• Aandelenmarkten hebben maandag opnieuw keiharde klappen opgelopen. De Amerikaanse beurzen kelderden met 11 tot 13 procent, voor de S&P 500 was er zelfs het grootste dagverlies ooit.
  • De Amsterdamse AEX-index leverde minder in, maar eindigde na alle eerdere verliezen ook nog altijd 3,7 procent lager op 416,77 punten.
  • De VS en Europa nemen drastische maatregelen om het coronavirus te bestrijden, met zware economische gevolgen.

De aandelenbeurzen in New York hebben maandag zware verliezen geleden na de stevige stijging tijdens de vorige handelsdag vrijdag.

De brede S&P 500 sloot 11,6 procent lager op 2397,38 punten, de grootste daling in de geschiedenis van de beursgraadmeter.

De leidende Dow-Jonesindex verloor 12,9 procent tot 20.188,52. Dat betekende een grotere percentuele daling dan tijdens de beurscrash in 1929. Alleen op Black Monday in 1987 deed de Dow het slechter. Techgraadmeter Nasdaq leverde 12,3 procent in tot 6904,59 punten.

Handelaren wachtten af met wat voor maatregelen de Amerikaanse overheid komt om de uitbraak van het nieuwe coronavirus in te dammen. Ook verwerkten ze een nieuwe onverwachte renteverlaging van de Federal Reserve.

Bij de opening van de handel daalden de koersen zo snel dat het noodmechanisme in werking trad en de handel een kwartier werd stilgelegd. Het is al de derde keer in korte tijd dat deze noodrem werd toegepast. Dat mechanisme werd ingesteld na de grote beurscrash van 1987.

De Fed verlaagde zondag het belangrijkste rentetarief met 1 procentpunt naar tussen de 0 en 0,25 procent. Het is al de tweede keer deze maand dat de Fed de rente tussentijds verlaagt. Ook herstart de Amerikaanse koepel van centrale banken zijn opkoopprogramma voor staatsobligaties en hypotheekschulden, met een waarde van in totaal 700 miljard dollar.

Ook nieuwe klappen voor de AEX

Ook de Amsterdamse AEX-index is maandag opnieuw fors lager gesloten. Ook andere Europese aandelenbeurzen eindigden met stevige verliezen.

Beleggers verwerkten de stevige minnen op Wall Street en reageerden op de drastische maatregelen die veel Europese landen hebben afgekondigd om de verspreiding van het nieuwe coronavirus binnen de eigen landsgrenzen te vertragen. Vooral de luchtvaart kreeg weer klappen.

Italië, Spanje, Frankrijk, Oostenrijk, Estland en Litouwen zijn vrijwel helemaal op slot omdat Europa nu als het epicentrum van de pandemie wordt beschouwd.

De AEX-index eindigde de sessie 3,7 procent in het rood op 416,77 punten. De index dook eerder op de ochtend voor het eerst sinds 15 februari 2016 onder de 400 punten. De MidKap zakte 6 procent tot 602,89 punten, onder meer door de koersval van luchtvaartconcern Air France-KLM. Frankfurt, Parijs en Londen leverden tot 5,8 procent in. De beurs in Milaan verloor 6,1 procent.

Stimulerende maatregelen eurozone

Na het sluiten van de Europese beurzen werd bekend dat de ministers van Financiën van de eurozone maatregelen overeen zijn gekomen waarmee de economie dit jaar ter waarde van 1 procent van het gezamenlijk inkomen (bni) wordt gestimuleerd. Dat staat gelijk aan circa 180 miljard euro.

Eurogroepvoorzitter Mario Centeno zei na afloop van een videoconferentie van de ministers dat zij bereid zijn alle nodige verdere maatregelen te nemen om de economische klappen als gevolg van het coronavirus op te vangen. Minister Wopke Hoekstra sprak van een "zeer massief" pakket.

Het gaat om een serie nationale en Europese maatregelen die al zijn toegezegd of in gang zijn gezet, waaronder financiële steun voor bedrijven en burgers die hun baan (tijdelijk) kwijtraken. Volgens Centeno hebben de eurolanden al zeker 10 procent van het bni aan garantieschema's en uitgestelde belastingen uitgetrokken.

De Europese Investeringsbank kondigde na de conferentie aan 40 miljard euro aan goedkope leningen op korte termijn beschikbaar te stellen voor ondernemingen in zwaar weer, voor noodprojecten in de gezondheidssector en de ontwikkeling van vaccins.

Volgens Hoekstra is er sprake van "grote solidariteit" onder de eurolanden.

Olieprijs onder 30 dollar per vat

De prijs van Brent-olie is maandag korte tijd onder de 30 dollar per vat gedoken. Dat is het laagste niveau sinds januari 2016. De zorgen om de massale uitval van vluchten en sluiten van grenzen vanwege het nieuwe coronavirus hielden aan. Daardoor blijft de vraag naar olie veel lager dan normaal.

Daarnaast lijkt er nog geen einde te komen aan de prijzenoorlog tussen Saudi-Arabië en Rusland. De financieel directeur van oliebedrijf Saudi Aramco Khalid al-Dabbagh zei dat hij tevreden is met de olieprijs rond de 30 dollar.

Een vat Brent-olie kostte maandag kort na de opening van Wall Street 30,20 dollar per vat. Dat is een daling van ruim 11 procent. De prijs van een vat Amerikaanse olie handelde al onder de 30 dollar-grens op 29,08 dollar.

Ook Air France-KLM opnieuw fors lager

Air France-KLM leverde ruim 10 procent in. De luchtvaartcombinatie verwacht dat de capaciteit 70 tot 90 procent zal dalen. Daarnaast worden toestellen Boeing 747's en superjumbo's A380 sneller dan aanvankelijk gepland aan de grond gehouden. Het bedrijf heeft aanvullende maatregelen genomen die tot 200 miljoen euro aan besparingen moeten opleveren.

Air France-KLM rekent in de komende maanden op een capaciteit die 70 tot 90 procent lager ligt dan normaal. Het bedrijf heeft een aantal aanvullende maatregelen genomen die dit jaar tot 200 miljoen euro aan besparingen moeten opleveren.

In eerste instantie heeft een herziening van het investeringsplan er voor gezorgd dat tot 350 miljoen euro kan worden bespaard. De kostenbesparingen en andere maatregelen plus de mindere uitgaven voor onder meer brandstof, compenseren volgens het bedrijf circa de helft van de omzetdaling.

Ook Aziatische beurzen omlaag

De toonaangevende Nikkei-index in Tokio eindigde maandag 2,5 procent lager op 17.002,04 punten. Vrijdag zakte de Japanse hoofdindex al ruim 6 procent tot het laagste niveau sinds november 2016.

De Japanse centrale bank liet na een noodvergadering weten het monetaire beleid verder te verruimen. Zo gaat de BoJ meer risicovolle activa als indextrackers (ETF's) en bedrijfsobligaties opkopen om de markten te ondersteunen.

Amerikaanse centrale bank zet geldkraan open

De Amerikaanse Federal Reserve heeft de rente zondag opnieuw verlaagd als maatregel tegen de economische gevolgen van het nieuwe coronavirus.

Het belangrijkste rentetarief van de koepel van centrale banken gaat met 1 procentpunt omlaag en ligt nu tussen de 0 en 0,25 procent. Het is al de tweede keer deze maand dat de Fed de rente tussentijds verlaagt. Ook herstart de Fed zijn opkoopprogramma voor obligaties.

De Fed zegt de rente rond het nulpunt te houden totdat de bank "het vertrouwen heeft dat de economie recente gebeurtenissen te boven is" en weer op koers is om de doelen van de centrale bank te behalen. Die doelen zijn maximale werkgelegenheid en prijsstabiliteit met een inflatie van rond de 2 procent.

Het nieuwe opkoopprogramma van obligaties krijgt een waarde van 700 miljard dollar. Daarmee wil de Fed meer geld beschikbaar maken voor Amerikaanse bedrijven en de economie de mogelijkheid geven om nieuwe schokken op te vangen.

De Fed en vijf andere centrale banken, waaronder de Europese Centrale Bank, hebben ook afgesproken bepaalde onderlinge transacties die centrale banken van voldoende vreemde valuta moeten voorzien goedkoper te maken. Het gaat om zogeheten swaps in valuta, waarbij de ene centrale bank vreemde valuta van de andere koopt, met de belofte deze later tegen een vaststaande wisselkoers terug te kopen.

Ook de Bank of England, de Bank of Canada, de Bank of Japan en de Zwitserse nationale bank zijn bij deze overeenkomst betrokken.

Lees meer over het coronavirus: