De Europese gasprijzen zijn vrijdag opnieuw naar een recordstand gestegen. Rond 15.30 uur tikte de prijs voor gas dat volgende maand geleverd wordt op de toonaangevende Amsterdamse gasbeurs de 213,90 euro per megawattuur aan, om daarna weer wat terug te zakken. Een dag eerder stond de gasprijs al kortstondig rond de 200 euro.

De stemming op de financiële markten staat vrijdag extra onder druk door de Russische aanval op de kerncentrale van Zaporizja in Oekraïne waarbij brand uitbrak. De brand in de grootste kerncentrale van Europa is geblust en de stralingsniveaus zouden normaal zijn, maar Russische troepen hebben de centrale in handen.

Op de gasmarkt worden deze week dag na dag records gebroken vanwege de vrees dat de gasleveringen in Europa in gevaar komen door de oorlog in Oekraïne. De handel is ook erg volatiel, soms gaat de prijs in korte tijd flink op en neer. Sinds de oorlog is begonnen is de gasprijs ruim verdubbeld.

De feitelijke levering van gas uit Rusland gaat wel nog volop door. De Europese Unie heeft bijvoorbeeld afgelopen woensdag op één dag voor een recordbedrag van 689 miljoen euro aan gas gekocht van Rusland, zo meldt de Belgische denktank Brueghel op basis van eigen berekeningen.

De EU blijft Russisch gas kopen terwijl het tegelijkertijd de Russische economie probeert lam te leggen met sancties vanwege de invasie van Oekraïne.

Betalingen voor energie zijn vrijgesteld van sancties en er lijkt nog weinig belangstelling om die op te leggen. Daardoor zou de EU ook zwaar worden getroffen omdat het voor een belangrijk deel afhankelijk is van Rusland voor de import van aardgas.

Afhankelijkheid van Russisch gas blijft groot

Op de korte termijn is het lastig voor Europese landen om de afhankelijkheid van Russisch gas te verkleinen, maar er wordt wel volop nagedacht over oplossingen voor de wat langere termijn.

Nederland zou met relatief simpele maatregelen binnen een jaar tussen de helft en de gehele jaarlijkse vraag naar Russisch gas besparen, volgens de Nederlandse brancheorganisatie van bedrijven die zich met duurzame energie bezig houden.

De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) stelde deze week dat we onder meer thermische isolatie bij de industrie moeten toepassen. Ook moeten we verwarmingsinstallaties bij bedrijven, instellingen en huishoudens beter inregelen en tl-licht bij bedrijven versneld vervangen voor led-lampen.

Ook vóór de Russische inval in Oekraïne stonden de gasprijzen al op een relatief hoog niveau. Dat komt omdat Rusland vorig jaar de toevoer van gas aan banden begon te leggen, terwijl de vraag naar energie juist sterk toenam door de heropening van door de coronapandemie getroffen economieën.

In Nederland zijn al diverse kleine energiebedrijven omgevallen door de gestegen prijzen omdat het voor hen veel duurder is geworden om gas en stroom in te kopen. Consumenten worden daarnaast geconfronteerd met fors hogere energierekeningen.

LEES OOK: Hybride warmtepomp extra in trek door hoge gasprijs en onzekerheid over Russisch gas