Je wilt in 2020 overstappen naar een andere zorgverzekering en overweegt een wat duurdere polis met meer keuze. In dat geval moet je rekening houden met een aantal zaken die jouw keuze aan behandelaars kunnen beperken.

Uiterlijk 12 november zijn alle premies van zorgverzekeringen voor 2020 bekend. Vanaf dat moment kun je basisverzekeringen en aanvullende zorgverzekeringen vergelijken op prijs én wat je ervoor krijgt.

Het kabinet rekent erop dat de gemiddelde premie voor de basisverzekering in 2020 uitkomt op 118,50 euro per maand. Dat is 3,50 euro per maand meer dan dit jaar.

Verder is de verwachting dat aanvullende verzekeringen volgend jaar, net als voorgaande jaren, verder worden uitgekleed, zo meldt onder meer de site zorgwijzer.nl. De premie van aanvullende verzekeringen stijgt waarschijnlijk, terwijl je minder vergoed krijgt.

Wel of geen keuze waar je behandeling afneemt

Bij het kiezen van je zorgverzekering is het beter om niet alleen af te gaan op de maandelijkse premie. Goedkoop is duurkoop als je zorg nodig blijkt te hebben die niet is gedekt in de zorgverzekering. De keuze hangt dus ook af van welke zorg je nodig denkt te hebben. Daarnaast wil je misschien zelf bepalen bij welke behandelaar je de zorg afneemt.

Zorgverzekeraars bieden verschillende soorten polissen: natura, restitutie, combinatie of budget. Het soort polis bepaalt onder meer bij hoeveel zorgaanbieders je de behandeling vergoed krijgt.

Van al deze soorten polissen biedt de restitutiepolis de meeste keuzevrijheid. Deze polis is daarom ook zo'n 5 euro per maand duurder dan de naturapolis. Met de naturapolis krijg je alleen behandelingen vergoed van zorgverleners waarmee de verzekeraar een contract heeft afgesloten.

Ga je voor een restitutiepolis met 'vrije keuze', dan moet je rekening houden met de volgende mitsen en maren:

Let op wat zorgverzekeraar 'marktconform' vindt

Een restitutiepolis geeft je volledige keuzevrijheid in zorgverleners. Met andere woorden: je hoeft niet te kiezen voor een gecontracteerde behandelaar wil je de kosten vergoed krijgen. Maar dit is maar deels waar. Verzekeraars vergoeden namelijk het 'marktconforme bedrag' als je naar een niet-gecontracteerde zorgverlener gaat.

"Dus ga je naar een vrijgevestigde psychiater die 300 euro per uur kost, terwijl de zorgverzekeraar 150 euro marktconform vindt, dan moet je de rest bijbetalen", zegt Thom Meens, woordvoerder van Patiëntenfederatie Nederland.

Hij raadt mensen aan de verzekeraar naar het marktconforme bedrag te vragen voordat ze in behandeling gaan, om onverwachte kosten te voorkomen. Op de websites van sommige verzekeraars kun je lijsten vinden met tarieven voor niet-gecontracteerde zorg en de vergoedingen bij een bepaalde polis.

Restitutiepolis: pech als je op wachtlijst terecht komt

Stel je gaat met je restitutiepolis naar dat fijne ziekenhuis met die goede arts en lieve verplegers. En krijgt te horen: sorry, we zijn vol. We zetten u op een wachtlijst zodat u volgend jaar kunt terugkomen. Of we kunnen u doorverwijzen naar een ander ziekenhuis.

Met andere woorden: jouw keuze is niet beschikbaar.

Deze situatie is wellicht een gevalletje 'omzetplafond bereikt'. Ja, omzetplafond. Daar zie jij helemaal niets van als patiënt, maar het is er wel en het ontstaat als volgt: zorgverzekeraars kopen een aantal behandelingen in bij zorgverleners voor een heel jaar. Zijn de behandelingen van een bepaalde verzekeraar opgebruikt, dan kan het zijn dat de zorgverlener geen geld meer krijgt voor behandelingen van nieuwe patiënten.

Zo konden verzekerden van VGZ in 2018 niet meer geholpen worden aan onder meer een nieuwe heup of knie in het Limburgse ziekenhuis Zuyderland. Deze patiënten werden op een wachtlijst van acht weken gezet. Het ziekenhuis meldde expliciet dat het prijsplafond is overschreden.

Maar meestal weet je als patiënt niet dat je moet wachten of wordt doorverwezen vanwege het omzetplafond. Meens: "Als patiënt krijg je te horen dat er geen plek is, maar wij horen dan van verplegers dat een operatiekamer leegstaat. Dan weet je dat er iets aan de hand is."

Ook dit jaar zorgde het omzetplafond voor een patiëntenstop in verschillende ziekenhuizen, waaronder het Rotterdamse Ikazia-ziekenhuis. En er worden meer patiëntenstops verwacht.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wil daarom dat zorgverzekeraars voortaan op hun website duidelijk maken of een omzetplafond met een bepaalde zorgaanbieder is afgesproken. Ook moeten zij aangeven wanneer het plafond is bereikt.

Lees meer over de zorgverzekering: