Vrij schieten op de nieuwe zelfstandigenwet van staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën is zo’n beetje de populairste sport geworden onder lobbyclubs.

Belangenorganisaties van zzp’ers uiten al maanden hun zorgen over de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties, eerder deze week voegde vakbond FNV zich bij het koor van klagers en vrijdag was het de beurt aan werkgeversorganisaties – in de laatste twee gevallen met het Financieele Dagblad als spreekbuis.

Werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en PZO ZZP hebben het vertrouwen opgezegd in de omstreden wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). De wet, die schijnzelfstandigheid onder zzp’ers moet tegengaan, werkt niet goed en moet in de ijskast, stellen ze in een gezamenlijke verklaring.

Kritiek op zelfstandigenwet

De wet DBA stelt nieuwe regels voor vaststellen of iemand echt zelfstandig ondernemer is, waarbij gewerkt wordt met modelcontracten waar zowel de werkgevers als de zelfstandigen voor verantwoordelijk zijn.

Werkgevers krijgen vooraf echter geen zekerheid of een modelcontract door de fiscus wordt geaccepteerd; als er twijfel over mogelijk toch een verkapt dienstverband, kunnen werkgevers achteraf gedwongen worden om alsnog sociale lasten af te dragen.

De grote klacht is nu dat onduidelijkheid over de nieuwe regels zou zorgen dat opdrachtgevers huiverig worden om zelfstandigen in te huren.

Werkgevers steunden de wet van Wiebes lang, maar maken nu een draai over het onderwerp. "Het moet totaal anders", stelt vrijdag werkgeversvoorzitter Hans de Boer in het Financieele Dagblad.

De nieuwe wet zou de komende twee jaar opnieuw onder de loep moeten worden genomen, vinden de ondernemersorganisaties. In de tussentijd zouden alleen de zes zogenoemde modelovereenkomsten moeten gelden, en zouden er geen boetes en naheffingen moeten worden opgelegd.

'7 op 10 zzp'ers verwacht geen negatief effect'

Opvallend genoeg blijkt uit een peiling die het FD liet doen onder "zzp'ers en ondernemer" door bureau Kantar Public, dat heel lastig te zeggen valt wat de wet DBA nu eigenlijk doet.

Om te beginnen wordt uit de vrijdag gepubliceerde peiling niet duidelijk om wat voor soort zzp'ers het gaat. Er is onder de circa 1 miljoen zzp'ers in Nederland immers veel verschil in opleiding en inkomen.

Wel roept de peiling een diffuus beeld op. Zo zegt 52 procent van de ondervraagde zzp'ers dat opdrachtgevers ze sinds 1 mei dit jaar "minder vaak" inhuren, terwijl dit slechts 23 procent van de ondervraagde ondernemers dit beaamt.

Vervolgens zegt 32 procent van de ondervraagde zzp'ers dat de nieuwe wet "negatief" zal uitpakken en bij ondernemers is dit percentage 37 procent. Dus anders gezegd: pakweg 7 op de 10 zzp'ers en 6 op de 10 ondernemers verwacht een neutraal tot positief effect van de nieuwe wet.

Of de wet van Wiebes hiermee nu wel of niet effectief is bij het aanpakken van schijnzelfstandigheid, is vooralsnog niet erg duidellijk, bij gebrek aan harde feiten.

De staatssecretaris heeft al wel aangekondigd klagende belangenorganisaties tegemoet te willen komen en komt vrijdag met een voorstel voor aanpassing van de wet DBA.