• Techbeurs CES in Las Vegas kent dit jaar een primeur: voor het eerst zijn seksspeeltjes officieel toegelaten op de beursvloer.
  • De stap komt na de ophef bij de vorige editie toen de organisatie een innovatieprijs introk voor Osé, een seksspeeltje voor vrouwen.
  • Oprichter Lora Haddock greep het incident aan om het halfslachtige beleid van CES bespreekbaar te maken.
  • Als pilot staan dit jaar tien bedrijven die seksspeeltjes ontwerpen op de beurs. De stands moeten aan strenge eisen voldoen. Alles wat op een penis, vagina of borst lijkt, is verboden.

In de stad van gokken, alcohol en stripclubs zorgde een vernuftig seksspeeltje vorig jaar voor een flinke rel. De organisatie achter technologiebeurs CES in Las Vegas trok een innovatieprijs in voor Osé, een vaginale massagerobot die op afstand bestuurbaar is, en weerde bedenker Lora Haddock van het evenement.

Het apparaat zou “immoreel, obsceen, onfatsoenlijk, onrein en niet in overeenstemming met het imago” van de beurs zijn, liet de organisatie aanvankelijk weten. Later klonk het dat Osé niet paste in de categorie robotica en drones, waarin het seksspeeltje de prijs voor meest innovatieve product kreeg.

Het leverde Haddock veel publiciteit op. “Ons jaar was gewoonweg fantastisch”, zegt de 34-jarige Amerikaanse, die in 2017 met haar bedrijf Lora DiCarlo begon. Het omzetdoel van 1 miljoen dollar werd binnen vijf uur gehaald nadat Osé in de verkoop ging. De teller liep uiteindelijk op tot drie keer dat bedrag.

Haddock ziet daarin het bewijs dat het taboe op seksualiteit langzaam verdwijnt. “Mensen zijn nieuwsgieriger dan ooit tevoren. Ze willen meer leren over hun lichaam.” Technologie kan daarin een belangrijke rol spelen, meent ze. Dat verdient een plek op de grootste techbeurs ter wereld.

De Consumer Technology Association (CTA), uitbater van CES, dacht daar vorig jaar anders over. En dat is opmerkelijk, gelet op de geschiedenis van de handelsshow. CES en de porno-industrie trokken namelijk decennialang gemeenschappelijk op door toedoen van één man: Paul Fishbein.

De videorecorder maakte van porno technologie

Fishbein werkt begin jaren tachtig in een videotheek na het afronden van zijn studie. Hij ziet het aantal klanten toenemen, doordat videorecorders betaalbaar werden voor het grote publiek. En die klanten vragen meer en meer naar pornofilms.

Als oud-student journalistiek ziet Fishbein een kans: hij zet het vakblad Adult Video News op poten, bedoeld voor pornomakers en videotheken.

Een plek op CES is in 1984 een logische stap. Videoverhuur en de porno-industrie worden samen groot. Videorecorders zijn de hardware, pornofilms de ‘software’. In die tijd zijn er drie concurrerende systemen op de markt: Betamax van Sony, V2000 van Philips en VHS van JVC. De laatste rolt uiteindelijk als winnaar uit de bus. Daarin heeft de porno-industrie een beslissende rol.

Toenmalig Microsoft-topman Steve Ballmer hield in 2009 een keynote op CES.

CES en porno blijken een gouden combinatie, omdat ze dezelfde doelgroep aanspraken: mannen. Jarenlang is de mix van badge-dragende computerfanaten en schaars geklede sekssterren voor inwoners van Las Vegas een teken dat het nieuwe jaar is begonnen.

Maar CES ontvangt de porno-industrie nooit met open armen. Fishbein en consorten worden weggestopt in achterafzaaltjes op de beurs.

In 1998 hebben ze er genoeg van: ze zetten hun eigen conferentie op poten. Die valt lange tijd in dezelfde week als CES, tot in 2011 daar ook een einde aan komt. Dit jaar vindt de AVN Adult Entertainment Expo plaats van 22 tot en met 25 januari, twee weken na de technologiebeurs.

Seksspeeltjes zijn verboden, tenzij ze bluetooth hebben

Sinds de definitieve breuk met de porno-industrie zijn seksgerelateerde producten verboden op CES. Min of meer dan, want de keuzes van de CTA over wat wel en niet mag, zijn de laatste jaren ondoorgrondelijk en ogenschijnlijk arbitrair.

Simpele vibrators worden geweigerd, maar vaginaballetjes die via bluetooth verbinding maken met een smartphone zijn wel welkom. Daarmee wint seksspeeltjesmaker OhMiBod in 2016 zelfs de prijs voor beste product in de categorie digitale gezondheid en fitness, zonder de tumult van vorig jaar.

Seksproducten voor mannen lijken bovendien wel geaccepteerd. Tijdens de editie van 2018 lanceert een bedrijf een siliconen sekspop met verwisselbaar gezicht. En mannen kunnen twee jaar op rij porno kijken op de beursvloer via de VR-bril van Naughty America.

CES paste de regels aan op aandringen van Haddock

Seksisme, stelt Haddock, die uiteindelijk toch de innovatieprijs kreeg voor haar Osé-massagerobot gericht op vrouwen. Ze maakte van die gelegenheid gebruik om met de organisatie om tafel te gaan.

“Ze wilden me de award meteen teruggeven. Maar ik zei: wacht even. Dit is een kans om seksspeeltjes op de beurs te krijgen op een respectvolle manier. Laten we de show inclusiever maken”, aldus Haddock.

De stand van Satisfyer op CES 2020

CTA-baas Gary Shapiro erkent dat de organisatie achteraf gezien de prijs niet in had moeten trekken. “Soms maak je een fout en moet je op de blaren zitten”, geeft hij toe. “Het trekken van grenzen is moeilijk. We weren zaken als wapens, pornografie, elektronische sigaretten en cannabis. Sommige van die dingen laten we nooit toe, andere misschien wel als sociale normen veranderen.”

Volgens Shapiro heeft het incident positieve gevolgen gehad. Er zijn nu duidelijke regels. Dit jaar is er op CES geen plek voor VR-porno, sekspoppen en vrouwen in bikini die techproducten aanprijzen. “We willen dat iedereen zich op zijn gemak voelt op de beurs en niemand objectificeren”, stelt de CTA-directeur.

Ook zijn als pilot tien bedrijven toegelaten uit de sekstechsector. Zij vallen nu in de categorie health and wellness.

Strikte regels voor de beursstands: geen penis of vagina

In de immense hallen van de Sands Expo, die twaalf voetbalvelden beslaan, vallen de vibrators, clitorisstimulators en strapons totaal niet op. Bedrijven met namen als Pulse, Satisfyer en MysteryPlay staan midden tussen honderden andere producten zoals scheerapparaten, massagestoelen, exoskeletten en slimme badmatten.

Bij de caravan van Crave is het dringen geblazen. Het bedrijf van ontwerper Ti Chang maakt designvibrators die je kunt dragen als sieraad. Vier jaar geleden werd ze nog geweigerd, nu is ze op CES met haar hele team.

De caravan van Crave op CES 2020

“De reacties zijn geweldig”, zegt Chang op dag drie van de beurs. “Sommige bezoekers zeiden tegen mij: Ongelooflijk dat het zo lang geduurd heeft. Natuurlijk moeten jullie hier staan.”

Toch had het nogal wat voeten in de aarde. Er zijn strikte regels voor hoe de stands eruit mogen zien. De organisatie wilde van tevoren alles zien en goedkeuren, vertelt Chang. Een aantal plakkaten mocht bijvoorbeeld niet de beursvloer op, waaronder eentje met de tekst ‘fancy as fuck’.

Ook het tonen van een mond, borsten of genitaliën is uit den boze, zegt Jeff Bennett van Morari Medical. Hij ontwikkelt een patch voor mannen die met elektrische signalen het klaarkomen uit kan stellen. Zijn vinding is geplakt op een witte torso die ter hoogte van het kruis alleen een bobbel heeft, geen penis.

Discriminatie tegen mannen? Ti Chang wil er niks van weten

Dat is tegen het zere been van Brian Sloan, de maker van pijprobot Autoblow. Hij kreeg toestemming om dit jaar op CES te staan, op voorwaarde dat hij de siliconen opening in de vorm van een mond op zijn apparaat zou vervangen. Hij weigerde.

In een open brief verwijt Sloan de organisatie dat zo het “stigma op seksapparaten voor mannen” blijft bestaan. “Dit beleid komt in de praktijk neer op een verbod van mannelijke seksspeeltjes, omdat bijna alle mannen de voorkeur geven aan realistische openingen, met name die van het vrouwelijke geslachtsorgaan.”

Chang heeft weinig sympathie voor Sloans standpunt. “Vrouwelijke seksualiteit is al eeuwen moeilijk bespreekbaar. Dat stigma is er voor mannen nooit geweest.”

Ti Chang, mede-oprichter van Crave.

Ze wijst daarin op de rol van sociale platforms als Facebook, Instagram en Pinterest. Adverteren voor viagrapillen is geen probleem, maar over een vibrator doen internetbedrijven vaak moeilijk. “Dat is de uitdaging van vrouwen, om de mindset bij grote techconcerns en plekken als CES te veranderen. Nu staat het genot van vrouwen eindelijk eens centraal, als onderdeel van health and wellness.”

Haddock sluit zich daarbij aan. Ze hoopt dat de CES-organisatie het belang van seksuele voorlichting inziet en hoe dat kan leiden tot innovatieve producten. “Sekstech moet blijven in health and wellness, want daar hoort het thuis.”

Daarover kan CES-opperhoofd Shapiro nog geen beloftes doen. Na afloop van de beurs gaat hij met zijn team evalueren. Mogelijk krijgt de pilot volgend jaar een vervolg.

Lees meer over CES 2020: