Te weinig vrouwen kiezen voor een technische opleiding. Daar wil de 26-jarige Alice Brooks iets aan veranderen met haar stoere bouwspeelgoed. “De kleur roze is bewust vermeden. Paars is onze enige concessie aan meisjes.”

In de deuropening van een sober kantoorpand staat een sierlijke jongedame in een donkere spijkerbroek en luchtig, wit shirt. Het is een zomerse zondagavond en onderneemster Alice Brooks (26) verwelkomt de bezoekers met een Amerikaanse glimlach.

Op kekke, zwarte puntschoenen laat ze kalmpjes haar werkplek in het Californische Sunnyvale zien. Ze heeft van tevoren op verzoek pizza besteld. Drie verschillende soorten, waaronder een vegetarische. Frisdrank staat in de rode Coca Cola-koelkast tegen de muur, naast de rij afvalbakken waarin het vuilnis gescheiden gedumpt kan worden. Metaal bij metaal, plastic bij plastic, papier bij papier.

Roominate, zo heet het speelgoedbedrijf dat Brooks vanaf deze plek runt. Het is gehuisvest in het gebouw van zonnecelontwikkelaar Alta Devices, in het hart van techwalhalla Silicon Valley. In een immense, grotendeels lege kantoorruimte is een hokje van 4 bij 4 meter het domein van Brooks. Een pluchen hond met kleurige kettingen en veiligheidsbril bewaakt het fort.

Man-vrouwverhouding in Silicon Valley

Brooks is als vrouwelijke ondernemer eerder uitzondering dan regel in het mannenbolwerk dat Silicon Valley heet. De cijfers die Amerikaanse concerns de afgelopen maanden hebben vrijgegeven over de samenstelling van hun personeel maken eens te meer duidelijk hoe scheef de verhouding is.

Bij Facebook, Google en Twitter is nog geen derde van de werknemers vrouw. Op technische afdelingen en in het management zijn vrouwen bijna een rariteit.

Dat mannen de overhand hebben in de techsector is niet zo gek als je kijkt wie informatica of een ander bètavak als studierichting kiezen in de VS. Dat zijn voornamelijk blanke of Aziatische mannen.

Zaag als kerstcadeau

Daar wil Brooks iets aan veranderen met Roominate, klikspeelgoed voor meisjes. Onderzoek toont namelijk aan dat ervaringen in de jongste kinderjaren onze denkbeelden sterk vormen. Door meisjes al vroeg dingen te laten bouwen, is de kans groter dat ze een interesse voor techniek ontwikkelen.

Zelf is Brooks daarvan het levende bewijs. Toen ze acht jaar oud was, vroeg ze aan haar vader voor kerst een Barbiepop. Ze kreeg een zaag, geen traditioneel speelgoed voor meisjes. Brooks liet zich niet uit het veld slaan. Ze bekwaamde zich in het maken van houten poppen, waarbij ze het gezicht vorm gaf met gekleurde punaises. Brooks: "Ik dacht dat het volkomen normaal was om als kind je eigen zaag te hebben."

Idee voor Roominate

Daar werd de kiem gelegd voor een technische studiekeuze. Maar wat ook meespeelde, is dat Brooks uit een typisch bètagezin komt: haar vader is robotexpert, haar moeder is wiskundeleraar. Ze studeerde zelf werktuigbouwkunde aan de topuniversiteit MIT in Massachusetts en deed daarna een masteropleiding aan de universiteit van Stanford.

Aan die laatste instelling volgde ze begin 2012 een vak van Silicon Valley-veteraan Steve Blank, de 'vader' van de populaire 'Lean Startup'-beweging, waarvoor ze een bedrijfsconcept moest bedenken. Dat werd Roominate, een idee dat ze samen met medestudente Bettina Chen uitwerkte tot een heus bedrijf. Het ultieme doel: meisjes interesseren voor techniek door middel van speelgoed.

Klikbare panelen van plastic

De bouwsets van Roominate bestaan uit plastic panelen van verschillende grootte die je in elkaar kunt klikken, inclusief bewegende onderdelen en elektrische schakelingen. Zo kun je een vliegtuig maken en de propeller laten draaien door de meegeleverde elektromotor aan te sluiten op een batterij. Of je bouwt een poppenhuis en doet in de woonkamer een lichtje aan.

De klikpanelen zijn pastelkleurig. "Roze is bewust vermeden", zegt Brooks. "Paars is onze enige concessie aan de meiden."

Speelgoedstartups van jonge vrouwen

Silicon Valley is vooral bekend van uiterst succesvolle internetbedrijven als Google, Facebook en Twitter, die grof geld betalen om de beste programmeurs binnen te halen. Brooks wil de volgende generatie technici prikkelen met modulair speelgoed, en daarin is ze niet de enige jonge, vrouwelijke ondernemer.

Concurrent GoldieBlox is twee jaar geleden opgericht door de 31-jarige Debbie Sterling en maakt ook constructiesets voor meisjes. Net als Brooks poogt Sterling daarmee de scheve man-vrouwverhouding in Silicon Valley recht te trekken.

In New York timmert de eveneens 31-jarige Ayah Bdeir aan de weg met littleBits, een verzameling elektronische modules met één bepaalde functie die je aan elkaar kunt koppelen. Zo kun je bijvoorbeeld een visvoermachine, stofzuiger of weerstation maken.

Stap naar Europa

Bdeir haalde met littleBits al ruim 15 miljoen dollar op aan financiering. Zover is Brooks nog niet. Een dertiental angel-investeerders stopten tot nu toe meer dan 1 miljoen dollar in Roominate na een succesvolle campagne op Kickstarter.

Vorig jaar wist Brooks voor zo'n half miljoen dollar aan speelgoed te verkopen, voornamelijk via webwinkel Amazon. De omzet moet aan het einde van dit jaar verveelvoudigd zijn, als vijf nieuwe bouwsets variërend in prijs van 20 tot 50 dollar in de winkels van onder meer Wal-Mart, Toys 'R' Us en Barnes & Noble liggen.

Dan schrijft Roominate hopelijk ook zwarte cijfers, alvorens het volgend jaar mogelijk de sprong naar Europa waagt.

Lego als inspiratiebron

Dat is de 'thuismarkt' van de Deense speelgoedreus Lego (jaaromzet: 4,7 miljard dollar), die begin 2012 de razend populaire meisjeslijn Lego Friends uitbracht. Brooks ziet het grote Lego niet als concurrent, maar als inspiratiebron.

De Denen deden onderzoek naar de manier waarop meisjes spelen. Daaruit kwam naar voren dat meisjes minstens even goed kunnen bouwen als jongens. Maar waar jongens graag complexe bouwwerken maken, willen meisjes vooral verhalen vertellen met hun speelgoed. Lego voorzag de meisjeslijn daarom van realistische poppetjes, open constructies en setjes 'vriendinnen' en 'huisdieren'.

Brooks kwam tot dezelfde conclusies na eigen observaties. Ze ging bij ouders langs met diverse speelgoedprototypes om te kijken hoe meisjes ermee speelden. Een auto met het uiterlijk van een dier sloeg niet aan; een poppenhuis dat ze zelf konden samenstellen uit plastic onderdelen bleek wel een succes.

Roominate is nog volop in ontwikkeling. Komend jaar wil Brooks de sets uitbreiden met meer onderdelen, waaronder het eerste gebogen paneel. Ze ontwerpt en test de vorm van nieuwe onderdelen zelf met behulp van een 3D-printer.

Ook wil de 26-jarige werktuigbouwkundige meer elektronica toevoegen, naast een elektromotor, lampje en zoemer.

"We willen een leuke context scheppen om kinderen te motiveren en ze langzamerhand meer te leren", zegt Brooks. Daar hoort in de toekomst wellicht ook programmeren bij, zoals bij littleBits en de Mindstorms-uitbreiding van Lego. Daarmee hoopt ze een kennisgat te vullen. "Op de basisschool is weinig aandacht voor technisch onderwijs", aldus Brooks. "Kinderen kunnen feilloos een iPad bedienen, maar ze hebben geen idee hoe het apparaat werkt. Daar kan iets aan gedaan worden."

Stabiele productielijn

De discussie over het geringe aantal vrouwen in Silicon Valley is dit jaar pas echt losgebarsten in de VS. Brooks is zich ervan bewust dat nu het moment is om het ijzer te smeden zolang het heet is. Belangrijke voorwaarde is een robuuste productielijn, dat werd vorig jaar op pijnlijke wijze duidelijk.

De twee Chinese fabrieken die het speelgoed van Roominate produceren konden een grote order van Amazon vlak voor de feestdagen niet aan. De voorraad was op. Dat wil Brooks dit jaar beter voor elkaar hebben. Ze is in gesprek met een derde grote fabriek in China om een deel van de productie over te nemen. Ook wil ze een fulltime voorraadbeheerder en een financieel directeur aanstellen. Nu heeft Roominate 6 parttimers in dienst, naast de twee vrouwelijke oprichters.

Dat betekent dat extra financiële middelen welkom zijn. Brooks heeft contact met enkele durfinvesteerders, maar voorlopig zijn er geen plannen om geld op te halen. Ook zijn er gesprekken met toonaangevende speelgoedfabrikanten. "In de speelgoedindustrie kopen grote bedrijven vaak de kleintjes op", zegt Brooks. "Dat is ook voor ons een optie. Maar dat is nog ver weg. We gaan hier eerst een groot bedrijf van maken."