Ook de namen van Nederlanders komen voor in de Panama Papers, het internationale onderzoek naar belastingontwijking via offshorebedrijven.
Zeker tweehonderd offshorebedrijven zijn via de gelekte documenten van juridisch advieskantoor Mossack Fonseca aan Nederlanders te koppelen, schrijven Trouw en Het Financieele Dagblad dinsdag.
De twee Nederlandse dagbladen maken deel uit van een internationale samenwerking van kranten die onthullingen doen over belastingparadijzen. Zij baseren zich op de zondag uitgelekte administratie van het Panamese Mossack Fonseca & Co. De offshorebedrijven zijn vooral gevestigd in Panama en op de Britse Maagdeneilanden, maar ook op de Seychellen, Samoa of de Bahama’s.
Welke Nederlandse namen komen voor in de Panama Papers? Een overzicht.
• Clarence Seedorf
Volgens de kranten draait het bij Seedorf allemaal om sponsorrechten van zijn voormalige motorraceteam. Begin januari 2005 sloot Seedorf Racing een contract met Image Building Ltd, een bedrijf dat amper een week daarvoor was opgericht op de Britse Maagdeneilanden.
Image Building betaalde 640.000 euro voor de sponsorrechten en noemde in het contract de Italiaanse juweliersketen Morellato als sponsor. Het contract werd echter doorverkocht aan het Nederlandse bedrijf Grand Prix Sports Investments & Hospitality (GPSIH).
Uiteindelijk betaalde Morellato, via GPSIH, 3 miljoen euro aan Image Building, terwijl er maar 640.000 euro bij Seedorf Racing terechtkwam. Er is dus 2,4 miljoen euro blijven hangen bij Image Building, maar wie zitten er achter dit bedrijf?
Dat is niet met zekerheid te achterhalen, volgens Trouw en het FD. Wel duiken de namen van de Bilthovense broers Dick en Iwan Postel op bij bankrekeningen die te herleiden zijn tot Image Building.
De twee handige zakenmannen kwamen eerder in het nieuws met 'toverhesjes' van een speciaal materiaal waarin mineralen zijn verwerkt. Voetballers, wielrenners, tennissers, coureurs en zelfs de drummer van U2 probeerden de wonderkleding uit.
De broers Postel hebben eerder flink verdiend aan het doorverkopen van sponsordeals met de F1-coureurs Rubens Barrichello en Felipe Massa. Daarmee tikte Image Building bijna 3 miljoen euro binnen. Mogelijk hebben de broers met het raceteam van Seedorf eenzelfde truc uitgehaald.
De broers Postel willen niet reageren tegenover de kranten, ondanks herhaalde verzoeken. De woordvoerder van Seedorf laat aan de NOS weten dat de oud-voetballer niet betrokken is bij de illegale deals die genoemd worden in de Panama Papers.
• Familie Van der Vorm
Leden van de ondernemersfamilie Van der Vorm zouden ook gebruik hebben gemaakt van offshoreconstructies. De familie Van der Vorm is een van de rijkste families van Nederland, met een geschat vermogen van 6,2 miljard euro. Ze bezitten het grootste deel van de aandelen in de investeringsmaatschappij HAL, die onder meer belangen heeft in tankopslagbedrijf Vopak, baggeraar Boskalis en optiekketen GrandVision.
Wijlen Jos van der Vorm zou via een constructie van trusts op Bermuda die bedrijven op de Britse Maagdeneilanden bezitten ruim 7 miljoen euro uit het zicht van de fiscus hebben houden. Zoon Willem van der Vorm is de begunstigde van de trusts en sluist giften door naar familieleden, waaronder zus Frederique en twee stiefzusters.
Saillant detail: de familie Van der Vorm bezit via HAL Investments 98,25 procent van de aandelen in de FD Mediagroep, het moederbedrijf van Het Financieele Dagblad. Dat is juist een van de kranten die in Nederland met onthulling uit de Panama Papers komt.
• Rattan Chadha
De Nederlandse ondernemer Rattan Chadha (66) richtte in 1986 Mexx op en bouwde de modeketen uit tot een internationaal topmerk. In 2001 verkocht hij zijn bedrijf aan het Amerikaanse modebedrijf Liz Claiborne voor honderden miljoenen. Zijn vermogen wordt door Quote geschat op ruim 500 miljoen euro.
In 2007 vertrekt hij als bestuursvoorzitter van Mexx en begint hij samen met zijn zoon de hotelketen CitizenM. Ook is hij de oprichter van Spaces, dat flexkantoren verhuurt aan ondernemers.
De naam van Chadha duikt in de Panama Papers voor het eerst op in 2001, als hij bestuurder wordt bij een offshorebedrijf op de Bahama's. Vijf jaar later neemt hij dat bedrijf over via zijn houdstermaatschappij en stelt hij zijn rechterhand Klaas van Lookeren Campagne aan als bestuurder. Als de twee in 2010 uitstappen, vangen ze 11,7 miljoen dollar.
Toeval of niet, op dezelfde dag doet Chadha zijn belang in een joint venture met een Indiase hotelketen van de hand voor 45 miljoen dollar. Van Lookeren Campagne wil tegenover de kranten niet reageren op de deals.
• Joop van Oosterom
De in Hilversum geboren miljardair Joop van Oosterom (88) is in 1966 mede-oprichter van automatiseringsbedrijf Volmac, dat later opgaat in het huidige Capgemini. Hij bezit volgens de gelekte documenten twee bedrijven in Panama, die tot 1999 eigenaar waren van vastgoed in Monaco, de woonplaats van Van Oosterom. Quote schat het vermogen van Van Oosterom op 1,1 miljard euro.
• Bernard Stuivinga
Bernard Stuivinga (59) is voorzitter van de raad van commissarissen van handelshuis Acomo en voormalig partner bij advocatenkantoor Greenberg Traurig. Ten tijde van zijn dienstverband bij advieskantoor PwC, waar hij tot 2001 werkzaam is, wordt hij bestuurder bij twee offshorebedrijven op de Britse Maagdeneilanden.
Dat is hij nog steeds, bevestigt hij tegenover Trouw en het FD. Hij mag vanwege een geheimhoudingsplicht niet zeggen wie de aandelen van de vennootschappen in handen hebben. "Wel kan ik nog zeggen dat het aangelegenheden van niet-Nederlandse ingezetenen en niet-Nederlandse belastingplichtigen betreft", aldus Stuivinga.
• Bram van der Kolk
De Nederlandse programmeur Bram van der Kolk (33) zou ook gebruik hebben gemaakt van offshoreconstructies. Hij is een van de mensen achter het bedrijf Megaupload, een inmiddels offline gehaalde site waar bestanden konden worden gedeeld.
Megaupload is opgericht door de Duitse internetondernemer Kim Dotcom, die door de VS wordt beschuldigd van het schenden van auteursrecht, afpersing en witwassen. Eind vorig jaar besloot een rechter in Nieuw-Zeeland dat Dotcom, Van der Kolk en twee andere Megaupload-medewerkers uit mogen worden geleverd aan de Verenigde Staten.
In de Panama Papers komt de naam van Van der Kolk voor als aandeelhouder van een bedrijf op de Britse Maagdeneilanden. De andere aandeelhouder is zijn Slowaakse Megaupload-collega Július Benko.
Volgens Van der Kolk werkten de twee aan een nieuwe startup en zochten ze naar een manier om dat te verbergen voor Kim Dotcom. Die zou dat namelijk nooit goed hebben gekeurd. "De Britse Maagdeneilanden zijn voor bedrijven wat Mega is voor bestanden: privacy", zegt Van der Kolk. "Althans, zolang de informatie uit het trustkantoor niet lekt!"
• John Bredenkamp
In 1968 ging de Zimbabwaanse zakenman John Bredenkamp (65) aan de slag voor tabaksfabrikant Niemeyer in Groningen. Zo verwierf de oud-rugby-international de Nederlandse nationaliteit. Later richtte hij de Casalee Group op, dat op papier tabak uit het toenmalige Rhodesië verhandelde.
Heimelijk hield hij zich bezig met schimmigere zaken, zoals mijnbouwactiviteiten in Oost-Congo en het leveren van wapens aan de Zimbabwaanse president Mugabe. Daarvoor gebruikte hij ten minste dertien offshorebedrijven die geregistreerd stonden bij Mossack Fonseca, waarvan er vijf op internationale sanctielijsten voorkomen. Bredenkamps advocaat was niet bereikbaar voor commentaar.
• Robert van de R.
Maanden was hij onvindbaar, maar uiteindelijk werd hij in mei 2014 toch gepakt door de Spaanse politie in Marbella op verzoek van opsporingsdienst FIOD. Meesteroplichter Robert van de R. (66) uit Bosch en Duin leidde daar een luxe leven in een vijfsterren golfresort.
Van de R. ligt al jarenlang onder de loep bij fraude-experts, die hem verdenken van negen zaken waarin hij faillissementsfraude pleegde. September vorig jaar werd hij veroordeeld tot drie jaar celstraf door de rechtbank in Utrecht.
Volgens de Panama Papers had Mossack Fonseca een stichting en een offshorebedrijf van Van de R. in beheer. Omdat de contributie niet tijdig werd overgemaakt, werden ze door het juridisch advieskantoor geschrapt.
• Toine Manders
De 46-jarige Toine Manders (niet te verwarren met de politicus van 50 Plus) is oud-voorzitter van de Libertarische Partij, die in 2012 meedeed aan de Tweede Kamerverkiezingen. Maar bekender is hij als directeur van het controversiële Haags Juristen College (HJC), dat jarenlang advies gaf over belastingontwijking.
“Het grootste schandaal van de verzorgingsstaat is de gelegaliseerde roof die de Belastingdienst bedrijft", zei Manders ooit tegen Intermediair. "Je kunt de fiscale roof het best vergelijken met de praktijken van de maffia. De overheid dwingt je om tot twee derde van je geld af geven. In ruil daarvoor biedt ze je diensten waar je niet om hebt gevraagd."
HJC, dat in 2010 failliet ging, komt veelvuldig voor in de gelekte documenten van Mossack Fonseca. Justitie onderzoekt op dit moment op het Manders kan vervolgen voor het geven van illegaal belastingadvies en deelname aan een criminele organisatie die klanten helpt bij het plegen van strafbare feiten.
Lees ook
Panama Papers een ramp voor ja-kamp Oekraïne-referendum
Mkb’er heeft alleen probleem als fiscus niet weet van Panama-constructie
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl
