Het aandeel van vaste banen op de arbeidsmarkt neemt in Nederland in rap tempo af. Zowel flexwerkers als zelfstandige zonder personeel rukken op.

Het aandeel werkenden met een flexibele arbeidsrelatie (flexwerkers) en zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) neemt zienderogen toe. Dat blijkt uit het rapport ‘Dynamiek op de Nederlandse Arbeidsmarkt’ van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en onderzoeksbureau TNO.

In de afgelopen tien jaar is het aantal flexwerkers gegroeid van 15 procent naar 22 procent van de arbeidsmarkt. Het percentage zzp’ers nam in die periode met 4 procentpunt toe tot 12. Ook het aandeel werknemers met twee of meer banen, in loondienst of als zelfstandige, nam toe van 6 procent in 2004 naar 8 procent in 2014.

Minder vaste banen, meer zelfstandigen en flexwerkers

Het CBS heeft één en ander weergegeven in onderstaande grafiek. Maar die behoeft wel enige toelichting.

(klik voor uitvergroting)

Personen-met-betaald-werk-naar-arbeidsrelatie-15-05-29

Meest duidelijk is de trend van de donkergroene lijn: het percentage van de werkzame beroepsbevolking dat een vaste baan heeft. Dat is gedaald van zo'n 70 procent in 2006 naar 61,5 procent in 2014. Tijdens de eerste crisisjaren van 2008 en 2009 vertraagde de trend even, maar vanaf 2012 is de neerwaartse lijn fors ingezet.

Tegenover de afname van het aantal werkenden met een vaste baan, staat de opkomst van diverse andere groepen. Het aandeel van mensen met een 'flexibele werkrelatie' in de werkzame beroepsbevolking is inmiddels 22 procent (bovenste blauwe lijn). Dit betreft onder meer werknemers met een tijdelijk dienstverband, uitzendkrachten en werknemers met een vast dienstverband zonder vaste uren.

Daarnaast is er nog een brede groep zelfstandigen (donkerblauwe lijn), waarvan de zelfstandige zonder personeel (zzp'er) een subcategorie vormt (lichtgroene lijn). Onder zzp'ers verstaat het CBS mensen die voor eigen risico als zelfstandig ondernemer of directeur-groontaandeelhouder werken en geen personeel in dienst hebben.

Een derde flexwerkers heeft na drie jaar vaste baan

Van de werknemers die een flexcontract krijgen, heeft na drie jaar ruim één op de drie een vaste baan. In de grote steden is het aantal flexwerkers het grootst. In Nederland is het aandeel werknemers met een tijdelijk contract de afgelopen tien jaar sneller gegroeid dan in de meeste andere Europese landen.

Bedrijven die veel gebruik maken van flexwerkers zijn niet per se innovatiever dan bedrijven met veel vaste krachten, staat in het rapport. Wel gaan innovatieve bedrijven beter om met hun flexwerkers. Juist omdat zij zorgen voor een betere opname van flexwerken in de bedrijfscultuur.

Bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl