De Litouwse overheid maakt zich steeds grotere zorgen over een Russisch publiciteitsoffensief. Litouwen is inmiddels zelfs bang dat Rusland voorbereidingen treft voor “kinetische operaties” – een eufemisme voor een gewapende strijd zoals in de Krim en het oosten van Oekraïne.

De Litouwse minister van defensie en woordvoerders van het leger vertellen The Guardian dat ze de Russische propaganda waarmee de stabiliteit in de drie Baltische staten wordt ondermijnd “zeer serieus nemen”.

“Rusland is een bedreiging”, aldus de Litouwse minister van Defensie, Raimundas Karoblis tegenover The Guardian. “Ze zeggen dat onze hoofdstad, Vilnius, niet bij Litouwen hoort omdat het tussen de twee wereldoorlogen door bezet was door Polen.”

“Er doen nu berichten de ronde dat Klaipeda nooit van Litouwen was, dat het een cadeau van Stalin was na de Tweede Wereldoorlog”, aldus Karoblis. Klaipeda is de op twee na grootste stad van het land.

“Er zijn duidelijke parallellen tussen de annexatie van de Krim … We hebben het hier over een gevaar voor de territoriale integriteit van Litouwen”, aldus Karoblis.

Litouwse overheidsfunctionarissen stellen dat pogingen om de geschiedenis in twijfel te trekken een aanloop kunnen zijn voor agressieve actie, vergelijkbaar met de Russische desinformatiecampagne in Oekraïne, die al zo'n tien jaar vóór de annexatie van de Krim begon.

putin military russia

Foto: De Russische president Vladimir Poetin bij militaire oefeningen in Kirillovsky, Russia, in 2014. Bron: RIA Novosti/Reuters

Prominente Russische politici hebben eerder al het bestaansrecht van Litouwen betwist. Er zijn campagnes op tv en sociale media gevoerd waarin wordt geopperd dat etnische Russen slecht worden behandeld door de overheid, en ook zijn er claims gelegd op delen van het land, dat alleen aan Rusland grenst via Kaliningrad - de Russische enclave aan de Baltische zee.

President Poetin heeft eerder gesuggereerd dat dat soort acties geoorloofd zijn om Russisch-sprekende groepen te beschermen, iets dat een aantal van die groepen heeft omarmd.

De Litouwse militaire communicatiedienst heeft verder opgemerkt dat er Facebookpagina's zijn opgericht voor "ministaatjes" in de Baltische landen - een ontwikkeling die ook te zien was in het oosten van Oekraïne.

De recente ontwikkelingen met betrekking tot de militaire mogelijkheden van de Russen geven de angst voor militaire acties nog meer gewicht.

russian troops

Foto: Mannen in uniform, vermoedelijk Russische soldaten, houden de wacht buiten een militaire basis in het Oekraïense dorpje Perevalnoye in maart 2014. Bron: REUTERS/Vasily Fedosenko

De Litouwse inlichtingendienst stelt in de jaarlijkse dreigingsrapportage dat Moskou het leger in Kaliningrad een upgrade heeft gegeven, waardoor aanvallen veel sneller kunnen worden uitgevoerd en NAVO-hulptroepen mogelijk kunnen worden tegengehouden. Vilnius stelt verder dat Moskou binnen 24 uur een aanval kan uitvoeren op de Baltische staten.

Toen Rusland onlangs nucleaire raketten in Kaliningrad neerzette, zorgde dat voor protesten in Litouwen. Moskou is bezig met zijn grootste opmars naar het noordpoolgebied ooit, en de onderzeevloot draait op het hoogste tempo sinds de val van de Sovjet-Unie.

"Dit is een signaal voor de NAVO dat het besluitvormingsproces een stuk sneller moet", aldus de Litouwse minister van Defensie Raimundas Karoblis tegenover journalisten bij de presentatie van het rapport. "De reactiesnelheid van de NAVO is niet zo snel als we zouden willen."

US Marine Lithuania

Foto: Litouwse soldaten en Amerikaanse mariniers in juni, 2015. Bron: US Marine Corps/Sgt. Paul Peterson

Moskou, zijnerzijds, hekelt de recente berichten over zijn militaire mogelijkheden in het Baltische gebied, en noemt het "complete Russofobie". Andere NAVO-landen hebben desondanks hun militaire activiteit in Oost-Europa opgevoerd, een gebied dat al vol zit met wapentuig.

Duitsland zal een nieuwe NAVO-troepenmacht van duizend man leiden, die in Litouwen gestationeerd zal worden. Troepen van het Verenigd Koninkrijk en Canada zullen in Estland en Letland worden gestationeerd.

Meer dan 1.100 militairen, waaronder 900 Amerikanen, werden onlangs gestationeerd in Polen, dat voor 7,6 miljard dollar aan Patriot-luchtafweersystemen zal kopen om eventuele raketten van Moskou tegen te gaan - een deal waar Rusland verbolgen op heeft gereageerd.

US troops military Germany Poland NATO Russia

Foto: Amerikaanse soldaten in Polen, in januari 2017. Bron REUTERS/Zbigniew Janicki/Agencja Gazeta

"Dit is een missie, geen serie trainingen", zei de Amerikaanse luitenant-kolonel Steven Gventer, die aan het hoofd staat van de gevechtseenheid in Polen. "Het doel is om Russische agressie in de Baltische staten en Polen af te schrikken. We zijn volledig gereed om dodelijke actie te ondernemen."

Finland, dat geen NAVO-lid is, maar wel een lange, bloederige geschiedenis heeft met de Russen, steekt ook meer geld in het leger.

De Amerikanen hebben de afgelopen weken tientallen helikopters en militair materieel naar Duitsland gestuurd om Washingtons "keiharde commitment aan Europa" te onderschrijven.

Franse straaljagers hebben bovendien Russische gevechtsvliegtuigen gespot en geschaduwd boven de Baltische staten, langs de noordelijke NAVO-grens.

Angela Merkel Donald Trump

Foto: De Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Amerikaanse president Donald Trump in het Witte Huis, in maart 2017. Bron: REUTERS/Joshua Roberts

De opgelopen spanning in Europa tussen de NAVO en Rusland komen precies nu het militaire samenwerkingsverband ook zit met interne spanningen, door de komst van president Donald Trump.

Trump en andere Amerikaanse overheidsfunctionarissen benadrukken dat NAVO-landen beter hun best moeten doen, en meer geld moeten steken in hun militaire uitgaven. De VS dreigt zich anders terug te trekken uit de alliantie.

Tenminste één ander NAVO-land, Estland, is het met Trump eens.

"De Amerikanen hebben de legitieme verwachting dat de Europeanen meer geld steken in Defensie", aldus de president van Estland, Kersti Kaljulaid, in februari tegen Die Welt.