Jaarlijks veranderen er per januari een hoop zaken op fiscaal gebied en bij andere regelingen die je persoonlijke financiën raken. Business Insider behandelt een een serie artikelen de belangrijkste aanpassingen.

In deel 1 gingen we in op de zorgkosten en in deel twee op veranderingen voor autokosten en het openbaar vervoer.

In dit deel gaat het om familiezaken: de kinderopvangtoeslag, kinderbijslag, vrijstellingen voor schenkingen en erfenissen en alimentatie gaan, iets omhoog, zoals elk jaar.

Voor de rest is het een mixed bag. Sommige ouders zullen blij zijn dat het kindgebonden budget met 70 euro omhoog gaat en dat ze meer opvanguren op de buitenschoolse opvang krijgen vergoed.

Maar er is naast het zoet ook het nodige zuur: het kabinet draait de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling terug, hogere inkomens mogen minder alimentatie aftrekken en de AOW-leeftijd, die dit jaar nog was bevroren, gaat met drie maanden omhoog.

Dit brengt 2022 op het gebied van familiezaken:

Kinderopvangtoeslag iets omhoog

Werkende ouders die hun kind naar de kinderopvang brengen, krijgen een deel van de kosten vergoed, via de kinderopvangtoeslag. Dit bedrag wordt elk jaar aangepast aan de loon- en prijsontwikkeling.

Komend jaar gaat de maximum uurprijs (het door de overheid bepaalde uurtarief waarover de Belastingdienst kinderopvangtoeslag uitkeert) omhoog naar 8,50 euro voor opvang op een kinderdagverblijf. Nu is dat nog 8,46 euro.

Voor gastouderopvang komt het bedrag uit op 6,52 euro, voor zowel dagopvang als buitenschoolse opvang (tegen 6,49 euro nu). Voor buitenschoolse opvang stijgt het maximale uurtarief van 7,27 euro naar 7,31 euro.

Betaal je meer dan het maximum uurtarief, dan moet je het extra bedrag uit eigen zak betalen.

Je hebt per kind in totaal recht op maximaal 230 uur kinderopvangtoeslag per maand.

Voor de kinderopvangtoeslag gelden geen inkomens- of vermogensgrenzen, maar de hoogte hangt wel af van je inkomen: hoe meer je verdient, hoe minder kinderopvangtoeslag je krijgt. De laagste inkomens krijgen 96 procent van de kosten terug. Voor de hoogste inkomens is dat 33,3 procent voor het eerste kind en 67,1 procent voor het tweede kind.

Ben je benieuwd waar je volgend jaar recht op hebt? Dat kun je checken in deze tabel.

Overigens gaat de tegemoetkoming op termijn omhoog. Het nieuwe kabinet is van plan om 95 procent van de kinderopvangkosten te vergoeden voor alle werkende ouders met een kind tot twaalf jaar. Mogelijk gaat dit zelfs omhoog naar 100 procent.

De toeslag zal bovendien rechtstreeks naar kinderopvangorganisaties worden uitbetaald, in plaats van aan de ouders. Maar hiervoor moet je nog even geduld hebben.

Meer uren BSO vergoed

Voor opvanguren op de buitenschools opvang (BSO) kon je tot nu toe voor maximaal 70 procent van het aantal werkuren van de minst werkende ouder kinderopvangtoeslag aanvragen. Dit percentage wordt nu verdubbeld naar 140 procent. Dat is net zoveel als voor dagopvang.

Meer kindgebonden budget voor ouders met minimaal 2 kinderen

Het kindgebonden budget is een inkomensafhankelijke tegemoetkoming van de overheid in de kosten van kinderen. Komend jaar verhoogt het kabinet dit bedrag vanaf het tweede kind met 70 euro per jaar.

Of je voor kindgebonden budget in aanmerking komt, hangt af van je inkomen en je vermogen. Je vermogen mag komend jaar niet hoger zijn dan 120.020 euro (of 151.767 als je een toeslagpartner hebt). Er geldt ook een inkomensgrens, die afhangt van het aantal kinderen dat je hebt. Zit je hierboven, dan val je buiten de boot. Hier kun je checken of jij er komend jaar aanspraak op maakt.

Alleenstaande ouders krijgen een extra tegemoetkoming in de kosten voor het levensonderhoud: de alleenstaande-ouderkop. Deze komt in 2022 uit op 3.285 euro.

Kinderbijslag iets omhoog

De kinderbijslag gaat voor alle ouders komend jaar iets omhoog. Dit zijn de bedragen per kwartaal:

  • Kind van 0 tot en met 5 jaar: 230,69 euro (tegen 223,37 euro nu)
  • Kind van 6 tot en met 11 jaar: 280,13 euro (tegen 271,24 euro nu)
  • Kind van 12 tot en met 17 jaar: 329,56 euro (tegen 319,10 euro nu)

Op die verhoging moet je nog wel even wachten: de nieuwe bedragen worden pas vanaf april 2022 uitgekeerd.

Inkomensafhankelijke combinatiekorting gaat omlaag

Ouders van kinderen tot 13 jaar die werk en de zorg voor hun kinderen combineren, hebben recht op de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK). Het maximale kortingsbedrag gaat komend jaar omlaag naar 2.523 euro (tegen 2.815 euro nu). Sommige ouders gaan er hierdoor op achteruit.

Het opbouwpercentage blijft ongewijzigd, maar het startpunt van deze regeling ligt bij een inkomen vanaf 5.219 euro (tegen 5.153 euro nu).

Nog even geduld: extra betaald ouderschapsverlof

Vanaf 2 augustus 2022 krijgen ouders negen weken van het ouderschapsverlof doorbetaald. Je kunt nu al 26 weken ouderschapsverlof opnemen in de eerste acht levensjaren van je kind. Maar dat is in principe onbetaald, tenzij daar in je CAO andere afspraken over zijn gemaakt.

Maar vanaf augustus volgend jaar krijgt iedereen de eerste negen weken van de 26 weken ouderschapsverlof deels uitbetaald. Wie daar gebruik van maakt, krijgt van het UWV 50 procent van het dagloon uitgekeerd (tot 50 procent van het maximum dagloon).

Alimentatie aangepast aan de inflatie en maximale aftrek omlaag

Ieder jaar worden de alimentatiebedragen voor kinderalimentatie en partneralimentatie aangepast aan de inflatie, dus ook in 2022. Dit bedrag wordt dan geïndexeerd met 1,9 procent.

Heb je een inkomen van 69.398 euro of hoger, en val je dus in de hoogste schijf van de inkomstenbelasting, dan krijg je hierover in 2022 minder geld terug van de Belastingdienst dan nu. Het maximale aftrekpercentage daalt namelijk van 43 naar 40 procent. Hierdoor nemen je netto alimentatiekosten toe.

Mocht je hierdoor in problemen komen, dan kun je proberen om de partneralimentatie aan te passen. Check wel of dit ook consequenties heeft voor eventuele toeslagen.

AOW-leeftijd gaat omhoog

De AOW-leeftijd gaat komend jaar omhoog naar 66 jaar en zeven maanden. Dat is drie maanden later dan nu.

Lees ook: Hogere AOW-leeftijd vermijden en toch eerder stoppen met werken? Zolang heb je als 30’er, 40’er, 50’er en jonge 60’er om financieel iets te regelen voor je pensioen

Schenken: eenmalige verhoging teruggedraaid

Wie grote bedragen schenkt, moet daarover belasting betalen. Gelukkig is een deel van dit bedrag vrijgesteld. Afgelopen jaar ging die vrijstelling eenmalig met ruim 1.000 euro omhoog. Die verhoging wordt weer teruggedraaid.

Ouders mogen komend jaar 5.677 euro belastingvrij schenken aan hun kind. Voor overige schenkingen geldt een vrijstelling van 2.274 euro.

Lichte verhoging eenmalige vrijstelling

Daarnaast mogen ouders aan hun kind tussen de 18 en 40 jaar eenmalig een hoger bedrag belastingvrij schenken. Dit is komend jaar 27.231 euro.

Wordt het bedrag aangewend voor een dure studie (van minimaal 20.000 euro per jaar), dan kan onder voorwaarden gebruik worden gemaakt van een hogere eenmalige vrijstelling van 56.724 euro.

Vloeit de schenking naar een eigen woning, dan geldt een nóg hogere eenmalige vrijstelling van 106.671 euro. Van die laatste vrijstelling kunnen ook niet-kinderen gebruik maken, mits zij in de bovengenoemde leeftijdscategorie vallen.

Deze zogeheten jubelton heeft wel zijn langste tijd gehad: het nieuwe kabinet heeft besloten om deze af te schaffen.

Erven: hogere vrijstelling

Ook de vrijstelling voor de erfbelasting wordt naar boven bijgesteld. De hoogte van deze vrijstelling hangt af van de relatie die jij met de overledene had.

  • Voor partners stijgt deze vrijstelling per 1 januari 2022 naar 680.645 euro.
  • Voor kinderen en kleinkinderen bedraagt de vrijstelling straks 21.559 euro.
  • Voor ouders is dat 51.053 euro.
  • Voor overige erfgenamen wordt het 2.274 euro.

Ontvang je een erfenis of een schenking, dan ben je voor het bedrag boven de vrijstelling belasting verschuldigd. Er gelden voor iedereen twee schijven: voor de eerste 130.425 euro boven de vrijstelling betaal je een lager percentage dan voor het bedrag dat hierboven komt.

Voor partners en kinderen bedragen deze tarieven respectievelijk 10 procent en 20 procent. Voor kleinkinderen is dit 18 en 36 procent en voor overige ontvangers 30 en 40 procent. Deze percentages blijven in 2022 ongewijzigd.

Giften aan goede doelen: geen wijzigingen

Wie geld doneert aan een goed doel, kan een deel van dit bedrag aftrekken, mits het totale bedrag aan giften hoger is dan 1 procent van het verzamelinkomen (de totale inkomsten van jou en je partner, min eventuele aftrekposten), met een minimum van 60 euro.

Elke euro boven deze grens is aftrekbaar. De bovengenoemde drempel geldt niet voor periodieke giften die minimaal vijf jaar worden gedaan. Deze bedragen zijn al jaren hetzelfde.

Lees meer over veranderingen in 2022 en familiezaken: