- Vrijdag deelt het kabinet-Rutte III mee wat de politieke consequenties zijn van het rapport over de toeslagenaffaire.
- De kans lijkt groot dat het kabinet zijn ontslag aanbiedt en demissionair wordt. Dan mogen alleen nog niet-controversiële zaken worden behandeld.
- Waarschijnlijk raakt dit de coronamaatregelen en het vaccinbeleid niet.
Vrijdag wordt de dag van de waarheid voor het derde kabinet van Mark Rutte. De vraag of zijn regeringsploeg kan aanblijven na het vernietigende rapport over de toeslagenaffaire staat daarbij centraal.
In de wekelijkse ministerraad moet die vraag worden beantwoord door de bewindspersonen van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.
De commissie die de affaire onderzocht, concludeerde dat de vele duizenden ouders die slachtoffer werden “ongekend onrecht” is aangedaan. De roep richting het kabinet om op te stappen werd de afgelopen dagen steeds luider.
Volgende week staat er een Kamerdebat gepland over de kwestie. GroenLinks-leider Jesse Klaver heeft al een motie van wantrouwen aangekondigd, die op steun van het grootste deel van de oppositie kan rekenen.
Vertrek Asscher verhoogt druk op kabinet
De druk op het kabinet werd donderdag verder opgevoerd met het vertrek van Lodewijk Asscher als lijsttrekker van de PvdA. Als voormalig minister van Sociale Zaken was hij een van de hoofdrolspelers in de keiharde fraudejacht van de Belastingdienst.
Lees ook: Deze twee vrouwen zijn favoriet om Lodewijk Asscher op te volgen als lijsttrekker van de PvdA
Donderdagavond hielden de bewindspersonen van de coalitiepartijen hun wekelijkse interne overleg. Deze overleggen waren in verband met corona deels digitaal en de bewindslieden die wel in het openbaar verschenen, deden er het zwijgen toe.
Rutte zei na het VVD-overleg zelf niet vooruit te willen lopen op de discussie in de ministerraad. Ook over het standpunt van hem en zijn partijgenoten wilde hij niets kwijt.
D66-lijsttrekker Sigrid Kaag zei dat er moet worden gekeken "naar de politieke verantwoording die hoort bij de inhoud van het rapport en het onrecht dat de ouders is aangedaan."
Demissionair kabinet: wat gebeurt er met coronamaatregelen en vaccinaties?
Als het hele kabinet zijn ontslag aanvraagt, wordt het demissionair in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart.
Dit betekent dat alleen nog lopende zaken worden afgehandeld. De ministers blijven dan nog wel aan, maar zogenoemde 'controversiële zaken' worden niet meer behandeld.
Het is aan de Tweede Kamer en de Eerste Kamer om te bepalen welke onderwerpen controversieel zijn.
Dit roept de vraag op wat er gebeurt met de coronamaatregelen, zoals bijvoorbeeld de lockdown die tot 9 februari is verlengd, en de uitrol van het vaccinatieprogramma.
Premier Rutte heeft eerder deze week aangegeven dat het kabinet en de oppositie het grotendeels eens zijn over het coronabeleid. "Mentaal, praktisch, de facto blijft het kabinet missionair qua coronabestrijding", zei Rutte volgens de NOS.
Dit betekent waarschijnlijk dat de meeste coronazaken niet op de lijst van controversiële zaken komen. Dit zou ook betekenen dat bijvoorbeeld coronavaccins kunnen worden aangekocht en dat het kabinet beslissingen kan nemen over de distributie.
