Het gebeurt allemaal geruisloos door alle ophef rond de verhoren van FBI-directeur James Comey, maar het Huis van Afgevaardigden stemde afgelopen vrijdag in met nieuwe wetgeving voor de financiële sector. Een eerste stap in het afbreken van de strengere regels die na de financiële crisis werden ingevoerd.
Het gaat om de Financial CHOICE Act, in de stijl van Trumps tweets met hoofdletters geschreven. En die komt in de plaats van Dodd-Frank-wetgeving die in 2010 werd ingevoerd.
De wet is binnen een paar maanden geschreven door de regering-Trump, die bol staat van de voormalige Goldman Sachs-bankiers. Zoveel dat zelfs Goldman-topman Lloyd Blankfein zich zorgen maakt over het figuur dat de bank daarmee slaat.
Een bloemlezing van de veranderingen die de Republikeinen voorstaan:
- Minder strenge grenzen aan de risico’s die banken mogen nemen;
- Minder stresstesten om te kijken of banken een crisis nog wel aan kunnen;
- Het in wezen opzeggen van het zogenoemde Financial Stability Oversight Council, dat pro-actief optreedt bij problemen in de bankenwereld;
- En het ‘killen’ van het Consumer Financial Protection Bureau, dat kan optreden als klanten door de financiële sector niet goed behandeld worden.
Het is geen fraai lijstje met maatregelen. Het komt er in feite op neer dat de Amerikanen qua regelgeving weer teruggaan naar het begin deze eeuw, toen de financiële sector ongebreideld zijn gang kon gaan, met de uiteindelijke ineenstorting van de financiële sector als gevolg.
Geen reddingsoperaties van de staat meer
De regering-Trump ziet dat uiteraard wat anders. Ze zegt met deze wetgeving afscheid te nemen van allerlei overbodige en hinderende regels voor de financiële sector. Daarnaast doet de regering een nadrukkelijke belofte: de Financial Choice Act zal een einde maken aan 'bailouts', door de staat betaalde reddingsoperaties van failliete banken.
De makers van de nieuwe wet hebben er een wervend filmpje bij gemaakt, waarin ze claimen dat de Dodd-Frank-wetgeving ervoor heeft gezorgd dat grote banken nog groter zijn geworden en kleine en middelgrote banken zijn bedolven onder een gigantische bak regels.
Het ziet er flitsend uit, maar er wordt verder toch vooral veel kritiek gespuid op de plannen van Trump. Robert Hockett van Forbes stipt bijvoorbeeld aan dat in het Huis van Afgevaardigden het plan geen enkele steun kreeg van de Democraten. Geen enkele stem van de oppositiepartij, zelfs niet van de grootste conservatievelingen onder hen.
Financial CHOICE Act is een 'gevaarlijk plan'
En terecht, zegt professor en econoom Simon Johnson tegen Business Insider. Hij noemt het wetsvoorstel van de Republikeinen een "gevaarlijk plan voor financiële deregulering waarvan vooral de grote banken zullen profiteren".
Het speerpunt van het plan - dat banken die in de problemen komen niet op overheidssteun hoeven te rekenen - is volgens Johnson ook onhaalbaar. "Het voorstel om uit te gaan van een faillissement voor de grote banken is pure fantasie. Daarmee loop je het risico op een herhaling van wat er met Lehman Brothers is gebeurd, maar dan op grotere schaal."
Het faillissement van Lehman Brothers in 2008 was een katalysator van de economische crisis van dat jaar, met als gevolg een miljoenenverlies van banen en een crisis zo groot dat we er nu nog altijd een beetje van aan het herstellen zijn.
Onnodig om Dodd-Frank aan te schaffen
Business Insider haalt ook een opiniestuk van Gregg Gelzinis aan, een man met een progressief stempel overigens. Hij werkt aan het economisch beleid van de Center for American Progress, een bolwerk van Democraten. Maar hij spreekt wel klare taal over waarom het onzin is om de Dodd-Frank-wetgeving nu weer in de prullenbak te gooien.
"Dankzij de hervormingen op Wall Street kunnen Amerikaanse banken beter verliezen tijdens moeilijke periodes opvangen, bouwen ze steeds meer op stabiele bronnen van vermogen, ondergaan ze rigoureuze stresstesten, zijn ze voorbereid op tegenvallers en nemen ze geen grote risico's meer", schrijft Gelzinis.
Hij vervolgt: "Complexe, niet-bancaire financiële instituten die voor financiële stabiliteitsproblemen kunnen zorgen, zoals verzekeraar AIG, staan nu onder versterkt toezicht. Klanten zijn nu beter beschermd tegen giftige financiële producten, perverse prikkels en de roofzuchtige praktijken op de huizen- en beleggingsmarkten."
Allemaal goede dingen, betoogt Pedro da Costa van Business Insider. En zeker geen zaken die banken beperken in hun werk of de mogelijkheden om geld (uit) te lenen. Maar met het opdoeken van deze regels en het terugdraaien van de tijd zet de regering de poorten open voor een nieuwe crisis.
Tot slot een woord van troost: het voorstel moet ook nog door de Senaat. En om dat voor elkaar te krijgen zijn er 60 van de 100 stemmen nodig. De Republikeinen hebben er maar 52 in handen. Gezien het totale gebrek aan medewerking van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden kon het nog wel eens lastig worden om de wetgeving langs de senatoren te krijgen.
Auteur: Leon Brandsema
