Het autojaar 2016 verloopt grillig.

In het eerste kwartaal zakten de verkopen van nieuwe personenauto’s met meer dan 10 procent in vergelijking met een jaar eerder. Dat had alles te maken met de strengere regels die staatssecretaris Wiebes van Financiën invoerde op 1 januari om zakelijk rijden fiscaal minder aantrekkelijk te maken.

Het kwartaal erna namen de verkopen met bijna 5 procent toe om in de drie maanden daarna met 8 procent te dalen ten opzichte van 2015.

Die dalende trend wordt waarschijnlijk doorgezet in het laatste kwartaal. In oktober werden er 22 procent minder nieuwe auto’s op kenteken gezet, blijkt uit cijfers van Rai Vereniging en Bovag die dinsdag zijn gepubliceerd.

Directeur Clem Dickmann van marktonderzoeker Aumacon verwacht in december nog wel een toeloop op plug-in hybrides, omdat de bijtelling daarop na de jaarwisseling stijgt. “Maar dat is dan de laatste fiscale stuiptrekking van een beleid dat veel gekost heeft en weinig opleverde”, aldus Dickmann.

Daarmee doelt hij op de fiscale voordelen die de overheid de afgelopen jaren gaf aan kopers van zuinige auto's zoals plug-in hybrides, auto’s die je aan een stopcontact kunt opladen maar die daarnaast ook op benzine of diesel kunnen rijden.

De milieuwinst van plug-in hybrides valt echter vies tegen. De auto’s zijn veel minder zuinig dan gedacht. Bovendien vinden veel leaserijders het inpluggen van hun Mitsubishi Outlander of Volvo S60 maar veel gedoe en rijden in verhouding veel minder op stroom dan van tevoren ingeschat.

Daarom heeft staatssecretaris Wiebes de bijtellingsregels voor dit jaar en volgend jaar aangescherpt. Voorzitter Steven van Eijck van de Rai Vereniging verwacht dat er in 2017 eindelijk ruimte komt voor een gezondere markt. Alleen voor volledig elektrische auto's blijft er een verlaagd tarief van 4 procent bijtelling.

"Zakelijke rijders zullen weer meer gaan kiezen tussen alle merken en modellen", aldus Van Eijck. "Voor een nieuw kabinet ligt nog wel de opdracht om de bpm verder af te bouwen omdat deze nog altijd erg marktverstorend werkt en auto's onnodig duur maakt."

Brancheorganisaties Rai Vereniging en Bovag verwachten dat de nieuwverkopen dit jaar uitkomen op 380.000 stuks. Aumacon is iets optimistischer met 385.000 auto's.

In 2017 trekken de nieuwverkopen weer licht aan, tot 415.000 volgens Rai/BOVAG. Aumacon houdt het op 425.000 stuks.

Het fiscale stimuleringsbeleid mag dan worden afgebouwd, het heeft wel een effect dat volgend jaar nog naijlt. "De nieuwverkoop is in het afgelopen jaar gedempt door de parallelle import van personenauto’s als gevolg van de fiscale wetgeving", stelt Bert de Kroon, voorzitter van BOVAG Autodealers.

Naar verwachting zullen er dit jaar ruim 180.000 gebruikte personenauto’s geïmporteerd worden. "Bijna een kwart van deze auto’s is een à twee jaar oud en daarmee een directe concurrent op de markt van nieuwe auto’s. Dat effect zal zich in 2017 ook voordoen, verwachten wij."

LEES OOK: Een auto kopen is in 2016 nog steeds hip, al is het vaker een tweedehandsje