President Donald Trump heeft maandag in een korte toespraak aangekondigd dat hij alle federale middelen en mensen zal inzetten om de rellen en plunderingen een halt toe te roepen.

Daarna liep Trump naar een nabijgelegen kerk voor een ‘fotomoment’. Daarvoor werd het tussenliggende park Lafayette Square door de politie leeggeveegd, waar op dat moment een demonstratie aan de gang was.

De bisschop in Washington van de Episcopaalse Kerk heeft er geen goed woord voor over dat de president een van haar kerken heeft gebruikt om een politiek statement te maken.

De bisschop in Washington van de Episcopaalse Kerk heeft er geen goed woord voor over dat president Trump een van haar kerken heeft gebruikt om een politiek statement te maken. “Ik ben woedend”, zegt Mariann Budde tegen The Washington Post.

Budde was van tevoren niet ingelicht over de actie van Trump, die na een toespraak bij het Witte Huis naar de nabijgelegen St. Johns Episcopal Church liep voor een fotomoment. Daar verklaarde hij met een bijbel in zijn hand dat “wij het beste land ter wereld” zijn.

In de ‘kerk van de presidenten’ was tijdens de rellen van afgelopen dagen brand gesticht.

Voordat Trump bij de kerk kon komen, moest wel eerst het tussenliggende park Lafayette Square door de veiligheidsdiensten worden leeggeveegd, waar op dat moment een vreedzame demonstratie aan de gang was. De bisschop aanschouwde het tafereel op het nieuws.

"Alles wat hij heeft gezegd en gedaan is geweld aanwakkeren", zegt Budde over Trump. "We hebben moreel leiderschap nodig en hij heeft er alles aan gedaan om ons uiteen te drijven. En heeft zojuist een van de heiligste symbolen van de joods-christelijke traditie gebruikt." Daar is ze naar eigen zeggen "sprakeloos" over.

Volgens de bisschop waren maandag heel de dag rond de tien geestelijken in de kerk en bij Lafayette Square om de betogers te ondersteunen. Ze zegt geen belletje te hebben gehad dat de autoriteiten het gebied kwamen ontruimen "met traangas, zodat ze een van onze kerken konden gebruiken als rekwisiet".

Ook Joe Biden hekelt het 'fotomoment' van Trump

Burgemeester Muriel Bowser van Washington hekelde op Twitter de inzet van de federale politie tegen actievoerders op Lafayette Square.

"Ik had een avondklok voor 19.00 uur afgekondigd. Ruim 25 minuten voor ingang van de avondklok heeft de federale politie munitie gebruikt tegen vreedzame demonstranten voor het Witte Huis. Een daad die het werk van de politieagenten alleen maar lastiger maakt. Schande!"

Ook de Democratische presidentskandidaat Joe Biden heeft maandag fel uitgehaald naar Trump vanwege de wandeling naar een nabijgelegen kerk om een foto te maken.

"Hij gebruikt het Amerikaanse leger tegen het Amerikaanse volk. Hij liet traangas en rubberen kogels afvuren op vreedzame demonstranten. Voor een foto", zei Biden op Twitter over zijn rivaal Trump. "Voor onze kinderen, voor de ziel van ons land, moeten we hem verslaan. Maar ik meen het als ik zeg dat we dit alleen samen kunnen doen."

Ook de Democratische leiders in het Congres, Nancy Pelosi (Huis van Afgevaardigden) en Chuck Schumer (Senaat) hadden geen goed woord over voor de actie van Trump.

"Deze tijd vraagt om leiderschap. Het constante aanwakkeren van wanorde, onverdraagzaamheid en geweld door de president is laf, zwak en gevaarlijk. In tijden dat het land schreeuwt om eenheid, scheurt de president deze juist uit elkaar. Traangas gebruiken tegen vreedzame demonstranten die niet provoceren om een foto te maken ontheiligt alle waarden die het geloof ons geeft," aldus de verklaring van de Democratische kopstukken.

Eerder op de dag kondigde de president in een korte toespraak aan dat hij de relschoppers hard gaat aanpakken. In veel Amerikaanse steden zijn al enkele dagen naast de vreedzame protesten ook rellen in reactie op de dood van de zwarte George Floyd door een witte politieman in Minneapolis.

Trump maakte bekend dat hij alle federale middelen en mensen zal inzetten, burgers en militairen, om de rellen en plunderingen een halt toe te roepen. Daarnaast kondigde hij een avondklok af die om 19.00 uur ingaat en streng zal worden gehandhaafd.

Trump leest 'zwakke' gouverneurs de les na rellen

Trump zei eerder dat hij tegen de gouverneurs van de Amerikaanse staten heeft gezegd dat het nu tijd is om "te heersen in de straten door een overweldigende aanwezigheid van veiligheidstroepen". "Als steden of staten weigeren om actie te ondernemen die nodig zijn om het leven en eigendom van hun inwoners te beschermen, dan zal ik het Amerikaanse leger inzetten om het probleem voor hen op te lossen", zei hij.

Om militairen op Amerikaanse grondgebied in te zetten wil Trump gebruik maken van een zelden gebruikte wet uit 1807 die dat mogelijk maakt. De president wees naar professionele anarchisten, gewelddadige meutes, Antifa en anderen als verantwoordelijken voor de rellen en noemde zichzelf de president van "wet en orde" en een bondgenoot van de vreedzame demonstranten.

Ook kondigde Trump aan dat hij snelle en ingrijpende maatregelen zou nemen om hoofdstad Washington te beschermen. "Wat hier afgelopen nacht is gebeurd, is een schande", zei hij over de rellen. "Degenen die onschuldige levens en eigendommen bedreigen, zullen worden gearresteerd, opgesloten en vervolgd met de meest strenge wetten. De organisatoren van deze terreur kunnen rekenen op lange gevangenisstraffen."

New York verlengt avondklok na nieuwe plunderingen

Burgemeester Bill de Blasio van New York heeft de avondklok in zijn stad met een tweede dag verlengd nadat er maandagavond opnieuw rellen en plunderingen waren. Aanvankelijk was er alleen een plan voor een avondklok voor de nacht van maandagavond 23.00 uur tot dinsdag 05.00 uur, vanwege de protesten dit weekend naar aanleiding van de dood van George Floyd.

De politie van New York heeft 8.000 agenten de straat opgestuurd en haar aanwezigheid in de gebieden waar vernielingen en plunderingen waren verdubbeld, meldden De Blasio en gouverneur Andrew Cuomo van New York.

Ook maandagavond gingen de ongeregeldheden door, waarop de burgemeester een verlenging van de avondklok voor nog een avond en nacht aankondigde met ingang van 20.00 uur dinsdag.

Diverse media berichtten over het plunderen van winkels in Manhattan van Nike en Microsoft, een New York Yankees-shop en twee winkels die Rolex-horloges verkopen. Ook waren er op social media beelden te zien van plunderingen bij warenhuis Macy's.

Het geweld van de demonstranten "overschaduwt de gerechtigheid van de boodschap", zei gouverneur Cuomo maandag. "Het speelt de mensen en partijen die geen veranderingen willen in de kaart." Het dreigement van president Trump om militairen in te zetten tegen de relschoppers wees Cuomo van de hand, net als de Democratische gouverneurs in de staten Illinois en Michigan.

In bijna veertig andere steden in de Verenigde Staten is een avondklok afgekondigd. In Washington ging de avondklok om 19.00 uur in, maar ruim vier uur later waren er nog steeds veel actievoerders op de straten, meldde CNN. Minstens één legerhelikopter probeerde volgens de nieuwszender de groepen uit elkaar te drijven.

Lees meer over Donald Trump en zijn familie: