2022 nadert met rasse schreden. In een serie artikelen brengt Business Insider in kaart wat de belangrijkste veranderingen worden voor je portemonnee. In het eerste deel keken we naar de zorg.

In dit tweede deel verleggen we de blik naar iedereen die zich over weg of rails verplaatst. Ofwel: wat verandert er voor de kosten van de auto en het openbaar vervoer?

Bijtelling elektrische leaseauto fors omhoog

Wie een auto van de zaak ook gebruikt voor privéritten, wordt geconfronteerd met een bijtelling: een bedrag dat bij je loon wordt opgeteld als belastbaar inkomen. Dit is een bepaald percentage van de cataloguswaarde van de auto.

De bijtelling geldt alleen als je met de auto meer dan 500 kilometer per jaar privé rijdt; bijvoorbeeld om boodschappen te doen en op vakantie te gaan. Zit je onder die grens, dan ontspring je de dans. Je moet dit dan wel kunnen aantonen met een goede rittenadministratie.

Via een lagere bijtelling probeert de overheid automobilisten te stimuleren om te kiezen voor een niet-vervuilende auto. Maar het fiscale voordeel wordt wel elk jaar steeds kleiner, omdat de tarieven steeds dichter naar elkaar toe kruipen.

Voor een gewone leaseauto geldt een bijtelling van 22 procent. Dat blijft komend jaar ook zo. Maar de bijtelling voor een volledig elektrische auto gaat in januari omhoog van 12 naar 16 procent.

Dat verschil is goed te merken. Als je komend jaar een elektrische auto ter waarde van 33.000 euro leaset, moet je hiervoor elk jaar 5.280 euro bij je belastbaar inkomen optellen en daar inkomstenbelasting over betalen. Nu is dat nog 3.960 euro.

De tarieven voor de bijtelling blijven 60 maanden geldig vanaf de eerste dag van de maand nadat de auto voor het eerst op naam is gesteld.

Heb je dit jaar een elektrische auto aangeschaft, dan kun je dus vijf jaar na aanschaf gebruik blijven maken van het huidige tarief van 12 procent. Maar koop of lease je in 2022 een elektrische auto, dan geldt vijf jaar lang het tarief van 16 procent.

Na afloop van die zestig maanden wordt het bijtellingspercentage opnieuw vastgesteld volgens de regels die op dat moment gelden.

… en bovengrens gaat omlaag

De verlaagde bijtelling is niet onbeperkt: er geldt een bovengrens. Koop je een auto die duurder is dan dat grensbedrag, dan valt deze deels onder het hogere tarief van 22 procent.

Dit jaar geldt de verlaagde bijtelling nog tot maximaal 40.000 euro van de catalogusprijs. Over elke euro hierboven betaal je 22 procent belasting. Komend jaar gaat die grens met 5.000 euro omlaag, naar 35.000.

Zo pakken deze maatregelen in de praktijk uit

De impact van de bovenstaande twee maatregelen (de verhoging van het tarief en verlaging van de maximumgrens waar het lagere bijtellingstarief voor emissievrije auto's geldt, is groot.

Heb je bijvoorbeeld dit jaar een elektrische auto van 60.000 euro gekocht, dan moet je hierover 9.200 euro bij je inkomen optellen (12 procent over 40.000 euro plus 22 procent over 20.000).

Koop je diezelfde auto na 1 januari, dan geldt een bijtelling van 11.100 euro (16 procent over 35.000 euro plus 22 procent over 25.000 euro). Dat is een verschil van maar liefst 1.900 euro.

Heb je een inkomen van 60.000 euro (en val je dus in de eerste schijf van de inkomstenbelasting), dan ben je in 2022 netto 665 euro per jaar duurder uit dan nu. Dat komt neer op 55 euro per maand.

Immers:

  • Als je de auto dit jaar had aangeschaft, zou je hierover 3.413 belasting moeten betalen (37,10 procent over 9.200).
  • Koop je de auto in 2022, dan moet je voor diezelfde auto 4.078 euro afrekenen met de fiscus (37,07 procent over 11.100 euro).

Val je in het toptarief voor de inkomstenbelasting, dat in 2022 geldt vanaf het inkomensdeel boven de 69.398 euro, dan het je zowel dit jaar als in 2022 te maken met een belastingtarief van 49,5 procent. Netto ben je dan 891 euro duurder uit voor een leaseauto van 60.000 euro. Dat komt neer op 74 euro per maand.

Zonnecelauto’s en waterstofauto’s ontspringen de dans

Voor zonnecelauto’s (elektrische auto’s met zonnepanelen) en waterstofauto’s geldt het verlaagde tarief over de hele catalogusprijs. Het maakt daarbij dus niet uit hoe duur die auto is.

Bijtelling voor overige auto’s blijft gelijk

Zoals gezegd blijft de bijtelling overige auto's – benzine- en dieselauto’s, maar ook hybride auto's - gelijk op 22 procent.

Ondanks de verhoging van de bijtelling voor elektrische auto’s blijft het verschil tussen de verlaagde en verhoogde bijtelling groot. Want als je komend jaar een benzineauto least met een catalogusprijs van 33.000 euro, dan geldt een bijtelling van 7.260 euro (22 procent van 33.000 euro). Voor een elektrische auto is dat 5.280 euro.

Val je in de eerste schijf van de inkomstenbelasting, dan is het netto verschil dus 734 euro per jaar, ofwel 61 euro per maand. In de hoogste schijf van de inkomstenbelasting (van 49,5 procent) scheelt dat netto 980 euro, ofwel circa 82 euro per maand.

Youngtimerregeling blijft ongewijzigd

Wil je een relatief voordelige auto leasen, dan kun je kiezen voor een zogeheten youngtimer. Dat is een auto van minimaal vijftien jaar oud.

Voor deze auto's geldt ook in 2022 een bijtelling van 35 procent. Dat lijkt veel, maar anders dan bij nieuwe auto's wordt de bijtelling berekend op basis van de dagwaarde in plaats van de catalogusprijs. Dat kan veel geld schelen.

Houd er wel rekening mee dat je een oude auto koopt en mogelijk met hoge reparatiekosten wordt geconfronteerd. Kijk dus kritisch welke auto je neemt. Meer informatie over het leasen van een youngtimer vind je in dit artikel.

BPM: datum inschrijving kentekenregister leidend

Vanaf 1 januari ben je BPM verschuldigd vanaf het moment van inschrijving in het kentekenregister. Nu is dat de tenaamstelling.

BPM: elektrische auto's wederom vrijgesteld, overige tarieven opgehoogd

De tarieven voor de aanschafbelasting (BPM) hangen af van de CO2-uitstoot. Voor deze belasting geldt: de vervuiler betaalt. Auto’s die geen CO2 uitstoten, zoals een volledig elektrische of waterstofauto, zijn nog tot en met 2024 vrijgesteld van BPM.

Voor overige auto's hangt de hoogte van de aanschafbelasting af van de CO2-uitstoot. Je betaalt in 2022 een vast tarief van 376 euro (tegen 366 euro dit jaar). Daarboven op komt een extra bedrag, dat is gerelateerd aan de CO2-uitstoot. Deze tarieven worden komend jaar verder aangescherpt. Je kunt ze hier vinden.

Dieseltoeslag verder omhoog

Voor dieselauto's geldt net als nu een extra toeslag. Deze wordt in 2022 wat verhoogd. Ook gaat de drempel voor de toeslag verder omlaag.

Voor elke gram CO2-uitstoot boven de 75 gram per kilometer betaal je na de jaarwisseling 86,67 euro. Nu is dat nog 83,59 euro per gram uitstoot boven de 77 gram CO2-uitstoot per kilometer.

Wegenbelasting: dit verschilt per provincie

De tarieven van de motorrijtuigenbelasting (MRB) worden elk jaar opnieuw vastgesteld. Hoeveel je moet betalen verschilt per provincie, omdat provincies het opcententarief (een heffing bovenop de motorrijtuigenbelasting) zelf mogen vaststellen.

Eigenaren van een dieselauto betalen 19 procent extra wegenbelasting: de zogeheten fijnstoftoeslag; ook wel roettaks genoemd.

Net als dit jaar zijn volledig elektrische auto's vrijgesteld van de motorrijtuigenbelasting. Dit blijft zo tot 2025.

Voor een plug-in hybride betaal je tot en met 2024 de helft van het tarief voor een gewone auto.

Oldtimerregeling blijft van kracht

Oldtimers van veertig jaar of ouder zijn ook komend jaar vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting. Rijd je auto op benzine en is deze vóór 1 januari 1988 voor het eerst in gebruik genomen, dan kun je deelnemen aan een overgangsregeling. Je betaalt dan slechts een kwart van de motorrijtuigenbelasting (tot een maximum van 129 euro) tot je auto veertig jaar oud is.

Voorwaarde is wel dat deze auto in december, januari en februari niet de weg op gaat. Anders betaal je alsnog de volle mep. Deze overgangsregeling eindigt in 2028.

Boetes voor te hard rijden met 2 procent omhoog

De boetebedragen voor snelheidsovertredingen worden ook komend jaar weer aangepast aan de inflatie. Dat komt voor 2022 neer op een stijging van 2 procent.

Bovenop de boete moet je ook administratiekosten betalen. Deze blijven net als dit jaar 9 euro.

Sommige verkeersboetes fors duurder

Voor sommige verkeersovertredingen die de overheid als heel ernstig bestempelt, gaan de boetebedragen komend jaar fors omhoog:

  • Boete voor het vasthouden van je mobiel: van 250 euro naar 350 euro
  • Boete voor geen voorrang verlenen aan een voorrangsvoertuig: van 250 euro naar 350 euro
  • Boete voor onnodig links rijden: van 150 euro naar 220 euro
  • Boete voor vervoeren van een minderjarige zonder autogordel: van 150 euro naar 220 euro
  • Boete voor signalen geven waar dat niet is toegestaan: van 100 euro naar 150 euro

… maar er zijn ook boetes die omlaag gaan

Voor sommige overtredingen ga je juist minder betalen:

  • Boete voor onnodig geluid maken: van 400 euro naar 250 euro
  • Boete als je met twee wielen op een gehandicaptenparkeerplaats staat: van 400 euro naar 310 euro

Alle tarieven voor verkeersovertredingen voor komend jaar vind je hier.

Tips over hoe je met succes bezwaar kunt maken tegen verkeersboetes vind je in dit artikel. Wil je een parkeerboete aanvechten? Lees dan over de mogelijkheden in dit artikel.

Trein: vooral kaartjes eersteklas worden veel duurder

De Nederlandse Spoorwegen gaan de tarieven voor enkele reizen en dagretours tweedeklas met gemiddeld 1,8 procent verhogen en die in de eersteklas met 3 procent. Dat reizen met de eersteklas een stuk duurder wordt, komt omdat de NS de prijzen in 2019 en 2020 niet heeft verhoogd.

De toeslag voor eerste klas reizen met NS Flex in het weekend gaat omhoog van 50 procent naar 67 procent bovenop de tweedeklas prijs.

De prijzen van Fietskaart Dal, Dagkaart hond, Railrunner, Kids Vrij, Weekend Voordeel en het Groepsticket blijven gelijk. Wel moet je voor Railrunner, Dagkaart Hond en Fietskaart Dal vanaf 1 januari een toeslag van 1 euro betalen als je deze als papieren kaartje koopt bij de automaat of aan de balie.

De tarieven voor internationale treinreizen gaan met 2,1 procent omhoog.

Het volledige tarievenoverzicht vind je hier.

Lees meer over veranderingen in 2022 en eindejaarstips: