De Europese Commissie wil alsnog een strafprocedure tegen Italië beginnen vanwege het overtreden van de Europese begrotingsregels.
Het betekent dat het land wordt gemaand op korte termijn concrete maatregelen te treffen om het begrotingstekort terug te dringen en de staatsschuld aan te pakken. Als de rechts-populistische regering in Rome zich niets aantrekt van de opdracht uit Brussel riskeert ze een boete van 3,5 miljard euro.
De commissie maakte het besluit woensdag bekend. De EU-ministers van Financiën moeten nog instemmen met de zogeheten buitensporigtekortprocedure.
Brussel wees vorig jaar twee keer de Italiaanse ontwerpbegroting voor 2019 af maar zag in december nog af van een strafprocedure. Kort daarna ging de commissie akkoord met een aangepaste begroting, op basis van een groeiverwachting van 1 procent. De “lakse” opstelling van de commissie over Italië kreeg felle kritiek van zowel premier Mark Rutte als minister Wopke Hoekstra van Financiën.
Inmiddels staat de economische groei in het land nagenoeg stil. Rome voorziet dit jaar nog slechts een groei van 0,2 procent. De regering wil de economie vlot trekken met extra uitgaven. Het begrotingstekort zou dan toch op 2,4 procent van het bbp uitkomen. Dat is het percentage dat de Europese Commissie vorig jaar al boos afwees als in strijd met de regels.
Door de extra uitgaven loopt de staatsschuld verder op naar 135 procent van het bruto binnenlands product (bbp), verwacht vicevoorzitter Valdis Dombrovskis van de commissie. Dat is al ruim twee keer zo hoog als is toegestaan volgens de regels. "De procedure tegen Italië is gewettigd", zei hij.
Dombrovskis wees erop dat de EU-ministers van Financiën nu eerst hun zegje moeten doen over het voorstel. Zij komen volgende week bijeen maar het is niet zeker of Italië dan al wordt besproken of in juli. De commissie zou erop aandringen snel 3 tot 4 miljard euro te bezuinigen.
Di Maio en Salvini eens over samenwerking
De maatregel van de Europese Commissie komt een dag nadat de twee vicepremiers van Italië, Luigi Di Maio en Matteo Salvini, het eens zijn geworden over een "gezond verstand"-deal om samen te werken in het belang van de politieke stabiliteit, aldus Di Maio.
De twee politieke rivalen, die vorig jaar na de verkiezingen een onwaarschijnlijke coalitie vormden, kibbelen al maanden, tot ongenoegen van investeerders. Het wakkerde speculaties aan dat hun een jaar oude regering zou omvallen.
Maandag dreigde premier Giuseppe Conte op te stappen als beide partijen hun onenigheid niet bijleggen. "Ik heb Salvini vanmorgen gebeld, we hebben naar elkaar geluisterd en een oplossing van het gezond verstand gevonden", vertelde Di Maio aan verslaggevers in Rome. Wat die oplossing precies inhoudt, zei hij er niet bij.
De beide coalitiepartners zijn het vooral oneens over het economisch beleid. Minister van Binnenlandse Zaken en Lega-leider Matteo Salvini betwist de huishoudregels van Brussel en wil belastingen verlagen om de economie aan te zwengelen. Ook de voorman van de M5S, minister Luigi di Maio, wil geld vrijmaken om armoede te bestrijden en de economie vlot te trekken. Maar ze hebben kiezers verschillende zaken beloofd.
