Elektrische auto’s zijn al bijna tien jaar het onderwerp van felle discussies.
En die zijn de afgelopen periode door de groei van Tesla en de problemen waar het bedrijf in verzeild is geraakt alleen maar feller geworden.
Het is waar dat er de komende jaren meer elektrische auto’s op de markt komen dan in de afgelopen tien jaar. Daardoor is de theorie ontstaan dat Tesla in de problemen zit, omdat de concurrentie toeneemt. Dit slaat de plank echter volledig mis.
De wereldwijde automarkt is ontzettend groot. In de VS zijn vorig jaar zo’n 17 miljoen nieuwe auto’s verkocht, in China kan de markt volgens optimistische voorspellingen groeien naar 40 miljoen verkochte auto’s per jaar.
Aan het eind van 2018 zullen er bijna 100 miljoen zogeheten ‘lichte voertuigen’ verkocht zijn – dat zijn auto’s, busjes en vrachtwagens die vooral bedoeld zijn om passagiers mee te vervoeren.
Bijna allemaal rijden ze op benzine, diesel of gas. Hoeveel is bijna allemaal? Dat is 99 procent, wat betekent dat elektrische auto's 1 procent uitmaken van de markt.
Dit is de "markt" waarin Tesla zou worden bestookt door concurrentie. Maar in feite is dat helemaal geen markt, het is meer een experiment.
We leven nog steeds in een benzinewereld
Op enig moment zal het minder experimenteel zijn als de verkoop van elektrische auto's blijft groeien. Maar laten we eerlijk zijn: als de markt voor elektrische auto's verdubbelt zal de automarkt nog altijd voor 98 procent bestaan uit voertuigen die op benzine, diesel en gas rijden. En zelfs als de verkopen vertienvoudigen blijft 90 procent van de markt voor auto's op traditionele brandstoffen.
Dat kleine deel van de taart betekent niet dat Tesla geen goede zaken kan doen. Als het grote winsten kan blijven maken door luxe auto's te verkopen aan 'early adopters' valt er weinig te discussiëren.
De rest van de autosector probeert niet zozeer Tesla te bestrijden, maar gewoon ook een plekje te verwerven in de wereld voor elektrische auto's. Tesla is erin geslaagd vraag te creëren naar luxe elektrische auto's en de Porsches, Jaguars, Audi's en Mercedessen van deze wereld willen simpelweg niet te ver achterblijven.
Ook zij moeten in hun aanbod voertuigen opnemen die geen schadelijke stoffen uitstoten om te voldoen aan de steeds strengere uitstootnormen en rendementseisen. Daarom zijn zij bereid verlies te draaien op hun tak voor elektrische auto's.
Zo leeft Fiat Chrysler grotendeels van de verkoop van pick-ups en SUV's, terwijl we voormalig topman Sergio Marchionne hoorden klagen over het verlies van 10.000 dollar dat hij leed op elke verkochte elektrische Fiat 500.
Het is een deprimerende waarheid, maar ontkennen heeft geen zin.
Van Tesla kan verwacht worden dat het op jaarbasis grofweg 200.000 auto's kan fabriceren. Nieuwe fabrieken kunnen dat aantal misschien verdubbelen of verdriedubbelen, maar daarmee zal het nog altijd veel minder zijn dan General Motors jaarlijks verkoopt.
Elektrische auto's zijn voorlopig een wetenschappelijk project
Het is geen markt om in 2018 serieus geld in te investeren. Pick-ups in de VS zijn wel zo'n markt. Of kleinere hatchbacks in Europa en compacte crossover-SUV's.
Elektrische auto's zijn een wetenschappelijk project. Daarom zit het merk Tesla ook zo in de hoofden van mensen: het bedrijf van Musk verkoopt zo veel elektrische auto's ten opzichte van de totale grootte van de markt, dat het zijn auto's ten onrechte vergelijkt met benzineauto's. Consumenten zijn niet verschillende voortstuwingstechnologieën met elkaar aan het vergelijken, rijke mensen willen gewoon een Tesla. Het merk is krachtig en de auto's zijn gewoon mooi.
Elektrische auto's hebben meer dan honderd jaar geleden de strijd verloren van door brandstoffen aangedreven auto's, maar hebben sinds 2010 een klein en stabiel marktaandeel weten te veroveren.
Als we nog eens een eeuw vooruitkijken kunnen we er wel van uitgaan dat elektrische auto's een nog veel groter marktaandeel hebben. En tenzij de huidige structuur helemaal in elkaar stort en wordt vervangen door monopolistische producenten, kunnen we er ook van uitgaan dat de toekomstige markt flink competitief zal zijn.
Dan kunnen we eens serieus gaan praten over de concurrentie die Tesla en ieder ander op zijn pad zal vinden, maar dat moment ligt nog heel ver weg.
