• De lekkages aan de gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2 in de Oostzee dreigen een historisch grote milieuramp te veroorzaken.
  • Aardgas bestaat voor een groot deel uit methaan, een broeikasgas dat de opwarming van de aarde veel sneller in de hand werkt dan CO2.
  • Milieuorganisatie EDF stelt dat 115.000 ton methaan is ontsnapt. Dat zou gelijk staan aan 9,6 miljoen ton CO2, ongeveer evenveel als de jaarlijkse uitstoot van 2 miljoen benzineauto’s in een jaar.
  • Lees ook: Zweden, Denemarken en Europese Commissie zien aanwijzingen voor sabotage Nord Stream-pijpleidingen

De lekkages aan de pijpleidingen Nord Stream 1 en 2 in de Oostzee dreigen een historisch grote milieuramp te veroorzaken. Aardgas bestaat voor een groot deel uit methaan, een broeikasgas dat de opwarming van de aarde veel sneller in de hand werkt dan CO2.

“Er zijn een aantal onzekerheden, maar als deze pijpleidingen kapotgaan is de impact op het klimaat rampzalig en misschien zelfs ongekend”, zegt David McCabe, wetenschapper van de non-profitorganisatie Clean Air Task Force.

“Aangezien een ton methaan in een periode van twintig jaar ruim tachtig keer zo’n grote impact heeft op het klimaat als CO2, baart de mogelijk gigantische uitstoot zeer veel zorgen”, vervolgt McCabe.

Het is erg lastig om na te gaan hoeveel methaan precies in de atmosfeer terechtkomt als gevolg van de lekkages aan de pijpleidingen in de Oostzee. Over de effecten van onderzeese lekkages zijn nog weinig gegevens voorhanden, zegt onderzoekster Jasmin Cooper van het Sustainable Gas Institute, een afdeling van het Imperial College London.

"Gazprom kan waarschijnlijk een schatting geven op basis van de doorvoer van gas, maar voor de methaanuitstoot in de atmosfeer moeten ze een team op pad sturen voor metingen", zegt ze.

Methaan dat vrijkomt bij lek Nordstream-gaspijpleiding kan zeer sterk broeikaseffect veroorzaken

Anderen wagen zich wel aan schattingen. Directeur Andrew Baxter van milieuorganisatie Environmental Defense Fund stelt op basis van een grove raming dat 115.000 ton methaan is ontsnapt. Dat zou gelijkstaan aan 9,6 miljoen ton CO2, ongeveer evenveel als 2 miljoen benzineauto's in een jaar uitstoten.

Vicepresident Jean-Francois Gauthier van GHGsat, een bedrijf in uitstootmetingen via de satelliet, verwacht ook veel milieuschade. In een "conservatieve schatting" komt hij uit op 500 ton methaan die per uur uit de gasleidingen ontsnapt.

Dat zou veel meer zijn dan een groot methaanlek in 2015 bij de gasopslag Aliso Canyon bij Los Angeles. Bij dit ongeluk, dat bekendstaat als het grootste methaanlek ooit in de Verenigde Staten, kwam per uur ongeveer 50 ton van het broeikasgas vrij.

Over het effect van het gaslek op het zeeleven zijn de meningen verdeeld. Het Duitse ministerie voor Milieu verklaarde dat de beschadigingen waarschijnlijk geen groot gevaar voor de flora en fauna in de Oostzee opleveren. Maar milieuorganisatie Greenpeace is bezorgd dat vissen in de gigantische gasbellen terechtkomen en zullen stikken.

Schade aan Nord Stream-gasleiding kan onherstelbaar worden

De schade aan de Nord Stream-pijpleidingen in de Oostzee is veroorzaakt door opzettelijk handelen, zei de Deense premier Mette Fredriksen dinsdag. Volgens haar kan er geen sprake zijn van een ongeluk. Wie er achter de schade zit, is volgens de Deense nog niet bekend.

De Nordstream 1-pijpleiding vervoerde grote hoeveelheden aardgas van Rusland naar Duitsland, maar is onderdeel geworden van het politieke conflict tussen West-Europa en Rusland rond de oorlog in Oekraïne. Nordstream 2 had een uitbreiding moeten worden van de Russische gastoevoer naar Duitsland, maar is nooit officieel in gebruik genomen. Er stromen wel beperkte hoeveelheden gas door de pijpleidingen.

Volgens Zweden is de schade zeer vermoedelijk veroorzaakt door sabotage. Stockholm sluit nog geen enkel scenario uit. Verder staan de Zweden klaar om militaire middelen vrij te spelen, mocht dat nodig zijn. Volgens premier Magdalena Andersson is er geen sprake van een aanval op Zweden. Het land staat over de ontwikkelingen in nauw contact met partners als de NAVO en buurlanden als Denemarken en Duitsland.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, sprak van sabotage. Ze zei dat de "sterkst mogelijke reactie" nodig is. Het Witte Huis liet weten dat de Verenigde Staten niet willen speculeren over de oorzaak, maar dat ze wel bereid zijn om Europese inspanningen om onderzoek te doen steunen.

De Duitse veiligheidsdiensten denken dat de schade aan de gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2 in de Oostzee onherstelbaar kan worden als de lekken niet snel worden gedicht. Dat meldde de krant Tagesspiegel. Door de lekken komen namelijk grote hoeveelheden zout zeewater in de pijpleidingen waardoor corrosie ontstaat.

Nord Stream 1 en 2 hebben samen vier leidingen. Daarvan zijn er drie aan het lekken, twee van Nord Stream 1 en een van Nord Stream 2. Duitsland heeft een oorlogsschip gestuurd naar het gebied waar de lekken zijn ontstaan.

De Zweedse kustwacht liet weten dat het gas dat ontsnapt door de lekken niet afgevangen kan worden. De kustwacht kon niet zeggen hoeveel gas tot dusver is ontsnapt. Er is een veiligheidszone rond de gaslekken zodat de scheepvaart niet in gevaar komt.

LEES OOK: Helft van de Nederlanders wil dit najaar vaker naar kantoor vanwege hoge energieprijzen – maar heeft dat zin?