Koffie is het populairste ochtenddrankje ter wereld. Er worden wereldwijd naar schatting zo’n 2 miljard kopjes per dag gedronken. 

Hoewel koffie vooral populair is van de energieboost die je ervan krijgt, kan het ook gezond zijn en je helpen om af te vallen.

“Als je koffie met mate drinkt en er niet te veel zoetmakers aan toevoegt, kan het helpen bij afvallen en gezondheidsvoordelen hebben” zegt diëtiste Ashley Shaw van Preg Appetit. 

Dit moet je weten over koffie en afvallen en wat de beste hoeveelheid is om te drinken. 

De gezondheidsvoordelen van koffie

Koffie bevat voedingsstoffen als niacine (vitamine B3), kalium, magnesium en antioxidanten, die de spijsvertering kunnen verbeteren, de spierfunctie ondersteunen en goed zijn voor je hart. Er zit ook cafeïne in en dat helpt je stofwisseling, geeft je meer energie en kan helpen bij het afvallen.  

Dit zijn de gezondheidsvoordelen van koffie op een rij:

Zwarte koffie bevat nauwelijks calorieën. Kilo's kwijtraken doe je door minder calorieën binnen te krijgen dan je verbrandt. Zwarte koffie is een ideaal drankje om minder calorieën tot je te nemen dan je gewend bent. Een kop van 250 ml bevat minder dan 5 calorieën. Maar het is alleen laag in calorieën als je geen suiker en melk gebruikt. 

"Hoewel zwarte koffie nauwelijks calorieën bevat, kan het door het toevoegen van melk en suiker juist wel een caloriebom worden", zegt Shaw. 

Cafeïne helpt je stofwisseling. Stofwisseling (of metabolisme) is het proces waarbij je lichaam voedingsstoffen afbreekt en de calorieën gedurende de dag gebruikt. De cafeïne die in koffie zit is een van de weinige stoffen die de stofwisselingssnelheid (BMR) kunnen verhogen, de mate waarin je in rust calorieën verbrandt.

Uit een in 2018 uitgevoerd onderzoek blijkt dat mensen die koffie drinken grotere hoeveelheden metabolieten in hun lichaam hadden, een product van de stofwisseling. Door een snellere stofwisseling verbrand je meer calorieën en dat helpt bij het afvallen.

"Er zijn steeds meer onderzoeken die erop wijzen dat koffieconsumptie je BMR kan verhogen. Maar daarbij moeten we wel in het achterhoofd houden dat voedsel en drankjes op iedereen een andere invloed heeft. Bij de ene persoon kan het de stofwisseling versnellen en bij een ander niet", zegt Shaw.

Cafeïne onderdrukt mogelijk je hongergevoel. Je eetlust is afhankelijk van een groot aantal factoren, waaronder het soort eten, de fysieke inspanning die je doet en hormonen. Hoewel er niet genoeg onderzoek is gedaan naar het directe oorzakelijke verband tussen cafeïne en een verminderde eetlust, zijn er wel genoeg aanwijzingen dat de hoeveelheid van het hongerhormoon ghreline in je lichaam omlaag gaat, het hongerhormoon. 

Uit een onderzoek uit 2014 bleek dat mensen zich voller voelden en minder gingen eten binnen vier weken nadat ze waren begonnen met koffie drinken.  

"Cafeïne stimuleert ook de aanmaak van het 'verzadigingshormoon' peptide YY (PYY). Meer PYY betekent dat je je voller voelt en minder hongerig", legt Shaw uit. 

Maar koffie kan ook ongezond zijn en juist leiden tot gewichtstoename 

Er zitten genoeg voordelen aan koffie die je helpen bij het afvallen, maar er zitten ook adders onder het gras, zegt Shaw. Dit zijn een aantal nadelen die je goed in je achterhoofd moet houden als je meer koffie wilt gaat drinken: 

Sommige koffiedranken bevatten veel calorieën en suiker. Als je koffie drinkt om af te vallen moet je de verleiding weerstaan om er melk en suiker in te doen, want dan krijg je alsnog veel calorieën binnen, zegt Shaw. 

Veel populaire koffiedranken bevatten van zichzelf al heel veel calorieën, zoals de Mokka Frappuccino van Starbucks en de Caramel Macchiato, waar respectievelijk 370 en 250 calorieën inzitten. En meer calorieën innemen dan je gewend leidt juist tot gewichtstoename, zegt Shaw.

Door cafeïne val je moeilijker in slaap. Cafeïne kan leiden tot slaapgebrek. "De cafeïne in koffie blokkeert de adenosinereceptoren die slaperigheid veroorzaken, waardoor je je wakkerder gaat voelen", zegt Shaw. En slecht slapen kan leiden tot meer trek in met name calorierijk voedsel. Shaw raadt daarom aan geen koffie meer te drinken vanaf zes uur voordat je gaat slapen. 

Zo moet je koffie drinken om af te vallen

Om te profiteren van de gezondheidsvoordelen die koffie biedt en af te vallen moet je volgens Shaw niet meer dan vier koppen van 250 ml per dag drinken, het equivalent van 400 mg cafeïne. 

"Vier koppen koffie zorgen voor een betere stofwisseling en houden je alert en wakker zonder dat het al te veel impact heeft op je slaap en je eetlust", legt Shaw uit. Door elke paar uur een kop koffie te drinken profiteer je optimaal van de voordelen.

Maar als je van heel sterke koffie houdt, drink dan minder om niet over de 400 mg cafeïne per dag heen te gaan. Zwarte koffie is het best als je af wil vallen omdat er geen suikers en vetten in zitten die juist weer tot gewichtstoename kunnen leiden. Maar als je van zoete koffie houdt zijn er wel een paar zoetstoffen met weinig calorieën die je kan gebruiken, zoals stevia, esdoornsiroop en xylitol.  

Als je nog nooit zwarte koffie gedronken hebt, bouw de hoeveelheid zoetmakers dan stap voor stap af zodat je langzaam kan wennen aan de bittere smaak.

En als je een gevoelige maag hebt kan je beter wat eten bij je koffie, omdat je anders maagklachten kan krijgen. En als je spijsverteringssysteem in de problemen komt kan dat weer leiden tot gewichtstoename.

Lees meer over koffie: