Wat verandert er per 1 januari 2023 voor je portemonnee? Aan het eind van het jaar brengt Business Insider dit traditiegetrouw in kaart met een serie artikelen. In het eerste deel stonden we stil bij de zorg. In het tweede deel zoomden we in op de vermogensbelasting op spaargeld en beleggen in box 3 (vermogensrendementsheffing). In deel drie kwamen familiezaken aan bod, zoals kinderopvang, schenkingen, erfenissen en alimentatie.

En nu is het tijd voor deel 4: de belangrijkste veranderingen in de reiskosten. Wij kijken naar de bijtelling voor privégebruik van de leaseauto, de autobelastingen, de onbelaste reiskostenvergoeding voor woon-werkverkeer, de kosten van treinkaartjes en de vliegtaks.

Bijtelling leaseauto blijft gelijk

Wie de auto van de zaak ook gebruikt voor privéritten, wordt geconfronteerd met een bijtelling: een bedrag dat bij je belastbare inkomen in box 1 wordt opgeteld. Dit is een bepaald percentage van de cataloguswaarde van de auto.

De bijtelling geldt alleen als je met de auto meer dan 500 kilometer per jaar privé rijdt; bijvoorbeeld om boodschappen te doen, vrienden te bezoeken en op vakantie te gaan. Zit je onder die grens, dan ontspring je de dans. Je moet dit dan wel kunnen aantonen met een goede rittenadministratie.

Voor de bijtelling gelden twee tarieven:

  • 22 procent van de cataloguswaarde voor gewone leaseauto’s
  • 16 procent voor volledig elektrische auto’s.

Die tarieven blijven komend jaar gelijk.

De tarieven voor de bijtelling blijven 60 maanden geldig vanaf de eerste dag van de maand nadat de auto voor het eerst op naam is gesteld. Daarna wordt het bijtellingspercentage opnieuw vastgesteld volgens de regels die op dat moment gelden.

… maar bovengrens verlaagd tarief elektrische auto’s gaat verder omlaag

De verlaagde bijtelling voor elektrische auto's is niet onbeperkt: er geldt een bovengrens. Koop je een elektrische auto die duurder is dan dat grensbedrag, dan valt een deel van die waarde onder het hogere tarief van 22 procent.

Dit jaar geldt de verlaagde bijtelling nog tot maximaal 35.000 euro van de catalogusprijs. Over elke euro hierboven geldt een bijtelling van 22 procent. Komend jaar gaat die grens met 5.000 euro omlaag, naar 30.000 euro.

Om je een idee te geven van de consequenties, een korte rekensom.

Stel dat je afgelopen jaar een elektrische auto had gekocht ter waarde van 45.000 euro, dan geldt hierover in 2022 een bijtelling van 7.800 euro per jaar:

  • 16 procent over 35.000 euro = 5.600 euro
  • 22 procent over 10.000 euro = 2.200 euro.

Schaf je dezelfde auto na de jaarwisseling aan, dan bedraagt de bijtelling 8.100 euro per jaar:

  • 16 procent over 30.000 euro = 4.800 euro
  • 22 procent over 15.000 euro = 3.300 euro

Het verschil in bijtelling is dus 300 euro. Val je in de hoogste schijf van de inkomstenbelasting (met een tarief van 49,50 procent), dan ben je voor deze auto dus netto 148,50 euro duurder uit dan automobilisten die hem in 2022 hadden aangeschaft.

Aangezien de tarieven voor de bijtelling 60 maanden gelden, komt dat neer op een totaal verschil van 742,50 euro.

Zonnecelauto’s en waterstofauto’s ontspringen de dans

Voor zonnecelauto’s (elektrische auto’s met zonnepanelen) en waterstofauto’s geldt het verlaagde tarief over de hele catalogusprijs. Het maakt daarbij dus niet uit hoe duur die auto is.

Youngtimerregeling blijft ongewijzigd

Wil je een relatief voordelige auto leasen, dan kun je kiezen voor een zogeheten youngtimer. Dat is een auto van minimaal vijftien jaar oud.

Voor deze auto's geldt ook in 2023 een bijtelling van 35 procent. Dat lijkt veel, maar anders dan bij nieuwe auto's wordt de bijtelling berekend op basis van de dagwaarde in plaats van de catalogusprijs. Dat kan veel geld schelen.

Houd er wel rekening mee dat je een oude auto koopt en mogelijk met hoge reparatiekosten wordt geconfronteerd. Kijk dus kritisch welke auto je neemt. Meer informatie over het leasen van een youngtimer vind je in dit artikel.

Hogere onbelaste kilometervergoeding

De onbelaste reiskostenvergoeding wordt in 2023 verhoogd van 19 cent naar 21 cent per kilometer. Je kunt voor reiskosten dus een hogere vergoeding krijgen. In 2024 komt er nog een cent bij.

BPM: elektrische auto’s nog vrijgesteld, overige tarieven verhoogd

De tarieven voor de aanschafbelasting (BPM) hangen af van de CO2-uitstoot. Voor deze belasting geldt: de vervuiler betaalt.

Auto’s die geen CO2 uitstoten, zoals een volledig elektrische of waterstofauto, zijn nog tot en met 2024 vrijgesteld van BPM.

Voor overige auto's hangt de hoogte van de aanschafbelasting af van de CO2-uitstoot. Je betaalt straks een vast tarief van 400 euro (tegen 376 euro nu). Daarboven op komt een extra bedrag, dat is gerelateerd aan de CO2-uitstoot.

Deze tarieven worden komend jaar verder aangescherpt, terwijl de schijfgrenzen omlaag gaan, waardoor je per saldo wat duurder uit bent. Je kunt de tarieven hier vinden.

Dieseltoeslag verder omhoog

Voor dieselauto's geldt net als nu een extra toeslag voor de BPM. Deze wordt in 2022 wat verhoogd. Ook gaat de drempel voor de toeslag verder omlaag.

Voor elke gram CO2-uitstoot boven de 73 gram per kilometer betaal je na de jaarwisseling 94,30 euro. Nu is dat nog 86,67 euro per gram uitstoot boven de 75 gram CO2-uitstoot per kilometer.

Wegenbelasting (MRB) over hele linie omhoog, maar verschillen per provincie

De tarieven van de motorrijtuigenbelasting (MRB) worden elk jaar opnieuw vastgesteld. Hoeveel je moet betalen verschilt per provincie, omdat provincies het opcententarief (een heffing bovenop de motorrijtuigenbelasting) zelf mogen vaststellen.

Het Rijk en provincies verwachten in 2023 samen ruim 6,3 miljard euro wegenbelasting te ontvangen, ruim 3,5 procent meer dan dit jaar. Dit komt deels door een hoger tarief, maar ook door een toename van het aantal auto’s.

In Groningen en Zuid-Holland geldt het hoogste opcententarief: 95,7 procent van het bedrag van de motorrijtuigenbelasting met als referentiejaar 1995. Het goedkoopst ben je uit in Noord-Holland (67,9 procent) en Utrecht (79,4 procent). Hier kun je zien hoe het zit in jouw provincie.

Zes van de twaalf provincies verhogen komend jaar de opcententarieven en de rest houdt ze gelijk. De stijging is het hoogst in Zuid-Holland, waar het tarief met 3,9 procentpunt toeneemt.

Net als dit jaar zijn volledig elektrische auto's vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting. Dit blijft zo tot 2025.

Voor een plug-in hybride betaal je tot en met 2024 de helft van het tarief voor een gewone auto.

Eigenaren van een dieselauto betalen 15 procent extra wegenbelasting: de zogeheten fijnstoftoeslag; ook wel roettaks genoemd.

Oldtimerregeling blijft van kracht

Oldtimers van veertig jaar of ouder zijn ook komend jaar vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting. Rijdt je auto op benzine en is deze vóór 1 januari 1988 voor het eerst in gebruik genomen, dan kun je deelnemen aan een overgangsregeling. Je betaalt dan slechts een kwart van de motorrijtuigenbelasting (tot een maximum van 138 euro) tot je auto veertig jaar oud is.

Voorwaarde is wel dat deze auto in december, januari en februari niet de weg op gaat. Anders betaal je alsnog de volle mep. Deze overgangsregeling eindigt in 2028.

Oldtimers op diesel en LPG komen niet in aanmerking voor deze regeling: hiervoor moet je het volledige tarief betalen.

Korting op brandstofaccijns blijft tot 1 juli 2023 van kracht

Sinds 1 april 2022 heeft het kabinet de belasting op benzine, diesel en LPG verlaagd, als tegemoetkoming in de hogere energieprijzen.

Deze korting blijft nog geldig tot 1 juli 2023. Daarna gaan de accijnzen weer omhoog, met respectievelijk 14 cent per liter voor benzine en 10 cent per liter voor diesel.

bron: Rijksoverheid
bron: Rijksoverheid

Verkeersboetes gaan met bijna 9% omhoog

De boetebedragen voor verkeersovertredingen worden komend jaar aangepast aan de inflatie. In 2023 komt dat neer op een stijging van maar liefst 8,6 procent.

Zo moet je straks 380 euro betalen als je wordt betrapt achter het stuur met een mobiele telefoon in je hand: 30 euro meer dan nu.

De boete voor onnodig links rijden stijgt van 220 euro naar 240 euro. Door rood rijden of onnodig over de vluchtstrook rijden wordt straks beboet met 280 euro: 30 euro meer dan nu.

Bovenop de boete moet je nog 9 euro administratiekosten betalen.

Tips over hoe je met succes bezwaar kunt maken tegen verkeersboetes vind je in dit artikel. Wil je een parkeerboete aanvechten? Lees dan over de mogelijkheden in dit artikel.

Treinkaartjes worden 5,5% duurder; die voor de eerste klas stijgen met 7,4%

Reizen met de trein wordt vanaf 1 januari 2023 gemiddeld 4,3 procent duurder dan nu. De tarieven voor losse kaartjes in de tweede klas stijgen met 5,5 procent. Voor de eerste klas ben je zelfs 7,4 procent duurder uit.

Abonnementen waarmee je onbeperkt op een traject of door het hele land kan reizen worden juist 2,4 procent goedkoper.

Voor internationale treinreizen ben je gemiddeld 5 procent duurder uit.

Lees ook: Kun je beter met de trein of het vliegtuig op stedentrip? Dat hangt af van de bestemming, zo blijkt uit een vergelijking van 7 Europese steden

Het volledige tarievenoverzicht vind je hier.

Vliegtaks omhoog

Vliegen wordt komend jaar nog duurder. De belasting op vliegtickets gaat dan met 18,48 euro omhoog van 8 naar ruim 26 euro per ticket.

Lees meer over veranderingen in 2023: