De keuzes zijn gemaakt, de posities worden ingenomen. Bij de Brexit-onderhandelingen staan hardliners recht tegenover elkaar.
Terwijl de Britse regering aftast hoe ze de best mogelijke deal uit de Brexit-onderhandelingen kan slepen, wordt aan de andere kant van het Kanaal het team-Brussel in stelling gebracht.
Het Europese parlement schoof donderdag de federalistische hardliner Guy Verhofstadt naar voren als vertegenwoordiger in het Brexit-dossier.
Tegenover drie Britse Brexiteers in de regering van Theresa May, staan nu drie keiharde en geslepen Brusselse onderhandelaars – twee Belgen en een Fransman.
Hoe de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie er na de Brexit uit komt te zien, is mede afhankelijk van politieke keuzes van de EU-landen. Maar als je puur kijkt naar de samenstelling van de onderhandelingsteams, dan lijken bikkelharde en slopende gesprekken op voorhand verzekerd.
Team Brussel
• Guy Verhofstadt
De Belgische ex-premier staat bekend als een fervente federalist, die pleit voor sterkere Europese integratie. Voor de Brexit heeft hij geen goed woord over.
Verhofstadt heeft de Britten ook al meteen gewaarschuwd. Als ze toegang willen houden tot de interne Europese markt, cruciaal voor Londen als financieel centrum, dan moet ook het vrij verkeer van personen worden geaccepteerd. Dus geen speciale deal, waarbij de Britten eigen immigratieregels kunnen stellen en de Europese status van Londen behouden blijft.
Formeel krijgt Verhofstadt geen directe rol bij de Brexit-onderhandelingen. Maar het Europese Parlement moet wel instemmen met de uitkomst van de onderhandelingen die namens de Europese Commissie en de Europese Raad worden gevoerd. In de praktijk zal Verhofstadt dus nauw betrokken zijn bij het verloop van de besprekingen.
• Michel Barnier
Hoofdonderhandelaar namens de Europese Commissie is voormalig eurocommissaris Michel Barnier. Deze Fransman heeft de Interne Markt als portefeuille gehad en is gepokt en gemazeld in de regelgeving rond bedrijfssectoren.
Zo heeft Barnier zich intensief bezig gehouden met de Europese regels voor banken en verzekeraars. Hij is dus de man bij uitstek om te onderhandelen over de positie van Londen als financieel centrum. Daarbij is Barnier in de Britse pers al weggezet als "geen vriend van de City".
• Didier Seeuws
Derde sleutelonderhandelaar is Didier Seeuws, ook een Belg. Deze Brusselse topdiplomaat is de eerste man van de Europese Raad voor de Brexit-onderhandelingen. De Europese Raad is de club van regeringsleiders van de EU-landen en politiek gezien het belangrijkste forum, aangezien het gezamenlijke gewicht van de nationale leiders verder reikt dan de invloed van het Europese Parlement en de Europese Commissie.
Seeuws zal bij de Brexit-onderhandelingen moeten meewegen hoe de verhoudingen tussen diverse individuele landen van de EU liggen ten aanzien van de Britten. Nederland en Duitsland hebben zich bijvoorbeeld in eerste instantie relatief mild opgesteld na het Brexit-referendum, terwijl Franse ministers een veel hardere toon hebben aangeslagen.
Team Brexit
• Boris Johnson
De man die een doorslaggevende invloed had op de overwinning van het Brexit-kamp bij het referendum van juni en vervolgens afhaakte bij de opvolgingsstrijd voor het Britse premierschap. De strijd werd gewonnen door Theresa May, die Boris Johnson prompt tot minister van Buitenlandse Zaken benoemde.
Johnson mag dan het boegbeeld zijn geweest van de Brexit-campagne, hij heeft niet de belangrijkste rol gekregen bij de directe onderhandelingen met Brussel. Hij zal zich vooral als diplomaat moeten bewijzen door de wereld af te reizen om nieuwe handelsbanden te smeden buiten de Europese Unie.
De oud-journalist met een vlijmscherpe pen zal zich wel moeten onthouden van ongepolijste uitspraken over buitenlandse politici. Zo schreef Johnson een opvallend gedicht over de Turkse president Erdogan en hij karakteriseerde Hillary Clinton ooit als een "sadistische verpleegster".
• David Davis
Erkend Brexiteer David Davis mag zich Brexit-minister noemen. Hij heeft een sleutelrol bij het formuleren van de Britse standpunten en de onderhandelingen met Brussel. Maar hoeveel ruimte krijgt Davis daadwerkelijk van premier May?
Eerder deze week verklaarde Davis in het Britse lagerhuis dat hij het onwaarschijnlijk achtte dat het Verenigd Koninkrijk onderdeel van de Europese interne markt zou kunnen blijven, zonder de regels over het vrij verkeer van personen te accepteren.
Een speciale deal waarbij de Britten wel bij de interne markt blijven en toch een uitzonderingspositie krijgen op het gebied van personenverkeer, is juist iets waar premier May op aanstuurt. Davis werd dan ook ongenadig teruggefloten door de woordvoerder van May. Die verklaarde dat de minister namens zichzelf sprak, maar niet namens de regering.
• Liam Fox
De derde Brexiteer in het kabinet van Theresa May is Liam Fox, verantwoordelijk voor Internationale Handel. Fox ontketende in augustus een intern relletje. Hij claimde dat de ambtenaren die zich bij het ministerie van Buitenlandse Zaken bezighouden met internationale handel eigenlijk onder zijn ministerie zouden moeten vallen - een competentiestrijd dus met mede-Brexiteer Boris Johnson.
Fox heeft zich eerder uitgesproken vóór beëindiging van het vrije verkeer van personen uit EU-landen bij de Brexit. Hij heeft ook gepleit voor een snelle uittredingsprocedure van maximaal twee jaar.
