- De gouverneur van de centrale bank van Rusland vreest dat de economie oververhit raakt.
- De inflatie in Rusland is hoog en afgelopen week schroefde de centrale bank de beleidsrente op naar 16 procent om prijsstijgingen te beteugelen.
- De hoge inflatie in Rusland heeft mede te maken met de ‘oorlogseconomie’, die gepaard gaat met hoge militaire uitgaven en tekorten op de arbeidsmarkt.
- Lees ook: Poetin worstelt met een ’trilemma’ in 2024: torenhoge militaire uitgaven, de oorlog in Oekraïne winnen én de economie van Rusland stabiel houden
Bijna 22 maanden na de start van de oorlog met Oekraïne lijkt de door sancties getroffen Russische economie opvallend veerkrachtig. Maar misschien draait ze gewoon te hard.
De Russische economie loopt het risico oververhit te raken, vreest gouverneur Elvira Nabiullina van de centrale bank van het land. Dat blijkt uit de publicatie van een toelichting op de beslissing van de centrale bank om de beleidsrente te verhogen naar 16 procent, waartoe afgelopen week werd besloten.
“De economie groeit zo snel omdat ze bijna alle beschikbare middelen gebruikt”, gaf Nabiullina in de toelichting aan. “Een hardnekkig hoge inflatie is het bewijs dat de economie is afgeweken van haar potentieel en onvoldoende capaciteit heeft om aan de snel stijgende vraag te voldoen.”
Rusland meldde over het derde kwartaal van dit jaar een groei van de economie met 5,5 procent, terwijl de economie in hetzelfde kwartaal een jaar eerder nog 3,5 procent kromp.
De werkloosheid heeft een recordlaagte bereikt in Rusland van minder dan 3 procent in oktober vanwege grote tekorten op de arbeidsmarkt. Veel jongen mannen vechten in de oorlog in Oekraïne en daarnaast is sprake van een 'brain drain' van Russen die uit het land zijn vertrokken.
Schaarste op de arbeidsmarkt gaat doorgaans gepaard met druk om de lonen te verhogen en dat kan de inflatie aanjagen. Die lag volgens officiële statistieken in november 7,5 procent, tegenover 6,7 procent in oktober.
Een groot deel van de groei van de Russische economie is te danken is aan enorme militaire en overheidsuitgaven, maar dat gaat dus gepaard met forse prijsstijgingen die gewone burgers raken.
Hoge inflatie teken dat economie Rusland groeitempo niet aankan
De Russische centrale bank probeert de economie af te koelen door de inflatie te temperen via het opschroeven van rentetarieven. Door lenen duurder te maken moet de economie worden afgeremd om prijsstijgingen beteugelen
"Stel je de economie voor als een auto. Als je sneller probeert te rijden dan volgens de autospecificaties is toegestaan, raakt de motor vroeg of laat oververhit en kunnen we geen lange afstand afleggen. Misschien rijden we wel hard, maar voor een korte periode", legde Nabiullina in de toelichting op het rentebesluit uit. "Wanneer de economie oververhit is, dat wil zeggen onvoldoende productie- en arbeidsmiddelen heeft, zal de productie van elk nieuw artikel steeds meer moeilijkheden en steeds hogere kosten met zich meebrengen."
De Russische centrale bank verwacht dat de inflatie volgend jaar zal zakken tot een niveau van 4 procent tot 4,5 procent, als gevolg van de verkrappende monetaire maatregelen.
Prijsstijgingen zijn een belangrijk onderwerp in de aanloop naar de Russische presidentsverkiezingen van maart 2024. Naar verwachting worden die gewonnen door president Vladimir Poetin.
In gesprek met Russische media verontschuldigde Poetin zich afgelopen week voor de sterke stijging van de prijzen van eieren, die sinds het begin van het jaar 40 procent duurder zijn geworden.
Hoewel de regering van Poetin erin geslaagd is om een rooskleurige beeld te schetsen van de Russische economie, zijn de officiële economische statistieken van het land lastig te controleren. Igor Lipsits, een prominente Russische econoom, zie afgelopen maand tegen persbureau Reuters dat "de werkelijke situatie slecht is" voor de economie van het land.
