Essent scoort het slechtst op gebied van groene stroom, volgens een recente ranking van de Consumentenbond en een aantal milieugroepen. Maar die ranglijst rammelt aan alle kanten, schrijft Siebe Schootstra.

Energiebedrijf Essent is volgens het jaarlijkse rapport ‘Onderzoek duurzaamheid Nederlandse stroomleveranciers‘ de minst groene energieleverancier. Maar Essent voelt zich miskend en schrijft op zijn website dat het juist de grote energiebedrijven zijn die een bijdrage leveren aan de energietransitie, en niet de kleine. Hoe zit het met die ranglijst?

Ieder jaar onderzoekt adviesbureau CE Delft in opdracht van de Consumentenbond, Greenpeace, Natuur & Milieu, WISE, WNF en Hivos de energieleveranciers die in Nederland actief zijn, in het onderzoek ‘Energieleveranciers in kaart‘.

Aan de hand van jaarverslagen, stroometiketten en input van de bedrijven – voor zover gegeven – ontstaat een beeld per leverancier als het gaat om de productie, inkoop en afzet van elektriciteit en de (des)investeringen in energieopwekking. De uitkomst is feitelijk en CE Delft onthoudt zich van inhoudelijke beoordeling.

Vervolgens gaan Consumentenbond c.s. met die uitkomst aan de slag en passen zij een weging toe op ieder onderdeel. Dat wordt keurig beschreven in het eigen rapport.

Strafpunten

Hoewel aan deze methodiek niets valt af te dingen, is de opeenstapeling van wegingsfactoren vrijwel niet te volgen en dermate complex, dat van een objectieve uitkomst geen sprake meer is. Zo schiet de ranglijst haar doel voorbij.

De ranglijst komt tot stand door het toepassen van wegingsfactoren: straf- of winstpunten. Kernenergie zorgt net als kolen voor véél straf. Nederlandse wind krijgt het meeste applaus, terwijl duurzame Noorse waterkracht wordt afgeserveerd ‘omdat dit nauwelijks bijdraagt aan een schonere energievoorziening’, schrijft de Consumentenbond. Zo worden ook de investeringen in fossiele of hernieuwbare energiebronnen gewogen en vertaald in respectievelijk straf- en winstpunten.

Appels met peren

De ranglijst combineert 37 verschillende partijen. Slechts negen daarvan hebben een eigen productievermogen voor het opwekken van elektriciteit. De overige 28 zijn retailers, handelshuizen die soms direct elektriciteit afnemen van producenten in binnen en buitenland, maar net zo vaak gewoon op de handelsplatformen inkopen. Voor hetzelfde geld betreft dit de grijze handelsmix, aangevuld met losse GvO’s (garanties van oorsprong) van groene stroom.

Deze 28 retailers investeren in marketing en acquisitie van klanten met welkomstbonussen – maar niet in duurzame energieopwekking. Wel zorgen de prijsvechters van de lijst voor een hoge ‘churn rate’ (overstappers, de switchmarkt) bij de gevestigde orde van conventionele energiebedrijven. En laten dat nou net de partijen zijn die wel in duurzame energieopwekking investeren.

Wind is goed

Volgens de ranglijst is windenergie goed. De als groen gewaardeerde koplopers doen allemaal veel met wind, behalve Kas Energie, die met elektriciteit uit conventionele gascentrales op een onbegrijpelijke 7e plaats eindigt. Van de acht groengetinte leveranciers zijn er vier die actief investeren in windenergie.

Hieronder geven we een lijstje, met de vermelding van de ranking op de lijst van Consumentenbond. Genoemd wordt hoeveel geïnvesteerd is sinds 2011 in de productie van windenergie, uitgedrukt in MW en hoeveel capaciteit in aanbouw is.

In dit lijstje duikt coöperatie Qurrent op door de investering in windpark Hellegatsplein. Zo zijn er dus tien van de 37 partijen die actief in windenergie investeren, voor een deel op Nederlandse bodem. RWE/Essent is daarbij een grote met 210 MW, net als Eneco. Maar ook Nuon claimt een plekje en zegt tot de aanvoerders in windenergie te behoren, met moeder Vattenfall als de grootste investeerder in wind in Europa.

Bijdrage energietransitie

Los van de vraag hoe groen windenergie feitelijk is en hoe grijs de bijstook van biomassa, een ranglijst van onvergelijkbare grootheden is niet te maken. Misschien nog wel van de tien producerende leveranciers, maar al zeker niet van de 27 resterende retailers met uiteenlopende motieven om groen te leveren. Gooi ze dus niet door elkaar.

Het verhogen van het aandeel duurzaam geproduceerde energie is de essentie. Door energiebesparing op de eerste plaats te zetten en een zo snel mogelijke toename van duurzame opwek na te streven, gecombineerd met de afbouw van fossiel, moeten we een heel eind kunnen komen.

De energiereuzen spelen daar een belangrijke rol in, of de Consumentenbond dat nu wil of niet. Daarom toch weer een ranglijst, van energieproducenten die de meeste hernieuwbare GWh produceren. We noemen de spelers die voorkomen op de ranglijst en die zowel lokaal als internationaal produceren.

Siebe Schootstra is hoofdredacteur van de sites EnergieBusiness.nlEnergieOverheid.nl en EnergieVastgoed.nl.

Lees ook

Weerstand tegen windmolenparken op het land neemt toe

Zo maak je een woontoren energieneutraal

‘Afschaffen salderingsregeling voor zonne-energie heeft grote nadelige gevolgen’

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl