- Russische hardware en infrastructuur is beschadigd geraakt bij recente explosies in de Krim.
- Vertegenwoordigers van Oekraïne hebben de verantwoordelijkheid voor de aanslagen opgeëist.
- De aanvallen kunnen het werk zijn van Oekraïense commando’s die sinds 2014 getraind zijn in de Verenigde Staten.
- Lees ook: Poetin zegt dat Russische wapentechnologie ‘jaren, decennia zelfs’ voorligt op andere landen – maar zijn leger heeft oude Sovjet-tanks uit de mottenballen gehaald vanwege verliezen in Oekraïne.
Het Oekraïense leger heeft deze maand opnieuw laten zien dat het vastberaden is om de oorlog te winnen door aanvallen uit te voeren ver achter de Russische frontlinies.
De Oekraïense strijdkrachten hebben op zondag 9 augustus een militair doelwit in de Krim geraakt. Dat was de eerste aanval in dit gebied sinds de Russische bezetting van het schiereiland in 2014. De Russische vliegbasis in Saki is tenminste zes keer opgeschud door aanslagen. Waar de aanvallen precies vandaan kwamen, blijft onduidelijk.
Afgelopen dinsdag waren er nog meer explosies bij een wapendepot in het Noorden van de Krim. De Russische Minister van Defensie verklaarde dat er een brand was uitgebroken bij ”de tijdelijke wapenopslag”. Volgens de minister kwam de explosie door sabotage tot stand.
In beide gevallen claimden vertegenwoordigers van Oekraïne dat hun troepen betrokken waren bij de explosies. De aanslagen geven een beeld van de training die Oekraïense militairen sinds 2014 van westerse special operations-experts hebben gekregen.
Raketaanvallen of 'special operations'?
Foto: Planet Labs PBC/ REUTERS
Bij de explosies op de luchtbasis bij Saki op zondag 9 augustus zijn tenminste acht vliegtuigen verwoest - Oekraïense vertegenwoordigers zeggen zelfs negen - waaronder een Su-30SM gevechtsvliegtuig en een Su-24M bommenwerper. Daarnaast is er munitie, brandstof en opslagruimte voor vliegtuigen verloren gegaan.
Russische overheidsfunctionarissen hebben laten weten dat zij denken dat de ontploffingen veroorzaakt werden door spontane ontbranding van munitie. De vertegenwoordigers van de Russische regering wijten de vernietiging aan het niet naleven van veiligheidsregels en brandpreventie door de Russische militairen.
Regeringsfunctionarissen van de Verenigde Staten zeiden in een reactie dat ze niet konden bepalen wat de oorzaak achter de explosies is. Wel lieten zij weten dat zij er zeker van zijn de ontploffingen niet veroorzaakt werden door wapens die de Verenigde Staten aan de Oekraïne heeft gegeven. Daarbij wezen ze van de hand dat gebruik is gemaakt van het geavanceerde M142 HIMAR raket- en artilleriesysteem.
Sommige Oekraïense vertegenwoordigers ontkenden de verantwoordelijkheid van Oekraïne. Andere zeiden echter dat de Oekraïense strijdkrachten wel degelijk betrokken waren bij de ontploffingen op de vliegbasis. Oekraïne kan lange-afstandsraketten hebben ingezet, die van het Oekraïense leger zelf zijn. Het is niet duidelijk of zo'n wapen inderdaad in stelling is gebracht, hoewel Kiev bezig was met het ontwikkelen van zulk wapentuig.
Eén Oekraïense vertegenwoordiger zei tegen The Washington Post dat de aanval het resultaat was van een inval van special operations-experts. Of deze claim gemaakt wordt om de eigenlijke oorzaak achter de aanval te verhullen, blijft onduidelijk.
Foto: Screenshot van een video van Reuters.
Bij de explosies van dinsdag 9 augustus zijn ook een aantal elektriciteitscentrales en -kabels geraakt. Verder werden volgens de Russische minister van Defensie spoorwegen en wooncomplexen geraakt. Een ander explosief raakte een militair vliegveld in het centrale gedeelte van de Krim. Deze explosie is waarschijnlijk veroorzaakt door een drone.
Een voormalige overheidsfunctionaris van de Oekraïne zei naar aanleiding van deze explosies tegen verslaggevers van de krant The Guardian dat Oekraïne spionnen in dienst heeft die werkzaam zijn in de Krim. Een andere Oekraïense overheidsvertegenwoordiger zei tegen verslaggevers van The New York Times dat een ''militaire elite-eenheid actief is achter de linies van de vijand". Die elite-eenheid zou verantwoordelijk zijn voor de ontploffingen in het Noorden van de Krim.
Aanvallen door commando's zijn aannemelijk, als je bedenkt dat de Oekraïense commando's trainingen hebben gekregen van westerse militairen. Sinds 2014 hebben special ops-experts uit de Verenigde Staten, met name van de groene baretten van de10de Special Forces Group een multinationale inspanning geleid om Oekraïense soldaten te trainen.
In de periode van de westerse training is het aantal Oekraïense commando's verdubbeld. Oekraïense commando's hebben de afgelopen maanden herhaaldelijk aanvallen achter de Russische linies uitgevoerd, en met name bevoorradingskonvooien en andere kwetsbare doelen geraakt.
De aanval op de luchtbasis bij Saki is een nieuwe aanwijzing dat er sprake is van een actie van special operations. De explosies begonnen namelijk al in de ochtend, toen alle vliegtuigen nog op de grond stonden in afwachting van het vertrek gedurende de dag.
Het is zeer waarschijnlijk dat Oekraïense commando's de nacht hebben gebruikt om de basis stiekem te benaderen. Deze militairen kunnen dan overdag de ontploffingen hebben veroorzaakt door gebruik te maken van explosieven die je op afstand kunt laten ontploffen.
Start van een tegenoffensief?
Foto: AP Photo
De aanvallen komen op het moment dat het Oekraïense leger aan kracht wint en door strategische initiatieven belangrijke vooruitgang boekt.
Oekraïense vertegenwoordigers vertelden verslaggevers van de nieuwssite Politico dat de aanvallen op de luchtbasis moeten worden gezien als de start van een tegenoffensief dat zich richt op de stad Cherson in het noorden van de Krim.
De Oekraïense President Volodimir Zelenski en zijn militaire adviseurs namen een gok toen zij in mei, slechts een paar dagen nadat de Russische troepen opnieuw een aanval deden om hun offensief in de Donbas nieuw leven in te blazen, een tegenaanval in zuidelijke richting deden.
Het gokje wierp vruchten af. De Russische troepen konden namelijk geen betekenisvolle vooruitgang meer boeken in de Donbas en waren genoodzaakt snel een andere locatie op te zoeken om de Oekraïense dreiging in Cherson het hoofd te bieden.
Foto: Metin Aktas/Anadolu Agency via Getty Images
Oekraïne heeft zo een unieke kans gecreëerd. Het optrekken tot de havenstad Cherson en de rivier de Dnjepr heeft de manoeuvreerruimte van het Russische leger beperkt, zei kolonel Sergii Grabskyi van het Oekraïense leger onlangs in een podcast.
Een aantal factoren zal de gang van zaken de komende maanden beïnvloeden. Zowel Oekraïne als Rusland hebben voortdurend hevige verliezen in hun troepenmacht geleden.
Beide partijen hebben moeite met een vorm van oorlogvoering waarbij verschillende delen van de strijdkrachten samen optrekken. Dat werd voor wat Rusland betreft aan het begin van de oorlog al duidelijk. Het kan zijn dat Oekraïne nu tegen dezelfde problemen aanloopt.
