- Vanwege het coronavirus werken duizenden Nederlandse ouders noodgedwongen vanuit huis.
- Omdat ook de kinderen thuis zijn, brengt dat vaders en moeders in een lastig parket.
- Door duidelijke afspraken te maken en structuur in de dag aan te brengen, kun je toch productief zijn.
Niet iedere ouder verkeert in de luxepositie om thuis te kunnen werken. Zo moeten buschauffeurs, pakketbezorgers, zorgmedewerkers, politieagenten en winkelpersoneel buitenshuis aan de slag, waardoor zij een groter risico lopen om besmet te raken met Covid-19, dat wordt veroorzaakt door het coronavirus.
Voor wie wel vanuit de keukentafel het werk kan oppakken, vergt dat soms behoorlijk wat aanpassing. In een eerder artikel hebben we aangegeven dat voor efficiënt thuiswerken drie gouden regels gelden: een goede werkhouding, een strakke werkdiscipline en een effectieve communicatie.
Ouders zien zich geplaatst voor een extra uitdaging: ze moeten in de hectiek productief blijven, maar er tegelijkertijd voor zorgen dat hun kinderen aan hun schoolwerk toekomen en de aandacht krijgen die ze nodig hebben.
“Dit is een buitengewone situatie”, zegt Björn Deusings, directeur van timemanagement.nl, een weblog met tips en inzichten over slimmer en efficiënter werken. “De kinderen zijn thuis en veel organisaties zijn er niet op ingericht dat mensen nu ineens vooral vanuit huis werken. Iedereen moet zijn draai vinden, waardoor het wat rommelig kan verlopen.”
Toch valt er volgens hem uit een thuiswerkdag meer te halen dan je misschien verwacht. “Vaak wordt gedacht dat we op kantoor veel productiever zijn, maar daar gaat veel tijd verloren, door bijvoorbeeld zinloze vergaderingen of omdat collega’s je nodeloos storen”, meent Deusings. “Aanwezigheid staat niet gelijk aan productief zijn.”
Wie gestructureerd te werk gaat en duidelijke afspraken maakt, komt een heel eind. We zetten tien tips van experts en ouders voor je op een rij.
1. Creëer een rustige werkomgeving
Met kinderen in huis is het prettig als je een werkruimte hebt die je kunt afsluiten. Dat zorgt niet alleen voor minder geluidsoverlast, maar je geeft ook het signaal af dat je druk bezig bent, waardoor je minder snel wordt gestoord door je partner of kinderen.
Mocht je tot de keukentafel zijn veroordeeld, zorg er dan wel voor dat deze plek is opgeruimd, adviseert Deusings. “Als je uitkijkt op een stapel vuile vaat of onbetaalde rekeningen, kun je geen goede werksfeer creëren.”
Heb je een grote tafel, dan is het verstandig om deze te verdelen in een werk- en eetgedeelte. Lukt het je niet om je te concentreren in het bijzijn van je kinderen, dan kan een hoofdtelefoon met ruisonderdrukking (noice cancelling) uitkomst bieden. Je hebt dan geen last van hinderlijke achtergrondgeluiden.
2. Geef je kinderen een eigen werkplek
Niets is zo vervelend als steeds je werkzaamheden te moeten onderbreken om vragen van je kinderen te beantwoorden of tekeningen te bewonderen. Creëer daarom een eigen plek voor je kinderen, waar zij ook ongestoord aan het werk kunnen.
3. Strijken of struiken snoeien? Doe het niet onder werktijd
Als je thuis werkt, kan de verleiding groot zijn om klusjes in en om het huis te doen, zoals de was en de boodschappen. Toch is het volgens Deusings verstandig om werktaken en privéklusjes gescheiden te houden. “Thuiswerken is thuis werken.”
Probeer klusjes die je niet zou doen als je op kantoor was uit te stellen tot je werkdag voorbij is.
4. Breng structuur aan in de dag
Een van de belangrijkste punten waar businesscoach Maartje Koppen nu met haar klanten naar kijkt, is een structuur bouwen die voor iedereen goed werkt.
“Voor kinderen is het vaak een zegen en voor jezelf schept het ook veel duidelijkheid. Alles versnipperd doen of hopen dat je meerdere dingen tegelijk kunt doen, zorgt vooral voor veel frustratie en teleurstelling, aan alle kanten.”
Veel scholen adviseren om een planning te maken met je kind, waarin staat wat er die dag gaat gebeuren: ontbijten, rekenopdrachten, huiswerk, pauzes, de lunch, buiten spelen, enzovoort. Probeer hierbij zoveel mogelijk de structuur van school aan te houden.
Aan het eind van de dag kun je je kind de dingen die hij of zij heeft gedaan laten afvinken. “Spreek tussendoor je waardering uit”, zegt Deusings. “Het moet gezellig blijven en geen strafkamp zijn.”
Ook voor jezelf kan een planning heilzaam zijn. Met een dag- of weekplanning krijg je meer overzicht.
5. Maak duidelijke afspraken met je kinderen...
Vooral voor jonge kinderen is het wennen dat hun vader of moeder wel aanwezig is, maar geen tijd heeft om leuke dingen te doen. Leg hen uit dat dit geen vakantie is en dat jij gewoon moet werken; net als op kantoor.
Maak ook duidelijke afspraken wanneer ze je onder geen beding mogen storen, omdat je bijvoorbeeld een belafspraak hebt of ergens geconcentreerd aan moet werken. Je kunt bijvoorbeeld de regel hanteren dat ze je met rust moeten laten als de deur van de werkkamer dicht is of als je een hoofdtelefoon op hebt: dat schept duidelijkheid.
Omdat kinderen soms ongeduldig kunnen zijn, is het slim om vooraf af te spreken wat je kind tijdens jouw afwezigheid gaat doen. “Is hij bezig met huiswerk, geef dan de volgorde van zijn taken aan en vertel wat hij kan doen als hij even niet verder kan. En als je kinderen al enig tijdsbesef hebben, vertel dan wanneer je wel beschikbaar bent.”
Een handig middel kan de zogeheten pomodorotechniek zijn, waarbij je werkt in blokjes van 25 minuten met behulp van een timer. "In die periode gaat iedereen geconcentreerd aan het werk. Daarna kun je je kinderen wat aandacht geven, even wat drinken en vervolgens weer doorgaan", zegt Deusings.
6. …en met je leidinggevende
De expert in timemanagement adviseert verder om vooraf duidelijke afspraken te maken met je werkgever en collega’s over de resultaten die je wil bereiken.
“Stel je proactief op. Doe voorstellen wat je die week gaat doen. Werk je aan een groot project, deel dat dan op in kleine stukken en maak het meetbaar. En bouw elke week momenten in om de planning en voortgang met je manager te bespreken.”
Probeer in je planning wel realistisch te zijn: als je je werk moet combineren met de zorg voor kleine kinderen is de kans groot dat je minder gedaan krijgt dan je van plan bent. Koppen adviseert daarom om prioriteiten binnen je business te stellen en het simpel te houden.
“Focus op wat nu belangrijk is. Durf daarbij ook naar je intuïtie te luisteren. Wat verdient er nu aandacht? En stel jezelf bij alles wat je doet de vraag: 'Hoe kan het makkelijker?' Want daarin is vaak nog heel veel winst te behalen.”
7. Heb je een baby? Stel je verwachtingen bij
De zorg voor een baby is natuurlijk extra intensief: hij is hulpbehoevend en kan op de meest onverwachte momenten je zorg nodig hebben. Deusings is resoluut: “De baby moet altijd op de eerste plaats staan. Wees niet boos als hij huilt. Je kind kan er niets aan doen dat jij thuis werkt.”
Hij adviseert om zoveel mogelijk te werken wanneer de baby slaapt. “Gebruik die uren om meters te maken. En wissel de taken met je partner af.”
Desondanks is de kans groot dat je minder productief bent. Deusings raadt aan om dit open met je werkgever te bespreken. “Vertel dat je helaas minder kunt doen dan anders. Dat voorkomt stress en uitval. Want als je het benoemt is het geen ding meer. En stel samen de prioriteiten vast, voor het geval het niet lukt om alles af te krijgen.”
8. Neem voldoende pauzes
Op het werk neem je waarschijnlijk vaak een korte pauze. Werk je vanuit huis, dan schiet dit er nog wel eens bij in, terwijl het voor zowel je kinderen als jezelf erg belangrijk is om even wat aandacht te hebben voor elkaar. Ook is het volgens Deusings bevorderlijk voor je concentratie en creativiteit om je werkzaamheden geregeld te onderbreken. “Probeer daarom voldoende pauzes in te lassen. Ongeveer om de 90 minuten; liefst een kwartier”, zegt hij.
Om te voorkomen dat je dan door collega’s wordt gestoord, adviseert hij om met je werkgever te overleggen over lange pauzemomenten en deze in de gezamenlijke agenda te markeren.
9. Pas je werktijden aan
Wil je meters maken, begin dan een uur eerder, zodat je in alle rust kunt werken terwijl je kinderen nog slapen. Ook kun je ’s avonds nog wat werk afronden, als de kinderen in bed liggen.
10. Werk samen
Werkt je partner ook thuis, verdeel dan de zorg voor de kinderen.
“Mijn man en ik hebben de dag opgedeeld. Ik werk ‘s ochtends in een aparte kamer en hij in de woonkamer en ‘s middags draaien we dat om. Wie in de woonkamer werkt, begeleidt ook de kinderen met hun schoolwerk, zodat de ander even rustig kan doorwerken en belafspraken kan afhandelen”, zegt Emily Veenman-Veneman, moeder van drie dochters.
Er zijn ook ouders die onderling voor elkaars kinderen zorgen, zodat iedereen een dag ongestoord kan werken. Deusings vindt dat geen slecht idee, mits de kinderen geen symptomen van het coronavirus hebben en het niet om een grote groep gaat.
Bedenk verder dat je het wiel niet zelf hoeft uit te vinden. Er zijn bijvoorbeeld enkele Facebookgroepen waar ouders tips en ervaringen uitwisselen, zoals Lockdown Parenting, School Thuis Tips Ideetjes in tijden van Corona en Thuis-blijf ideeën met kids tijdens Corona. Daar vind je ook allerlei nuttige ideeën.
