De Boeing 737 is het best verkopende vliegtuig in de geschiedenis van de luchtvaart. Maar de Airbus A320 is bezig met een behoorlijke inhaalslag.
Afgelopen jaar wist Boeing maar liefst 14.956 stuks van de 737 te slijten. De A320 en afgeleide vliegtuigen lagen een neuslengte achter, met 14.281 verkochte exemplaren.
Maar bedenk wel: Boeing verkocht de 737 al twintig jaar voordat de A320 in 1984 het levenslicht zag.
De A320 verkocht eigenlijk al sinds de start beter dan de kwetsbare Boeing. Sterker nog, er zijn sinds 1984 in totaal 438 meer A320’s verkocht dan Boeings.
De verkoopcijfers zijn niet het enige waar de A320 zich op laat voorstaan. In 1984 was de Airbus A320 een van de meest complexe en innovatieve toestellen ooit.
In een interview met Business Insider noemde luchtvaartanalist Richard Aboulafia de A320 met al zijn technologische innovaties "Airbus' grootste bijdrage aan de commerciële luchtvaart".
Met de A320 kwam er voor het eerste een digitale cockpit en fly-by-wire-technologie in lijnvliegtuigen. Een andere opvallende nieuwigheid was de uitrusting van de stuurknuppel als 'sidestick', een soort joystick.
Vanaf de eerste vlucht in 1987 is de A320 familie het werkpaard van luchtvaartmaatschappijen wereldwijd voor de korte en middellange afstanden. Met de komst van de nieuwe generatie A320neo en A321neo kan het vliegtuig daar nu ook trans-Atlantische langeafstandsvluchten aan toevoegen.
Lees hier hoe de Airbus A320 de grootste concurrent werd van de Boeing 737.
Airbus Industrie wordt op 18 december 1970 opgericht als een consortium van de Franse en Duitse overheid. Doel: ontwikkeling, bouw en verkoop van de A300B, een breedromptoestel voor de middellange afstand.
Eind jaren zeventig beginnen de inspanningen van het consortium zich uit te betalen. De verkoop van de A300B komt op stoom in Europa, Azië en Noord-Amerika.
In juli 1978 introduceert Airbus zijn tweede model: de A310. Die lijkt nog erg op de A300, maar is kleiner en heeft een veel groter bereik.
Maar Airbus is nog steeds geen grote wereldspeler, dus moet het concern een strategisch besluit nemen. Kiest Airbus voor de ontwikkeling van grote langeafstandstoestellen, wat later de A330 en de A340 zullen worden?
Of bouwt Airbus een smal toestel voor middellange afstanden om zo de concurrentie met de Boeing 737 aan te gaan?
En ook de McDonnell Douglas DC-9 is op dat moment een populair toestel voor de korte en middellange afstand.
Airbus kiest voor de laatste optie. De Europese vliegtuigbouwer ontwikkelt een toestel voor de middellange afstand met een enkel gangpad. Dat toestel wordt de Airbus A320.
Airbus introduceert een hele reeks aan technologische snufjes, die nieuw zijn voor een toestel dat op grote schaal wordt geproduceerd.
Zo wordt de A320 uitgerust met fly-by-wire-technologie, waarbij het toestel volledig op basis van een computersysteem vliegt, waardoor de veiligheid enorm toeneemt.
Ook introduceert Airbus de zogeheten 'flight envelope protection', een veiligheidsmechanisme dat voorkomt dat het vliegtuig presteert boven zijn maximale vermogen.
Dankzij de fly-by-wire-techniek kan Airbus de traditionele stuurknuppel vervangen door een sidestick.
Hierdoor krijgt de piloot voor meer ruimte om op de computer te werken.
De A320 is ook het eerste toestel met een standaard ontwerp voor de cockpit. Piloten kunnen daardoor moeiteloos een ander model vliegen, zolang het maar van Airbus is. Voor luchtvaartmaatschappijen betekent dit lagere opleidingskosten voor piloten.
Net als de grote aartsrivaal, de Boeing 737, heeft de economy class van de A320 gewoonlijk zes stoelen per rij. Alleen is de cabine van de A320 net iets breder dan die van de 737.
In juni 1981 laat Air France zien alle vertrouwen te hebben in het A320-programma door 25 nog te ontwikkelen toestellen te bestellen, plus een optie op nog eens 25 stuks.
In 1984 lanceert Airbus officieel de A320 met 80 orders van vijf klanten: Air France, British Caledonian (nu onderdeel van British Airways), Air Inter (nu deel van Air France), Cypress Airways en Inex Adria (nu Adria Airways).
Kort daarop kan Airbus het Amerikaanse Pan American World Airways aan de lijst van A320-klanten toevoegen.
In 1985 kaapt Airbus John Leahy weg bij vliegtuigbouwer Piper om hoofd sales in de VS te worden. Een gouden greep, blijkt later. In 1994 schopt Leahy het tot salesdirecteur wereldwijd.
Leahy staat bekend om zijn gedurfde verkoopcampagnes. Hij richt zich - vaak met succes - op Boeings meest loyale klanten. Bij zijn pensioen in 2017 heeft Leahy in totaal voor meer dan 1.000 miljard dollar aan Airbus-vliegtuigen verkocht.
"Koop klein, denk groot." Met die leus krijgt Leahy Northwest Airlines aan de A320.
In een gesprek met de Seattle Times vertelde Leahy hoe hij Northwest Airlines, een loyale Boeing-klant, overhaalde om in 1986 de Airbus te kopen.
Leahy noemde zijn strategie "koop klein, denk groot". Hij stelde Northwest voor slechts 10 A320's te kopen, maar met de korting die gewoonlijk pas bij 100 toestellen begint. Wel zei Leahy erbij dat hij uit voorzorg capaciteit zou reserveren voor 100 vliegtuigen, mocht Northwest er meer willen. En als Northwest de A320 niks zou vinden, dan bleef het bij deze ene 10 en zou Airbus het risico dragen.
Northwest vond de A320 een prachtig toestel en bestelde er uiteindelijk geen 100, maar 145.
In 1987 rolt de eerste A320 van de band in Toulouse. Het toestel wordt gedoopt door prins Charles en prinses Diana.
In 1989 verlengt Airbus de A320 met bijna 7 meter; de A321 is geboren. De 44 meter lange A321 blijft de grootste telg uit het A320-geslacht.
In 1993 lanceert Airbus niet een, maar twee ingekorte versies van de A320: de 124 stoelen tellende A319 en...
... de nog kleinere A318 met 107 stoelen.
De A320-familie is nu af. Klanten van Airbus kunnen nu, met dezelfde piloot en crew, toestellen vliegen tussen de 107 en 220 stoelen.
De A320 wordt afgemaakt in vier assemblagehallen in het Franse Toulouse...
... het Duitse Hamburg...
... het Chinese Tianjin en...
... het Amerikaanse Mobile in de staat Alabama.
Net als bij alle Airbustoestellen worden de onderdelen verspreid over de hele wereld gemaakt en naar de eindassemblage verscheept met een heuse vloot...
... trucks, en...
... speciale vrachtvliegtuigen, de zogeheten Beluga.
De A320 is niet alleen sterk vertegenwoordigd binnen de vloten van de grotere luchtvaartmaatschappijen. Door het gebruiksgemak is het toestel ook geliefd bij prijsvechters.
Zoals EasyJet...
... JetBlue...
... IndiGo, en...
... AirAsia.
Aan de andere kant van het luxe-spectrum is de A320 ook verkrijgbaar als hoogwaardige privéjet.
In 2010 lanceert Airbus een nieuwe generatie A320's, de 'neo' oftewel 'new engine option'.
Volgens Airbus is de A320neo 15 procent zuiniger met brandstof.
De Neo is echter meer dan alleen een A320 met nieuwe motoren. Het toestel is aerodynamische verbeterd, is een stuk lichter, heeft grote gebogen winglets, een nieuwe cabine met grotere opbergvakken voor handbagage en een verbeterd luchtzuiveringssysteem.
De A320neo gaat de directe concurrentie aan met de Boeing 737MAX.
Kortom, de strijd tussen Airbus en Boeing is springlevend en zal zich het komende decennium voortzetten.
Lees meer:
- Hoe Airbus de markt voor superjumbojets totaal verkeerd inschatte
- Dit is de geheime slaapplek van cabinepersoneel op de langste vlucht ter wereld
- Deze plek op Schiphol zien passagiers nooit – een geheime snackbar waar piloten even een hapje kunnen eten
- Zo is het om business class te vliegen met KLM – je krijgt maaltijden van bekende chefs
