De Turkse president Recep Erdogan en de Amerikaanse vicepresident Mike Pence zijn donderdag een deal overeengekomen over een rustperiode rond de Turkse inval in Noord-Syrië.
De afspraak houdt in dat de Turken hun activiteiten in Syrië voor 120 uur opschorten zodat de Koerdische YPG-troepen zich kunnen terugtrekken. Alle militaire operaties worden stilgelegd, zo maakte Pence bekend.
President Donald Trump sprak van geweldig nieuws uit Turkije. “Miljoenen levens gespaard”, twitterde Trump. Hij voegde eraan toe dat hij de aangekondigde sancties tegen Turkije zal afblazen zodra de deal is geïmplementeerd. Er zijn ook afspraken gemaakt over een veilige zone in het gebied.
Great news out of Turkey. News Conference shortly with @VP and @SecPompeo. Thank you to @RTErdogan. Millions of lives will be saved!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 17, 2019
Turkije weigerde de overeenkomst met de VS om de strijd met de Koerdische YPG-milities op te schorten een wapenstilstand noemen. Het offensief zal niet worden gestopt, maar “onderbroken”, zei de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Cavusoglu, donderdag in Ankara. Als de YPG binnen de afgesproken vijf dagen is vertrokken, hun zware wapens hebben neergelegd en hun posities hebben vernietigd, zal het offensief eindigen, voegde hij eraan toe.
Slechts twee legitieme partijen kunnen een staakt-het-vuren overeenkomen, verduidelijkte hij. Turkije beschouwt de YPG als een terroristische organisatie.
Pence: bufferzone voor lange termijn
Pence zei dat hij de verzekering had gekregen van de Syrisch-Koerdische YPG dat ze zich ordelijk zullen terugtrekken. Deze uitkomst is van groot belang voor de Koerden in Syrië, waar voor de lange termijn een bufferzone komt, aldus Pence.
Trump had Pence en zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo naar Turkije gestuurd om er bij Erdogan op aan te dringen zijn inval in Syrië te staken, tot een onmiddellijk staakt-het-vuren te komen en toe te werken naar een regeling. Vorige week net voordat de Turkse inval begon had Trump nog een zeer opmerkelijke brief geschreven aan Erdogan. “Don’t be a tough guy. Don’t be a fool”, waarschuwde hij zijn Turkse collega op 9 oktober onder dreiging de economie van Turkije volledig te vernietigen.
De aanvallen op volgens Ankara terroristische Koerdische milities in het noordoosten van Syrië, volgden op het vertrek van Amerikaanse militairen in die regio.
De Koerdische milities hebben om hulp van Damascus gevraagd. Syrische en Russische militairen zijn het noordoosten van Syrië verder ingetrokken en staan op verscheidene plaatsen aan de Turkse grens. Moskou heeft donderdag beklemtoond dat het Syrische leger de grens moet beheersen.
Tweede Kamer vol vragen over de deal
Partijen in de Tweede Kamer zijn blij met het tijdelijke staakt-het-vuren in het noorden van Syrië, maar ze vragen zich af hoe het verder moet. De verklaring van Pence en Erdogan geeft “hoop”, aldus Sven Koopmans (VVD). “Maar het is makkelijker een eenzijdige wapenstilstand af te kondigen dan te implementeren”, twitterde hij. Hij vraagt zich daarbij af “hoe je een wapenstilstand kan afspreken zonder de tegenpartij” erbij te betrekken.
Het bestand is goed, stelt Martijn van Helvert (CDA). Hij denkt dat Turken hun posities in Noord-Syrië gaan versterken en na vijf dagen niet zullen vertrekken.
Volgens Sadet Karabulut van de SP is een pauze in de strijd “het minste wat moet gebeuren”. Turkije moet zich volgens haar volledig terugtrekken uit het noorden van Syrië.
