We zijn halverwege het jaar waarin het prijsplafond voor energie huishoudens moet helpen om de energierekening betaalbaar te houden. Daarbij gelden op jaarbasis maximale prijzen tot verbruikslimieten van respectievelijk 1.200 kuub gas en 2.900 kWh stroom. Maar de verbruiksquota worden op een bijzondere manier gemeten.

Het gevolg hiervan is dat huishoudens vanaf 1 juli niet een verbruiksruimte overhouden die precies de helft is van de jaarquota. Voor gas is het resterende verbruiksquotum namelijk minder dan 600 kuub en voor stroom juist een fractie meer dan 1.450 kWh.

Dit werkt als volgt. Voor elke maand heeft de overheid in 2023 een quotum voor het verbruik van stroom en ga vastgesteld, gebaseerd op het gemiddelde historische verbruik in die maand. Hieronder geven we in de tabel het gestandaardiseerde verbruik van gas en stroom onder het prijsplafond op maandbasis.

Voor gas tellen de maandquota van januari tot en met juni op tot 707 kuub en voor stroom tot 1.435 kWh. Op basis van de jaartotalen van respectievelijk 1.200 kuub gas en 2.900 kWh stroom van het prijsplafond resteert er in de tweede helft van het jaar nog een theoretische ruimte van 493 kuub gas en 1.465 kWh stroom.

In de praktijk zal dit echter per huishouden verschillen, afhankelijk van met moment waarop de jaarafrekening van de energieleverancier wordt opgemaakt.

Voor je energieleverancier is het moment van de jaarafrekening een belangrijk meetmoment. Hiervoor geldt de optelsom van alle standaarddagen tot de datum van de jaarafrekening. Vervolgens vergelijkt je energieleverancier dit met het feitelijke verbruik.

Zit je met het feitelijke verbruik boven het standaardniveau tot het moment van de jaarafrekening, dan betaal je over het extra volume de marktprijs van je energieleverancier.

Voor de periode ná de jaarafrekening tot het eind van het jaar heb je een standaard restbudget voor het energieverbruik dat wordt vergeleken met je feitelijke verbruik.

Prijsplafond energie en de energierekening

Het moment waarop de jaarafrekening wordt opgemaakt verschilt per huishouden en hangt samen met de datum waarop je klant bent geworden bij een energieleverancier.

Als je het maandverbruik over juni van je energieleverancier doorkrijgt, kun je ook checken hoeveel je in de eerste zes maanden van dit jaar hebt verbruikt, vergeleken met het totaal van de volumequota in die maanden.

Zoals gezegd tellen de maandquota van januari tot en met juni voor gas op tot 707 kuub en voor stroom tot 1.435 kWh. Dat kun je afzetten tegen je feitelijke verbruik in de eerste zes maanden van dit jaar.

Als je vervolgens het maandquotum voor juli erbij neemt, weet je ook hoeveel speelruimte je hebt in juli om binnen de verbruiksgrenzen van het prijsplafond te blijven.

Als de energieleverancier je jaarafrekening bijvoorbeeld op 1 augustus 2023 opmaakt voor de periode tot en met eind juli, wordt eerst gekeken of je in de eerste zeven maanden van het jaar meer of minder dan 724 kuub gas en 1.595 kWh stroom hebt gebruikt. Dus de som van de maanden januari tot en met juli. Zit je onder de volumelimiet, dan betaal je maximaal de prijzen van het prijsplafond.

Vervolgens geldt dat het restvolume dat onder het prijsplafond valt, bepaald wordt door het standaardverbruik te nemen vanaf juli tot en met december. Dat is dus de optelsom van de in de tabel genoemde maandquota voor die maanden.

Maximumprijzen gas en stroom onder prijsplafond en marktprijzen

Voor het gas- en stroomverbruik tot de volumelimiet van het prijsplafond betaal je prijzen van maximaal 1,45 euro per kuub gas en 0,40 euro per kWh stroom.

Zit je met het gas- en stroomverbruik boven de volumelimiet het prijsplafond, dan betaal je voor het extra verbruik de marktprijs van je energieleverancier.

Positief in dit verband is dat gas- en stroomprijzen al een aantal maanden dalen op groothandelsmarkten. Daarbij zakken ook de consumentenprijzen bij steeds meer energieleveranciers tot onder de maximale prijzen van het prijsplafond. In juni geldt dit zowel voor variabele als 1-jaarscontracten.

Of dit de rest van het jaar ook zo zal blijven, is nog even afwachten. Na maandenlange dalingen zijn de groothandelsprijzen voor gas en stroom in juni namelijk weer wat gestegen en de vraag is of die trend de komende maanden doorzet.

Hoe warm wordt het in juli?

Hoe makkelijk of moeilijk het is om in een bepaalde maand binnen de volumelimiet van het prijsplafond te blijven, hangt mede af van het weer. En dan vooral of het significant warmer of kouder is dan gemiddeld.

Uit de weerstatistieken van De Bilt blijkt dat de eerste drie maanden van dit jaar warmer waren dan het meerjarige gemiddelde in respectievelijk januari, februari en maart. April was echter kouder dan het meerjarige maandgemiddelde, terwijl mei met heel dicht bij het meerjarige gemiddelde zat.

Juni 2023 is een echte uitschieter gebleken met een gemiddelde temperatuur van 19,4 graden: dat is ruim 3 graden hoger dan het gemiddelde in die maand.

In de tabel hieronder is te zien dat de voorlopige prognose voor juli op een gemiddelde temperatuur van 19,1 graden ligt en dat is iets warmer dan het meerjarige gemiddelde, maar iets minder warm dan afgelopen maand.

Bron: Weerstatistieken.nl/ De Bilt
Bron: Weerstatistieken.nl/ De Bilt

Voor een standaard huishouden zou het mogelijk moeten zijn om met het gasverbruik dicht bij het quotum van het prijsplafond te blijven, dat voor deze maand op 17 kuub ligt.

Je kunt ook op dagbasis volgen wat je volgens de normen van het prijsplafond zou mogen verbruiken aan gas en stroom. Dat ziet er voor juli zo uit.

Voor gas geldt in juli dat je geacht wordt ongeveer 0,5 kuub per dag te verbruiken. Hoe realistisch dat is, hangt naast het weer uiteraard van veel factoren af, waaronder de grootte van een woning, de gezinssamenstelling en hoe goed een huis is geïsoleerd.

LEES OOK: Gemiddeld termijnbedrag voor energierekening gezakt naar €182 per maand – 40% huishoudens profiteert van daling