De tekorten op de arbeidsmarkt kunnen aardig worden ingedamd door de inzet van robots, zo blijkt. Liefst 30 procent van de vacatures in belangrijke branches kunnen worden geautomatiseerd, blijkt uit een onderzoek van accountant en adviesbureau PwC.

De onderzoekers keken hierbij specifiek naar de inzet van servicerobots. Dit zijn robots of apparaten die taken uitvoeren voor mensen of machines. Het gaat hierbij niet om kunstmatige intelligentie of om robots die in de fabriek dienstdoen. “‘Denk aan alles dat werknemers helpt om meer te tillen, sneller te sorteren of sneller iets van A naar B te brengen”, zegt hoofdeconoom Jan Willem Velthuijsen van PwC tegen het Financieele Dagblad.

Potentieel robots groot in transport en bouw

Servicerobots kunnen in verscheidene bedrijfstakken een aardig handje helpen in de bestrijding van arbeidsmarktkrapte, zo blijkt.

In de groothandel en retail en in de bouw kunnen de robots grofweg een derde van het aantal vacatures tot 2030 vervullen. In de productie gaat het om bijna de helft van het aantal vacatures en in het transport gaat het zelf om een potentieel van meer dan de helft van de vacatures.

In andere sectoren is het potentieel van zorgrobots dan weer lager. Zo geldt voor het onderwijs dat minder dan één op de tien banen door een robot kan worden uitgevoerd.

Ook in de gezondheids- en welzijnssector is het aandeel te automatiseren banen relatief laag. Wel zal het hier om een hoog aantal banen gaan, omdat er de komende jaren naar verwachting relatief veel functies open zullen staan.

Het aantal potentieel te automatiseren vacatures, per beroepsgroep. Afbeelding: PwC.
Het aantal potentieel te automatiseren vacatures, per beroepsgroep. Afbeelding: PwC.

Nederland loopt achter met inzet servicerobot

De inzet van servicerobots op de arbeidsmarkt blijft in ons land ver achter bij die van robots in industriële omgevingen, signaleert PwC. In vergelijking met andere Europese landen zit Nederland onder het gemiddelde.

De onderzoekers kunnen hier geen duidelijke verklaring voor vinden, aangezien de acceptatiegraad van technologie juist relatief groot is in Nederland. Ook is er veel technologische kennis in Nederland.

De onderzoekers verwachten dat de inzet van servicerobots gestimuleerd kan worden door nieuwe technologische ontwikkelingen rondom kunstmatige intelligentie en bijvoorbeeld 5G-telecommunicatie. Ook kunnen dalende kosten als gevolg van een robotisering zorgen voor een versnelling van de automatisering, denkt PwC.

Vanuit de markt en de overheid zijn er verscheidene acties nodig, denken de onderzoekers. Investeerders zouden meer geld moeten steken in servicerobots en de overheid moet zorgen voor een 'regelgevend kader', om bijvoorbeeld aansprakelijkheidskwesties op te lossen. Producenten kunnen daarnaast nog extra inzetten in het onderling laten communiceren van robots van verschillende merken. Zo kunnen de robots op grotere schaal worden ingezet, denkt PwC.

De krapte op de arbeidsmarkt is in Nederland hevig. In het vierde kwartaal van 2022 stonden er voor iedere 100 werklozen 123 vacatures open, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Bedrijven zullen ook dit jaar moeite hebben met het werven van nieuw personeel, verwacht uitkeringsinstantie UWV.

LEES OOK: AI kan wereldwijd 300 miljoen banen beïnvloeden: administratieve en juridische functies lopen grootste risico om te worden vervangen