciers op basis van prijzen per 1 februari 2023. Het gaat hier om het profiel van een tussenwoning met een verbruik van 1.160 kuub gas en 3.140 kWh stroom op jaarbasis.

In totaal zitten er 23 aanbieders in het onderstaande lijstje. Niet alle leveranciers zijn opgenomen. Ook zijn zogenoemde dynamische tarieven uit het overzicht gelaten. Let wel: het kan zijn dat voor bestaande klanten de maandkosten lager zijn dan de prijzen die nieuwe klanten betalen.

De mediane maandprijs voor een tussenwoning komt volgende de monitor van de ACM uit op 289 euro. De mediane prijs is de middelste meting in een reeks van laag naar hoog.

Kies je voor het profiel van een appartement (940 kuub gas en 2.360 kWh stroom) dan is de ranglijst van laag naar hoog vergelijkbaar en komen de mediane maandkosten uit op 224 euro.

Voor een vrijstaande woning (2.170 kuub gas en 4.430 kWh stroom) geldt iets vergelijkbaars, alleen zit je dan met een fors hogere mediane maandprijs van 583 euro. Dit heeft er uiteraard mee te maken het verbruik op jaarbasis zowel bij gas als stroom boven de limiet van het prijsplafond uitkomt, waardoor de veelal hogere marktprijzen gelden voor het extra verbruik.

LEES OOK: Hoeveel lager moet de verwarming in de nacht? Op 15 graden…of liever 3 tot 5 graden lager dan overdag