• De olieprijs is gedaald tot ongeveer 30 dollar per vat door een grote ruzie tussen Rusland en Saudi-Arabië.
  • Als de olieprijs laag blijft, kan er een nieuwe crisis ontstaan.
  • De Russische roebel is kwetsbaar.
  • Ook Amerikaanse producenten van schalie-olie lopen risico en dat kan de markt voor risicovolle bedrijfsleningen raken.

ANALYSE – De coronapaniek heeft de beurs in zijn greep. Het publieke leven wordt stilgelegd en beleggers hebben alleen oog voor de economische impact van de virusuitbraak.

Wie toch de weg opgaat en even tankt – of wie oog heeft voor het gerommel van de Russische roebel – kan de volgende crisis al zien aankomen.

Op financiële markten gaan alle prijzen de afgelopen dagen heel hard naar beneden. Het valt dan ook niet zo op dat de olieprijs de afgelopen tijd nog veel sneller gedaald is dan de aandelenkoersen.

Daar was aan de pomp overigens niet zo heel veel te merken. Dat komt vooral omdat de benzineprijs in Nederland voor een heel groot deel bestaat uit accijns en btw. Voor een vat Noordzeeolie werd maandag nog maar 30 dollar betaald. Begin maart was dat ruim 50 dollar en bij de start van dit jaar zelfs 70 dollar.

Als de olieprijs niet herstelt, gaan aandelenmarkten en valutamarkten daar nog veel van merken.

Lage olieprijs treft Amerikaanse schalie-oliebedrijven

In veel Amerikaanse schalievelden is het aanboren van olie bij de huidige marktprijs niet langer winstgevend. Schaliebedrijfjes hebben die winst echter heel hard nodig. Volgens kredietbureau Moody’s moet de Amerikaanse energiesector de komende jaren voor 86 miljard dollar aan leningen aflossen of verlengen.

Als er geen winst gemaakt wordt, is het heel lastig om nieuwe geldschieters te vinden. Het zou zomaar kunnen dat er dan een hele trits oliebedrijfjes failliet gaat. Dat heeft grote gevolgen voor de markt voor zogenoemde junk bonds, waar dit soort riskante leningen worden verhandeld.

Het zou niet de eerste keer zijn dat een domino-effect in de schuldenwereld leidt tot een financiële crisis.

Machtige oliemannen: Vladimir Poetin en Mohammed bin Salman

Of het daadwerkelijk tot een nieuwe oliecrisis komt, hangt voor een heel groot deel af van twee mannen: Vladimir Poetin en Mohammed bin Salman.

De Russische president Poetin weigerde een week geleden mee te werken aan plannen van de OPEC om de olieproductie te verlagen met 1,5 miljoen vaten per dag. Dat was een nieuwe deuk in het imago van de olielandenclub.

Om te laten zien dat de OPEC wel degelijk tanden heeft, gaat de Saudische kroonprins Mohammed de olieproductie flink opschroeven. In plaats van 1,5 miljoen vaten minder, komen er straks 2 miljoen vaten meer op de markt. Saoedi-Arabië heeft bovendien een prijsverlaging doorgevoerd.

Olie onderuit en Russische roebel in vrije val

Als gevolg van de Saudische bravoure is de olieprijs keihard onderuit gegaan. De Saudische kroonprins zal niet snel toegeven in deze strijd. Dan smelt het laatste beetje uiterlijke macht van de OPEC weg. Poetin is dus aan zet.

De Russisch roebel is in enkele weken tijd met ongeveer 20 procent gedaald. Gelukkig voor Poetin heeft Rusland enorme valutareserves. Maar in hoeverre wil hij daarop interen om het marktaandeel op de oliemarkt te behouden of liever nog: te vergroten?

Naarmate Poetin langer wacht, wordt het feest aan de pomp groter. De druk op de markt voor junk bonds neemt echter ook toe. Beleggers en valutahandelaren kunnen hun borst vast natmaken.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.