Woekerpolis oversluiten? Aan adviseurs die consumenten van hun woekerpolis willen afhelpen, geen gebrek. Maar ook dat kan stevige kosten opleveren.

Goed, je hebt een dure beleggingsverzekering, wie weet een echte woekerpolis. En dan?

Veel consumenten met een beleggingsverzekering weten niet goed wat ze ermee aanmoeten. Daarmee is er ook een nieuw gat in de markt ontstaan voor financiële adviseurs: het analyseren en eventueel oversluiten van polissen.

Bij beleggingshypotheken is het ontleden van een woekerspolis een stuk ingewikkelder dan bij lijfrentes voor aanvullend pensioen. Maar ook consumenten die van een dure lijfrentepolis afwillen, moeten goed opletten.

Woekerpolis: te hoge kosten

Tussen 1993 en 2010 zijn er 7,2 miljoen beleggingsverzekeringen verkocht, zowel via lijfrentepolissen voor aanvullend pensioen als in de vorm van beleggingshypotheken. De woekerpolisaffaire draait om de hoge kosten die daarbij zijn gerekend, vaak samengevat als een jaarlijks percentage van de omvang van de beleggingspot.

Consumentenstichtingen en verzekeraars hebben in veel gevallen afgesproken, dat een polissen met een kostenpercentage van meer dan 2,45 procent aangemerkt mogen worden als woekerpolis.

woekerpolis oversluiten

Foto ANP

Delta Lloyd, ING (Nationale-Nederlanden, RVS, Postbank), ASR/Fortis, AEGON, SNS REAAL, Achmea en Loyalis hebben regelingen getroffen met consumentenstichtingen.

Andere verzekeraars, zoals Allianz, Cardif, Generali, de Goudse en VVAA hebben eigen regelingen getroffen. Het gaat hierbij doorgaans om producten die vóór 2008 zijn afgesloten.

Wel of geen compensatie

Punt blijft wel dat je bij woekerpolissen alleen compensatie krijgt als de kosten van een polis hoger zijn dan het erkende kostenmaximum. Dus doorgaans 2,45 procent per jaar van de opgebouwde waarde.

Het Verbond van Verzekeraars schat dat bij verzekeraars die compensatieregelingen hebben afgesproken, liefst veertig
tot zeventig procent van de beleggingspolissen
geen compensatie krijgen omdat ze onder het kostenmaximum vallen. Hierbij vindt dus geen compensatie plaats. Toch zijn ook polissen met kostenpercentages van bijvoorbeeld twee procent in veel gevallen hoog te noemen.

Lijfrente of beleggingshypotheek

Aanpassen of oversluiten van een beleggingspolis is echter een klus waar veel eigenaren beleggingsverzekeringen als een berg tegenop zien.

Voor beleggingshypotheken is dat niet heel verwonderlijk. Wie geen officiële woekerhypotheek heeft, maar niettemin worstelt met hoge kosten en lage rendementen, kan daar niet zomaar vanaf.

Op het moment dat je een beleggingshypotheek wilt openbreken, gaat de bank immers ook opnieuw naar je inkomensprofiel en de leenvoorwaarden kijken. Zonder raadpleging van een onafhankelijke financiële specialist is het vaak lastig in te schatten, of het zin heeft een beleggingshypotheek open te breken. En onafhankelijk betekent doorgaans dat je bijvoorbeeld uurtarieven betaalt.

Bij lijfrentepolissen, waarbij doorgaans via beleggingsfondsen vermogen wordt opgebouwd dat later in een lijfrenteuitkering gaat, zijn de keuzes meestal eenvoudiger.

Zolang je de vermogenspot fiscaal op een geblokkeerde rekening houdt - dat wil zeggen op een rekening waar het geld onbelast blijft staan, todat je het in een lijfrente-uitkering stopt - kun je lijfrentepolissen fiscaal geruisloos overzetten van de ene aanbieder naar de andere.

Deze keuze is sinds kort weer actueel voor bijvoorbeeld werknemers die lijfrentepolissen met een beleggingsconstructie hadden lopen via de spaarloonregeling. Die is begin dit jaar komen te vervallen, zodat de vraag voor consumenten is of ze zo'n beleggingspolis zelf willen voortzetten.

Woekerpolis oversluiten bij verzekeraar

Consumenten met die van hun lopende lijfrentebeleggingspolis af willen, kunnen proberen direct bij een bank of verzekeraar aan te kloppen om de polis te laten overzetten naar bijvoorbeeld een spaarproduct met een vaste rente.

Afgelopen november gaf minister De Jager van Financiën in een brief aan de Tweede Kamer aan hoe verzekeraars, banken en adviseurs dit zouden moeten aanpakken. Let wel: dit geldt voor echte woekerpolissen waarvan aanbieders officieel hebben toegegeven dat de kosten te hoog zijn.

Volgens het zogenoemde 'best of class' beleid moeten adviseurs lopende polissen advies geven over aanpassingen "zonder daarvoor aanvullende kosten in rekening te brengen". Als er geen tussenpersoon meer is, moet een verzekeraar direct hulp bieden via een helpdesk. "De verzekeraar brengt de klant daarvoor geen kosten in rekening", aldus de brief van De Jager.

Verzekeraar ASR stelt desgevraagd dat alle klanten vóór 1 april dit jaar een brief moeten hebben ontvangen met alle opties. Ze kunnen ook advies inwinnen bij een adviseur. Die krijgt van ASR zelf 125 euro voor dat advies. "Het omzetten van een polis kan kosteloos. Ook voor het beëindigen van een polis brengen wij geen kosten in rekening", aldus de woordvoerder.

Wie niet meer terecht kan bij zijn tussenpersoon, kan een beroep doen op de ASR Compensatiecoach. Die geeft echter alleen advies over ASR-producten. "Dat wordt klanten van te voren duidelijk gemaakt", aldus de woordvoerder.

Ontwoeker-adviseurs

Zoals uit het voorbeeld van ASR blijkt, moet de consument een extra inspanning doen als hij of zij naar een andere aanbieder wil overstappen. Onafhankelijke tussenpersonen rekenen daarvoor vaak extra kosten. Bovendien hebben eigenaren van dure beleggingspolissen soms het probleem dat hun oorspronkelijke tussenpersoon niet meer actief is.

Op dit punt duiken de 'ontwoekerspecialisten' op, die volop adverteren op internet. Tik je 'woekerpolis' in, dan tref je al gauw sites aan als, woekerpolisoversluiten.nl, stopdewoekerpolis.nl en woekerpolis-specialist.nl.

De site stopdewoekerpolis.nl adverteert met de slogan: "De afgelopen jaren zijn er 7.200.000(!) miljoen woekerpolissen verkocht. De kans dat u ook een woekerpolis heeft is 60%." Het totale aantal verkochte beleggingsverzekeringen wordt hier in de eerste zin impliciet gelijk gesteld met het totale aantal woekerpolissen.

Maar is elke beleggingsverzekering een woekerpolis? "Dat is een term die door mevrouw Hertsenberg van Radar in de markt is gezet", zegt directeur Ori Hoogland van Adviesgroep Financiële Dienstverlening (AFD), het bedrijf achter stopdewoekerpolis.nl.

"Het is lastig om een precieze definitie van een woekerpolis te geven, maar in principe worden bij Radar alle beleggingsverzekeringen als woekerpolis neergezet. Wij hebben er niet voor gekozen deze uitspraak te nuanceren, maar dit 'zoekwoord' juist te gebruiken", aldus Hoogland. "Als je traffic wilt generen op internet, dan gebruik je woorden die gangbaar zijn voor consumenten. Persoonlijk is voor mij niet elke beleggingsverzekering per definitie een woekerpolis, maar de meeste polisssen die in de jaren negentig zijn verkocht hebben , naar de huidige maatstaven, wel te hoge kosten."

Voor het oversluiten van lijfrentepolissen hanteert AFD twee kostenmodellen. Als er met provisie wordt gewerkt, dan ontvangt AFD bij een koopsompolis percentages tot 5 procent van de koopsom. Bij verzekeringen met periodieke premiebetalingen gaat het om twee tot drie procent van de resterende premieduur.

"Als we zonder provisie werken kost het veelal 495 tot 695 euro om een polis over te sluiten. UIteraard maken wij ook de berekening of oversluiting zin heeft. Soms is de resterende looptijd te kort om zo'n bedrag nog terug te verdienen", licht Hoogland van AFD toe.

iPod cadeau

De site woekerpolis-specialist.nl probeert klanten te trekken door een iPod Touch aan te bieden ter waarde van 189 euro. Uit de actievoorwaarden blijkt dat je dan wel drie woekerpolissen moet laten oversluiten - heb je er één dan maak je kans op een iPod Shuffle ter waarde van 49 euro.

In de actievoorwaarden staat ook dat je drie adressen moet geven van andere personen met een woekerpolis om in aanmerking te komen voor een iPod, maar die regel is inmiddels geschrapt, blijkt bij navraag.

De woordvoerder van het bedrijf Sales Support Groep, dat de site exploiteert, geeft aan de iPod-actie "geen sigaar uit eigen doos" is. De actie wordt bekostigd door financiële intermediairs en gaat ten laste van hun winstmarge.

Sales Support Groep werft slechts zogenoemde 'leads' voor diverse intermediairs. "De adviseur gaat vervolgens de klant benaderen voor een zogenoemde woekerpolischeck. Wij hebben niets te maken met de beloning van de adviseur. Wat ik weet is dat die bij een eerste polis varieert tussen de 300 en 750 euro", aldus de woordvoerder.

Hoge kosten?

Volgens financieel planner Jeroen Wolfsen van de site Moneywise.nl hoeft het oversluiten van een lijfrentepolis niet honderden euro's te kosten. "Allereerst adviseren wij mensen om terug te gaan naar hun oude tussenpersoon. Deze is verantwoordelijk voor het verkochte product. Hij heeft hier soms duizenden euros's provisie voor ontvangen. Op basis van zijn zorgplicht moet hij voor een goed hersteladvies zorgdragen. En dat hoort hij te doen zonder hiervoor kosten te rekenen. Maar in veel gevallen willen consumenten niets meer te maken hebben met degene die hen deze dure polis heeft geadviseerd, of is de oude tussenpersoon niet meer actief."

Wolfsen vindt dat veel bedrijven die consumenten benaderen via internet en telemarketing, dat op een ondoorzichtige manier doen. "Uiteindelijk worden mensen op deze manier weer onnodig op hoge kosten gejaagd. Veel mensen willen van hun lijfrentepolis op beleggingsbasis af en kiezen voor banksparen op basis van een vaste rente. Dat kan in tegenstelling tot beleggingshypotheken, vrij eenvoudig vergeleken en geregeld worden."

Samen met Jochem Kessens beheert Wolfsen de site Moneywise.nl, waar consumenten bankspaarprodcuten kunnen vergelijken. Hierbij zit ook een oversluitservice voor woekerpolissen. "Voor de oversluitservice werken we samen met Nationale Hypotheekpas. Die regelt het oversluitraject voor 149 euro en bouwt bovendien alle provisie van de bankspaarrekening in, zodat je een hogere rente krijgt."

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl