- Wetenschappers hebben een nucleaire explosie gesimuleerd die ongeveer 37 keer zo krachtig is als die in de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki.
- Met behulp van die simulatie konden de Cypriotische onderzoekers bepalen welke plekken veilig en onveilig zijn om te schuilen tijdens een nucleaire aanval.
- “De gevaarlijkste plekken binnenshuis zijn ramen, gangen en deuren”, zegt onderzoeker Ioannis William Kokkinakis tegen Insider.
- Lees ook: Met een elektromagnetische pulsbom kan Rusland Oekraïne decennia terug de tijd in brengen, waarschuwt een Amerikaanse militaire expert
Als er morgen een kernbom op jouw stad valt, weet je dan waar je moet schuilen? Een team van onderzoekers aan de Universiteit van Nicosia in Cyprus heeft deze vraag bovenaan hun agenda staan.
In een onlangs gepubliceerd onderzoek hebben de wetenschappers berekend welke impact een nucleaire explosie heeft op mensen die binnenshuis schuilen.
“Het is belangrijk om te weten wat de impact is op mensen die schuilen in hun huis of een ander gebouw”, zegt mede-auteur Dimitri Drikakis tegen Insider. “Zo kunnen we bijvoorbeeld constructies ontwerpen die meer bescherming bieden.”
Vermijd deuren en gangen, en zoek de hoeken op van kamers zonder ramen
Als er een kernbom ontploft, komt er straling vrij in de vorm van een verblindend licht en verzengende hitte. Ook volgen er krachtige schokgolven die tientallen kilometers kunnen afleggen. Deze kunnen tot op grote afstand van de ontploffing dodelijk zijn.
Het onderzoeksteam van Drikakis heeft een explosie gesimuleerd van een kernbom van 750 kiloton. Ter vergelijking: de bommen die de Verenigde Staten aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki gooiden, waren respectievelijk 15 kiloton en 25 kiloton. Dat is gemiddeld dus pakweg 37 keer minder krachtig dat de explosie in de simulatie van de Cypriotische onderzoekers.
Een kernkop met die kracht zal waarschijnlijk alles in een straal van zo'n vier kilometer vernietigen. Mensen die zich verder van de explosie bevinden hebben een kans om te overleven, mits ze op de juiste plek schuilen.
Met computermodellen konden de onderzoekers berekenen hoe de schokgolf zich zou voortbewegen door gebouwen – inclusief kamers, muren, hoeken, deuren, gangen en ramen – op een afstand van 4 tot 50 kilometer van de plek van de ontploffing.
Uit de berekeningen blijkt dat smalle gedeelten van gebouwen, zoals deuropeningen en gangen, kunnen fungeren als een windtunnel en de schokgolven kunnen versnellen. Hierbij ontstaat een gevaarlijke druk tot 18 keer het gewicht van het menselijk lichaam. Dat is genoeg om botten te breken.
"De gevaarlijkste plekken binnenshuis zijn ramen, gangen en deuren", zegt mede-auteur Ioannis William Kokkinakis tegen Insider.
De beste locatie is in het gedeelte van het gebouw dat het verst weg is van de ontploffing in een kamer zonder ramen. Maar "zelfs in de kamer die direct de schokgolf opvangt, kan iemand veilig blijven voor de hoge luchtsnelheden", zegt Kokkinakis tegen Insider. "Dan moet je je in de hoek van de kamer schuilhouden."
Ook de eigenschappen van het gebouw zelf zijn belangrijk. Je wilt bijvoorbeeld geen dekking zoeken in een blokhut.
"Uit het onderzoek blijkt dat je weinig kunt doen als je te dichtbij de plek van de explosie bent", zegt hoogleraar stralingsbiologie Kathryn Higley van de Oregon State University, die niet betrokken was bij het onderzoek. "Maar op grotere afstand kan de constructie van het gebouw het verschil maken en bieden materialen als steen en beton de nodige bescherming tegen de explosie."
Voorbereidingen op een onzekere toekomst
De onderzoekers zeggen dat ze de simulatie van de ontploffing van de 750 kiloton zware bom hebben gebaseerd op een Russische rakettest met de zogenaamde 'Sarmat' vorig jaar april.
Door de Russische invasie van Oekraïne zijn zorgen over het mogelijke gebruik van nucleaire wapens toegenomen. Een van de belangrijkste redenen om het onderzoek uit te voeren was dan ook "de toenemende retoriek over het gebruik van kernwapens", zegt Drikakis.
"Een kernoorlog is uiterst zorgwekkend en zal tot grote verwoestingen leiden. Tientallen jaren heeft de internationale gemeenschap gedacht dat zo'n oorlog uitgesloten was", zegt Drikakis. "Maar de retoriek is overal ter wereld veranderd."
De onderzoekers denken dat veiligheidsexperts met hun bevindingen betere strategieën kunnen ontwikkelen om de schade van kernexplosies en stralingslekken te beperken. Ze hopen dat de resultaten van het onderzoek bijdragen aan de toekomstige ontwikkeling van gebouwen die bestand zijn tegen nucleaire explosies.
