- Premier Rutte kondigde maandagavond in een televisietoespraak vanuit het Torentje een vrijwel volledige lockdown aan van in ieder geval vijf weken.
- Niet-essentiële winkels en scholen gaan dicht. Supermarkten en andere winkels voor eerste levensbehoeften blijven wel open.
- Tijdens de toespraak was de hele tijd gejoel en gefluit te horen van een kleine groep demonstranten buiten het Torentje.
- Voorafgaand aan de toespraak van Rutte gaf 68 procent van de Nederlanders in een enquête aan voor strengere maatregelen tegen het coronavirus te zijn.
Nederland gaat in elk geval vijf weken op slot om verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dat kondigde premier Mark Rutte aan tijdens een live uitgezonden toespraak vanuit het Torentje. “We hebben geen keus. Het aantal contactmomenten moet omlaag.”
Tijdens de harde lockdown blijven alleen de winkels voor eerste levensbehoeften open. Dat zijn onder andere de supermarkten, bakkers en slagers. Maar warenhuizen, bouwmarkten en tuincentra moeten dicht.
Lees meer: Dit zijn de winkels die open mogen blijven tijdens de lockdown
Ook alle scholen moeten vanaf woensdag dicht en tot 19 januari omschakelen naar online onderwijs.
Rutte sprak wel het vertrouwen uit dat Nederland weer uit de crisis zal komen: “Dat we er doorheen komen staat voor mij vast. Vanwege het vaccin dat eraan komt en de veerkracht die we met elkaar hebben laten zien.”
Het kabinet zal volgens Rutte blijven kijken naar wat nodig is om het aantal faillissementen als gevolg van de strenge coronamaatregelen te voorkomen. Vorige presenteerden de verantwoordelijke ministers al een nieuw steunpakket dat "mee zal ademen" met de omstandigheden.
Lees ook: Kabinet trekt nog eens €3,7 miljard coronasteun uit voor ondernemers – dit gebeurt er met de NOW-regeling, Tozo en andere belastingmaatregelen
Niet-noodzakelijke reizen naar het buitenland worden tot half maart ten zeerste afgeraden. Eerder gold dat advies tot half januari. "Blijf zoveel mogelijk thuis", luidt het devies.
Reisondernemers noemen dat bij monde van een woordvoerster brancheorganisatie ANVR buitenproportioneel: "Het is begrijpelijk dat reizen tijdens de landelijke lockdown afgeraden wordt, maar het is onterecht dat de reisbranche zoveel langer plat wordt gelegd dan andere branches."
Gejoel buiten het Torentje
Tijdens de speech waren buiten het Torentje demonstranten te horen die hard aan het fluiten en joelen waren. Volgens de NOS ging het om een klein groepje "van enkele tientallen demonstranten" die met pannen, lepels en fluitjes zoveel mogelijk herrie maakten en fel tegen alle beperkende maatregelen zijn.
Het coronavirus is geen onschuldige griep "wat de demonstranten hier buiten nog steeds lijken te denken", reageerde Rutte daar nog tijdens zijn televisietoespraak op. "De rek is er echt uit, en dan moet het griepseizoen nog beginnen." Dat maakt verzwaring volgens de premier echt noodzakelijk.
Op 12 januari volgt weer een gezamenlijke persconferentie met coronaminister Hugo de Jonge over een verlenging dan wel versoepeling van de maatregelen.
Dat de minister-president een toespraak hield vanuit het Torentje is uitzonderlijk. Sinds de Tweede Wereldoorlog deed alleen Joop den Uyl dat in de jaren zeventig vanwege de oliecrisis en Rutte zelf eerder dit jaar aan het begin van de eerste coronagolf.
Toen had hij het over "het opbouwen van groepsimmuniteit". Dat bleek al snel daarna een niet uit te voeren strategie te zijn.
Draagvlak voor strenge maatregelen
Uit een enquête van I&O Research in opdracht van de NOS bleek eerder op maandag dat 68 procent van de Nederlanders voor strengere maatregelen tegen het coronavirus is.
De helft van de Nederlanders gaf aan voor een totale lockdown te zijn, terwijl een derde daar tegen is. 44 procent zou het instellen van een avondklok steunen.
De meeste politieke partijen zijn het eens met strengere maatregelen, die in de woorden van GroenLinks-leider Jesse Klaver "helaas nodig" zijn. Wel wordt het kabinet "zwalkend beleid" verweten, waardoor volgens SP-leider Lilian Marijnissen "nu alleen nog de noodrem rest".
De fractievoorzitters waren maandagmiddag uitgenodigd op het ministerie van premier Rutte om alvast vertrouwelijk te worden bijgepraat. PvdA-leider Lodewijk Asscher zei na afloop van die bijeenkomst dat hij een patroon ziet van "te laat reageren".
PVV-leider Geert Wilders sprak maandagavond op Twitter van "een drama voor iedereen in de zorg, horeca en winkels".
Branchevereniging INretail stelde voorafgaand aan de toespraak van Rutte dat een lockdown "desastreus" zou zijn voor de non-food retailsector. Veel winkeliers verdienen juist in de feestmaand december hun winst voor het jaar.
Duitsland ook in lockdown, België niet
Duitsland kondigde zondag al een vanaf aanstaande woensdag geldende strenge lockdown aan, waarbij ook niet-essentiële winkels dichtgaan en scholen de deuren sluiten.
In België zijn niet-noodzakelijke winkels op 1 december na een maand sluiting juist weer open. Belgische winkeliers zijn bezorgd over een mogelijke toestroom van Nederlanders die nu over de grens willen gaan shoppen.
