Het overgrote deel van de Nederlanders laat alles liever bij het oude als het aankomt op zorgverzekeringen, maar de vraag is of dat wel slim is. Zelfs als je niet overstapt kunnen er dingen veranderen bij je eigen verzekering. Een beetje basiskennis over de zorgverzekering kan daarom geen kwaad.
Inmiddels hebben alle zorgverzekeraars hun premies voor 2020 bekend gemaakt en is het mogelijk de polissen met elkaar te vergelijken.
De gemiddelde premie voor 2020 bedraagt 119,83 euro. In 2019 bedroeg de gemiddelde zorgpremie 117,52 euro. Er is dus sprake van een licht hogere gemiddelde premie voor de basisverzekering.
Lees ook: Dit betaal je in 2020 gemiddeld voor de basisverzekering
Waar moet je allemaal op letten bij het afsluiten van een zorgverzekering? Business Insider neemt de belangrijkste punten door:
Basisverzekering: deze smaken heb je
De basisverzekering vergoedt de meeste zorg die medisch gezien nodig, zoals een bezoek aan de huisarts en behandeling in het ziekenhuis. Als je zorg uit het basispakket gebruikt, dan betaal je eerst nog het eigen risico. Kinderen tot 18 jaar zijn gratis met hun ouders meeverzekerd en hebben geen eigen risico.
De basisverzekering is voor iedereen verplicht. Verzekeraars hebben hiervoor een acceptatieplicht. Dat betekent dat ze een aanvraag niet mogen weigeren. Voor een aanvullende verzekering geldt de acceptatieplicht niet.
Hoewel iedere basisverzekering dezelfde vergoedingen biedt, kunnen de premies tot wel een paar honderd euro per jaar verschillen. Iedere verzekeraar bepaalt namelijk zelf de hoogte van de premie.
Ook zijn er verschillende soorten basisverzekeringen zoals de naturapolis, budgetpolis, restitutiepolis en combinatiepolis.
Naturapolis
Een naturapolis dekt alle zorg bij zorgverleners waarmee de verzekeraar een contract heeft. Een behandeling van deze aanbieders wordt volledig door de zorgverzekeraar vergoed. Je hoeft niets voor te schieten en krijgt dan ook geen rekening gepresenteerd.
Bij een naturapolis kun je wel gebruikmaken van niet-gecontracteerde zorgverleners, maar dan zul je misschien 10 tot 20 procent van de kosten zelf moeten ophoesten.
Budgetpolis (selectieve keuze)
De budgetpolis, of selectief verzekering of selectief polis, dekt alleen de zorg die je krijgt van gecontracteerde zorgverleners. Het verschil met de naturapolis is dat je waarschijnlijk bij nog minder zorgverleners terecht kan. Daarbij ligt het serviceniveau lager dan bij een gewone naturapolis. Je zult veel online moeten regelen.
Restitutiepolis (vrije zorgkeuze)
De restitutiepolis geeft volledige keuzevrijheid in zorgverleners. Je hoeft dus niet te kiezen voor een gecontracteerde behandelaar wil je de kosten vergoed krijgen. Kies je voor een niet-gecontracteerde zorgverlener, dan moet je de kosten wel voorschieten. En let wel, de verzekeraar vergoedt het marktconforme bedrag.
Er zijn signalen dat de restitutiepolis in verhouding duurder wordt dan andere type polissen en dat het aanbod van restitutiepolissen daalt. Op dit moment zijn er 24 restitutiepolissen af te sluiten. Dit zullen er in 2020 minimaal drie minder zijn. De Friesland, Pro Life en Avéro Achmea stoppen er namelijk mee.
Combinatiepolis
Bij een combinatiepolis is het zo dat sommige soorten zorg vallen onder recht op zorg (natura) en andere soorten onder het recht op vergoeding (restitutie). Sommige restitutiepolissen heten nu combinatiepolis omdat de regels voor polisnamen zijn aangescherpt.
Een polis is pas een restitutiepolis als de zorgverzekeraar de kosten voor niet-gecontracteerde zorgverleners volledig vergoedt. Tenzij die boven het marktconforme bedrag liggen.
Het mag duidelijk zijn dat als je hecht aan veel keuzevrijheid of een bepaalde behandelaar, een budget- of naturapolis niet de beste optie is. Wil je de kosten laag houden, dan juist wel.
Wat valt onder de basisverzekering?
Onder de basisverzekering vallen standaard veel vormen van basiszorg. Er is er wel een belangrijk verschil tussen basiszorg waar je, naast de maandelijkse zorgpremie, helemaal geen extra kosten aan hebt en zorg waar je (deels) nog extra voor betaalt. Dat laatste kan het geval zijn, als zorg valt onder het eigen risico en/of de eigen bijdrage.
Dit zijn bijvoorbeeld enkele zaken die onder de basisverzekering worden vergoed. We geven per categorie aan of er extra kosten zijn:
- Huisartsenzorg (geen eigen risico, geen eigen bijdrage)
- Behandeling en verblijf in het ziekenhuis (wel eigen risico, geen eigen bijdrage)
- Geneesmiddelen (wel eigen risico, eigen bijdrage als je voor een duurder medicijn kiest)
- Psychologische hulp (wel eigen risico, geen eigen bijdrage)
- Verloskundige zorg (geen eigen risico, geen eigen bijdrage)
- Tandheelkundige zorg tot 18 jaar (geen eigen risico, geen eigen bijdrage)
Hier kun je voor de basisverzekering van 2019 een volledig overzicht vinden van de dekking en eventuele extra kosten.
Een enkele zorgverzekeraar - waaronder Pro Life - heeft een iets afwijkend basispakket. Op basis van hun christelijke grondslag vergoeden zij bijvoorbeeld abortus niet.
Wat verandert er in het pakket van basisverzekering in 2020?
De basisverzekering lijkt in 2020 meer behandelingen te gaan vergoeden. Maar het is nog niet bekend of er vergoedingen uit het basispakket gaan verdwijnen in 2020. Dit gebeurt er sowieso:
- Het eigen risico voor het begeleidingstraject stoppen met roken komt te vervallen. Hierdoor wordt stoppen met roken goedkoper.
- De bereiding van dure medicijnen wordt vergoed.
- Voor patiënten die langdurig ver moeten reizen voor een behandeling, komt er een logeervergoeding van maximaal 75 euro per nacht als er sprake is van minimaal drie aaneengesloten behandeldagen.
- Zorg uitgevoerd door specialist in ouderengeneeskunde en artsen voor verstandelijk gehandicapten wordt vergoed.
- De eigen bijdrage voor de NIPT (Niet Invasieve Prenatale Test) blijft op 175 euro staan.
Op 1 september 2019 werden er drie geneesmiddelen toegevoegd aan de basisverzekering. Deze zitten ook in 2020 in het basispakket:
- Fampyra. Fampyra is een geneesmiddel dat het loopvermogen van MS-patiënten kan verbeteren. Als het middel na twee weken aanslaat, wordt de behandeling voortgezet.
- Durvalumab en Abemaciclib. Dit zijn geneesmiddelen voor de behandeling van bepaalde vormen van borst- en longkanker.
Kinderen tot 18 jaar: gratis meeverzekerd voor basisverzekering en aanvullende verzekering
Kinderen onder de 18 jaar hoeven geen premie te betalen voor de basisverzekering. Het eigen risico geldt ook niet voor minderjarigen.
Wel moeten kinderen worden bijgeschreven op de polis van één van de ouders of voogd. Kinderen worden ook (gratis) meeverzekerd op het aanvullende pakket van de ouder waar het kind op de polis staat.
Het is dus slim om het kind bij te schrijven bij de ouders met het meest uitgebreide aanvullende pakket, bijvoorbeeld inclusief de kosten voor orthodontie.
Premie 2019 versus 2020
De gemiddelde premie voor 2020 bedraagt 119,83 euro. In 2019 bedroeg de gemiddelde zorgpremie 117,52 euro. Er is dus sprake van een licht hogere gemiddelde premie voor de basisverzekering.
Er zijn echter verschillende soorten polissen voor de basisverzekering. We hebben de gemiddelde premie per soort polis op een rij gezet.
Gemiddelde premie per soort polis 2020
Natura budget €110,72
Natura €117,50
Combinatie €115,99
Restitutie €127,63
Lees ook: Dit betaal je in 2020 gemiddeld voor de basisverzekering
Eigen risico
Het eigen risico is het bedrag dat je aan zorgkosten uit de basisverzekering betaalt voordat de zorgverzekeraar overgaat tot vergoeding. Dit drempelbedrag geldt voor bijna alle zorg uit het basispakket, behalve voor bijvoorbeeld het bezoek aan de huisarts en de verloskundige zorg.
In 2019 bedraagt het verplichte eigen risico 385 euro. Dat zal in 2020 zo blijven. In het regeerakkoord 2017-2021 staat dat het eigen risico tijdens de hele kabinetsperiode gelijkt blijft.
Vrijwillig eigen risico
Als je weinig zorgkosten verwacht, kan je overwegen om je eigen risico te verhogen. Dan krijg je korting op je zorgpremie. Dat kan een besparing opleveren van enkele tientjes per maand.
Je totale eigen risico kan verhoogd worden tot maximaal 885 euro per jaar. Meestal krijg je een korting op de jaarpremie ter hoogte van 50 procent van het bedrag waarmee je het eigen risico verhoogt. Het eigen risico verhogen is echter niet voor iedereen verstandig.
Eigen bijdrage
De eigen bijdrage is het bedrag dat je betaalt als je een behandeling niet helemaal vergoed krijgt. Dit is dus niet hetzelfde als het eigen risico. Je kan ook te maken krijgen met een eigen bijdrage als je al over de drempel van het eigen risico bent. Je betaalt onder meer een eigen bijdrage voor:
- Hulpmiddelen (bijvoorbeeld orthopedische schoenen)
- Bepaalde geneesmiddelen (door de overheid bepaald)
- Kraamzorg
- Zittend ziekenvervoer
- Poliklinische bevalling zonder medische indicatie
- Tandheelkundige zorg (bijvoorbeeld behandelingen die niet rechtstreeks in verband staan met de indicatie voor bijzondere tandheelkundige zorg)
Aanvullende verzekering
Een aanvullende zorgverzekering is een verzekering die je kan afsluiten bovenop de basisverzekering. Een basisverzekering vergoedt niet alles. Als je veel ziektekosten verwacht is een aanvullende verzekering aan te raden.
Als je een aanvullende verzekering hebt, is het altijd goed om te checken of je de zorg die deze verzekering dekt nog nodig hebt. De laatste jaren is het een trend dat de dekking vanuit de aanvullende verzekering minder wordt, de vergoeding lager is en je minder behandelingen vergoed krijgt. Dit doen verzekeraars om deze verzekeringen kostendekkend te houden.
Een zorgverzekeraar kan wel een wachttijd voor de aanvullende verzekering hanteren. Dan ben je al wel verzekerd, maar dan krijg je bepaalde kosten (nog) niet vergoed. Zo kan je een nieuwe kroon uit een tandartsverzekering soms pas na zes maanden vergoed krijgen.
Bij veel zorgverzekeraars kan je je los aanvullend verzekeren, zonder dat je een basisverzekering bij diezelfde verzekeraar hoeft af te sluiten. Bij een aantal zorgverzekeraars moet je echter ook een basisverzekering afsluiten voor een aanvullende verzekering (koppelverkoop).
Wat zit erin?
Een aanvullende verzekering dekt zorgkosten die niet of slecht gedeeltelijk door de basisverzekering worden vergoed. Denk hierbij aan kosten voor extra behandelingen voor fysiotherapie, orthodontie en sommige alternatieve geneeswijzen.
Wat moet je weten over afsluiten en opzeggen?
Een aanvullende verzekering heeft meestal een looptijd van een jaar. De uiterste datum voor het opzeggen van je zorgverzekering is 31 december. De uiterste datum voor het afsluiten van een nieuwe zorgverzekering is 31 januari, mits je de oude zorgverzekering uiterlijk 31 december hebt opgezegd. Je zorgverzekering gaat dan per 1 januari met terugwerkende kracht in.
Als je uiterlijk 31 december van zorgverzekeraar overstapt, dan hoef je je zorgverzekering zelf niet op te zeggen. Dat doet de overstapservice van de nieuwe verzekeraar voor je dan.
Als de deadline van 1 februari is verstreken, kan je je soms nog tussentijds aanmelden voor een aanvullende zorgverzekering.
Tussentijds overstappen kan bij een basisverzekering alleen in speciale gevallen. Bijvoorbeeld als de verzekeraar de voorwaarden wijzigt, je in Nederland gaat wonen na een verblijf in het buitenland, of als je 18 jaar oud wordt.
Hoe zit het met acceptatieplicht?
Bij de meeste zorgverzekeraars kan je een beperkte aanvullende verzekering afsluiten zonder medische acceptatie.
Als je een uitgebreide aanvullende verzekering wil, moet je rekening houden met extra voorwaarden. Daarvoor geldt een acceptatieprocedure. Je moet dan een vragenlijst van een verzekeraar invullen. De verzekeraar heeft in dit geval geen acceptatieplicht.
Tandartsverzekering: waar moet je op letten?
De basisverzekering vergoedt veel verschillende tandheelkundige behandelingen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen mondzorg voor verzekerden tot 18 jaar en voor verzekerden vanaf 18 jaar.
Tot 18 jaar wordt een uitgebreid pakket behandelingen gedekt zoals periodieke controle, het plaatsen van vullingen en chirurgische tandheelkundige hulp.
Vanaf 18 jaar zit periodieke controle niet meer in het basispakket. Wel worden de kosten gedekt van chirurgische tandheelkundige hulp, röntgenonderzoek en uitneembare kunstgebitten.
Als er sprake is van een ernstige (ontwikkelings)stoornis of afwijking van de mond, vergoedt de basisverzekering bijzondere tandheelkundige zorg. Orthodontie en implantaten vallen onder bijzondere tandheelkundige zorg.
Voor andere tandartskosten kan je een aanvullende verzekering afsluiten bij je zorgverzekeraar. Dit verschilt per verzekeraar. Verzekeraars hanteren dikwijls een vergoedingspercentage tot een bepaald maximum, bijvoorbeeld 75 tot 250 procent.
Collectiviteitskorting versus individuele verzekering
Een collectieve zorgverzekering is een zorgverzekering die je met een groot aantal mensen afsluit, zoals bijvoorbeeld een verzekering speciaal voor werknemers van een bepaald bedrijf of leden van een sportclub.
Je krijgt met een collectieve zorgverzekering vaak korting op de premie, de zogeheten collectiviteitskorting. Er bestaan collectieve basisverzekeringen en collectieve aanvullende verzekeringen.
De maximale wettelijke korting voor een collectieve zorgverzekering gaat van 10 naar 5 procent in 2020. De aanvullende verzekering kent geen maximumpercentage voor de collectiviteitskorting omdat deze niet onder de Zorgverzekeringswet valt.
Soms is een zorgverzekering afsluiten via een collectief voordeliger, maar dit is zeker niet altijd het geval.
Zorgpremie: per maand of per jaar betalen
Bij diverse zorgaanbieders is het ook mogelijk om de premie per jaar in plaats van per maand te betalen. Je kan dan al snel 2 procent op je totale zorgpremie per jaar besparen.
Hoe zit het met de zorgtoeslag?
Iedereen die 18 jaar en ouder is en een laag inkomen heeft, kan een financiële tegemoetkoming krijgen voor de kosten van hun zorgverzekering. Ook mag je niet al te veel vermogen hebben om hiervoor in aanmerking te komen.
De maximale zorgtoeslag voor één persoon komt in 2020 uit op maximaal op 1.256 euro en voor een gezin op maximaal 2.399 euro per jaar. Dit is fors hoger dan de zorgtoeslag in 2019. Voor alleenstaanden is dit een stijging van 67 euro per jaar en voor meerpersoonshuishoudens zelfs een stijging van 95 euro per jaar.
Wat zijn mijn zorgkosten?
Als je wil weten hoeveel zorgkosten je hebt gemaakt, dan kan je dat nazoeken op de persoonlijke pagina van je zorgaanbieder. Daarvoor heb je meestal je DigiD nodig. Op die pagina zie je welke zorgkosten je hebt gemaakt en welke voor jouw rekening waren en die van de zorgverzekeraar. Ook kan je daar allerlei praktische zaken regelen zoals het indienen van declaraties.
Geen zorgverzekering, wat dan?
Als je in Nederland woont of werkt moet je een basisverzekering afsluiten. Ben je dit niet, of doe je dit te laat, dan moet je alle zorg zelf betalen.
Als je bent ingeschreven in de Basisregistratie Personen dan ontvang je een brief van het Centraal Administratiekantoor (CAK) waarin staat vermeld dat je onverzekerd bent en krijg je drie maanden de tijd om je aan te melden bij een zorgverzekeraar. Doe je dit niet, dan krijg je boete van het CAK die wettelijk bepaald is op 382,50 euro.
Als je dan nog geen zorgverzekering afsluit, moet je na drie maanden weer een boete betalen van wederom 382,50 euro. Als je in de daaropvolgende drie maanden nog geen zorgverzekering afsluit, wordt dit voor je gedaan door het CAK. De standaardpremie voor deze zorgverzekering is hoger dan de premie die je moet betalen als je zelf een zorgverzekering afsluit. Deze premie wordt ingehouden van je inkomen. Heb je geen inkomen, dan krijg je maandelijks een acceptgiro.
Als 'gemoedsbezwaarde' ben je niet verplicht verzekerd. Op basis van je religie of levensovertuiging kan je dit aangeven bij de Sociale Verzekeringsbank. Als je dan toch medische kosten hebt, dan zijn deze in eerste instantie voor eigen rekening. In plaats van een zorgpremie betaal je dan een bijdragevervangende belasting.
