Het is niet erg waarschijnlijk dat de vier partijen die de afgelopen weken aan de onderhandelingstafel zaten, later weer verder praten.
In ieder geval drie van de vier partijen – GroenLinks, VVD en CDA – zijn daar woensdag tijdens het debat in de Tweede Kamer vrij duidelijk over.
GroenLinks-leider Jesse Klaver spreekt van een “punt, niet een komma”. Premier Mark Rutte en CDA-fractievoorzitter Sybrand Buma lieten op hun eigen manier weten dat de kans op slagen in deze combinatie erg klein lijkt.
Alexander Pechtold (D66) is de enige politiek leider die zich minder sterk uitsprak. De sociaal-liberaal was er zowel vooraf als achteraf sowieso al erg duidelijk over dat deze constructie hun voorkeur had.
Wat het pijnpunt precies was wilden de partijen niet zeggen, om zo andere formatiepogingen niet lastiger te maken. Jesse Klaver sprak wel van een “principiële ondergrens” op het gebied van asiel en migratie.
De vraag is nu welke opties er nog over zijn.
Sinds de verkiezingen wordt vooral gekeken naar een combinatie van VVD, CDA en D66, aangevuld door een vierde partij. De PVV wordt uitgesloten door deze drie partijen.
Zowel GroenLinks, ChristenUnie als PvdA bieden een meerderheid in beide Kamers. Met GroenLinks komen de partijen er dus niet uit. ChristenUnie biedt de krapst mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer (76 zetels). De PvdA staat na de enorme nederlaag logischerwijs niet te springen om mee te doen.
Alexander Pechtold leek desondanks alvast met de Partij van de Arbeid te flirten, toen hij opmerkte dat er naar een ruime meerderheid in beide kamers moet worden gekeken - iets waarvoor ChristenUnie dus niet in aanmerking zou komen.
De D66-leider wil verder dat er wordt onderzocht of ‘eerder opgeworpen blokkades nog steeds gelden’, waarmee hij vermoedelijk ook doelt op de sociaal-democraten.
