- Steffen Schorcht woont in Karutzhöhe, praktisch naast de plek waar Tesla een batterijfabriek wil bouwen. De Duitser strijdt tegen de plannen van Elon Musk.
- In een interview met Business Insider vertelt hij wat hem drijft en wat zijn strategie is om een stokje te steken voor de bouw van de ‘gigafactory’.
- Op 18 maart komt er waarschijnlijk een directe confrontatie met de Amerikaanse autofabrikant.
De man die Elon Musk slapeloze nachten kan bezorgen draagt een bril met dik montuur en een overhemd met trui. Steffen Schorcht heeft de strijd aangebonden tegen de bouw van de Tesla-Gigafactory in een natuurgebied bij Grünheide, een dorp met 8.600 inwoners ten zuidoosten van Berlijn.
Zijn wapens zijn het Duitse wetboek, de regels voor milieubescherming en een flinke dosis publiciteit. Schorcht wil zo veel mogelijk mensen mobiliseren om Tesla en de overheid tot uitleg te dwingen.
Als Business Insider hem voor het eerst ontmoet, heeft de 59-jarige Schorcht zich goed voorbereid. Hij overhandigt kaarten, statistieken, voorschriften en wetten aan de verslaggever. Aan de hand van de papieren legt hij tot in detail uit waarom hij denkt dat Tesla’s plan juridisch niet haalbaar is.
Schorcht is accountmanager bij farmaceut GlaxoSmithKline en voor zijn werk veel op reis. Zijn woning staat in het 500 inwoners tellende Karutzhöhe. Slechts een klein stuk bos scheidt Schorcht en zijn gezin van de plek waar ooit 500.000 elektrische auto’s moeten worden gebouwd.
Zijn protest tegen de Tesla-fabriek begon de avond dat Elon Musk de plannen bekendmaakte tijdens de uitreiking van de Gouden Stuurwiel-awards van de Duitse krant Bild. "Ik kon eerst niet geloven dat ze in Grünheide op een grondwaterbeschermingsgebied de fabriek wilden bouwen", zegt Schorcht tegen Business Insider.
Niet lang daarna richt hij samen met andere tegenstanders een actiegroep op. Veel van zijn vrije tijd is opgegaan aan de strijd tegen Tesla's megafabriek. Schorcht organiseert protesten en evenementen, geeft interviews, neemt dossiers door en ontmoet betrokkenen.
Schorcht en zijn lokale vereniging voor milieubescherming hebben zich in het verleden al vaker bemoeid met de lokale politiek, maar nog nooit heeft hij zo'n machtige en wereldberoemde tegenstander gehad als Tesla. Het voelt soms als David tegen Goliath, zegt Schorcht. Maar: "Door Tesla krijgen we veel aandacht. Als dit een koelkastfabriek was geweest, was dit waarschijnlijk niet gebeurd."
De Tesla-fabriek is mogelijk pas het begin
"Ik ben niet principieel tegen Tesla of elektrisch rijden," zegt de 59-jarige Duitser. Maar hij denkt dat de bosrijke omgeving rond Grünheide niet de juiste plek is voor de gigafactory – al was het maar vanwege de problemen met de drinkwatervoorziening. "Men had dit gebied niet moeten aanbieden aan Tesla", zegt hij. Hij ergert zich vooral aan de opstelling van de landelijke overheid, die spaarzaam is geweest met het verstrekken van informatie.
Schorcht is ook bang dat het niet bij de Tesla-fabriek blijft. Er moeten meer wegen en woningen worden gebouwd voor de 10.000 werknemers van de fabriek. Politici hopen dat Tesla en de nieuwe grote luchthaven die in aanbouw is meer industrie naar de regio lokt – een nachtmerriescenario voor Schorcht en zijn bondgenoten.
Maar Schorcht is geen rebel. Hij probeert de kwestie evenwichtig en eerlijk te bekijken. Hij heeft ook gesproken met vertegenwoordigers van Tesla die hem "openheid" beloofden en een "serieuze poging om oplossingen te vinden".
Bij een demonstratie in Grünheide afgelopen zaterdag riep Schorcht op tot vreedzaam protest. Ook nam hij met duidelijke woorden afstand van de rechts-populistische AfD en verbood hij politieke partijen om de protesten te gebruiken voor hun eigen agenda.
Hij is iemand die liever over "wij" dan "ik" spreekt. Iemand die kalm en geloofwaardig is, en zo ook door voorstanders van de Tesla-fabriek gehoord wordt. De strijd tegen de gigafactory wil hij niet alleen voeren; Schorcht wil mensen uit de regio mobiliseren. Velen weten niet eens hoe de nieuwe fabriek ze zal raken, laat staan hoe ze daartegen kunnen protesteren. Hij wil ze bijstaan. "Mensen helpen om zichzelf te helpen", noemt Schorcht het. "Zo wil ik ook de basisdemocratie bevorderen."
Schorcht heeft een goed netwerk in de omgeving en is bekend met alle procedures. Op een informatieavond in Erkner, waar ongeveer vijftig mensen aanwezig zijn, laat hij bewoners zien hoe ze meer informatie kunnen inwinnen over de Tesla-fabriek. En hoe ze officieel een bezwaarschrift in kunnen dienen.
"Laten we dit instrument gebruiken," stelt hij. "Het is de enige optie die we nog hebben in dit stadium."
Schorcht zelf zegt schertsend dat hij een "vrachtwagen" vol bezwaren wil overhandigen. En typisch voor hem: "Ik zal elk bezwaar ondertekenen."
Rechtszaak tegen Tesla?
Tot 5 maart kunnen geïnteresseerd een bezwaarschrift indienen tegen de milieueffectrapportage. Op 18 maart moet Tesla dan tekst en uitleg geven tijdens een bijeenkomst in Erkner. Een krachtmeting tussen Tesla en Schorcht en zijn collega's. "Ik wil er zeker van zijn dat alle effecten volledig in kaart zijn gebracht", zegt hij.
Law and order, maar ook burgerparticipatie zijn voor hem erg belangrijk. Hij vindt het "absurd" dat Tesla de bomen op het terrein mag kappen nog voor de hoorzitting op 18 maart, zeker omdat het broedseizoen in maart begint.
Schorcht snapt ook niet dat een bestemmingsplan uit 2001 nu nog steeds geldig is. Oorspronkelijk zou er op het terrein een fabriek van BMW komen, maar die plannen liepen stuk. "Het kan niet zo zijn dat een plan twintig jaar later niet opnieuw beoordeeld wordt."
Wat als de bezwaren tegen Tesla op 18 maart op niets uitdraaien? Volgt dan een gang naar de rechter? "Ik weet al wat ik dan ga doen," zegt Schorcht met een grijns. Meer wil hij niet onthullen.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Business Insider Deutschland.
