Flitsbezorger Getir vraagt al zijn kantoorpersoneel in een e-mail om weer fulltime naar kantoor te komen. Dat meldt technologiewebsite Sifted, dat zich baseert e-mails en informatie van twee medewerkers van Getir.

In een e-mail, waarvan passages ook op Twitter zijn gedeeld door NRC-journalist Stijn Bronzwaer, zou Getir personeel vragen “om wereldwijd volledig terug te keren naar kantoor, wat betekent vijf dagen op kantoor voor niet-veldcollega’s”.

In de e-mail, die getekend zou zijn door Getirs hoofd juridische zaken Selin Barlin Aral, wil de flitsbezorger een einde willen maken aan het “wazige, vrijblijvende hybride [werk] dat vaak resulteert in lege kantoren”, meldt Sifted.

Getir heeft ruim 32.000 medewerkers en is actief in negen landen, waaronder Nederland. Hoeveel medewerkers er op kantoor werken, is niet bekend. Het bedrijf nam in december concurrent Gorillas over.

De "unieke cultuur is sterker als we zij aan zij kunnen werken", voert Getir volgens Sifted op als argument in de e-mail. En: "We weten allemaal dat teams sneller werken en dat we problemen sneller oplossen als we samen zijn."

Volgens Sifted zou kantoorpersoneel van Getir klagen dat de maatregel problemen oplevert voor families. Werknemers zouden zelfs "schreeuwen en vloeken" over de algemeen directeur en hoofd personeelszaken.

Arbeidsovereenkomst belangrijk bij verdeling tussen thuiswerken en kantoor

Het levert een interessante juridische vraag op: mag je in Nederland als bedrijf wel van je huidige kantoormedewerkers verlangen dat ze fulltime op kantoor verschijnen? Ze doen immers geen werk waarvoor je per se op locatie aanwezig dient te zijn, zoals fabrieks-, verzorgings- of politiewerk.

Volgens arbeidsrechtsadvocaat Suzanne Meijers hangt dit van verscheidene factoren af. Allereerst van de arbeidsovereenkomst. "Staat daar in dat de standplaats bijvoorbeeld Amsterdam is, maar dat je mag thuiswerken, dan is dát het uitgangspunt", zegt Meijers. "Je mag dan dus thuiswerken."

In sommige contracten is volgens haar een standaardtekst opgenomen waarin staat dat de locatie gewijzigd mag worden op redelijk verzoek. Daar kun je als werkgever in dit soort situaties op terugvallen, zegt Meijers. "Je kan dan zeggen: je wist dat je altijd teruggeroepen kon worden naar kantoor. Staat zo'n bepaling er niet in, dan ben je als werkgever de arbeidsvoorwaarden aan het aanpassen en dat mag niet zomaar."

Maar goed, wat is een "redelijk verzoek"? Daar wordt het interessant, volgens Meijers. "Heeft een bedrijf een goed verhaal om iedereen terug te verwachten op kantoor? Ik las dat Getir min of meer zegt dat de team spirit beter is op kantoor. Dat alleen lijkt me geen goed argument om iemand terug naar kantoor te krijgen. We hebben de afgelopen jaren gemerkt dat het hybride werken een heel goede werkvorm is, óók om het teamgevoel goed te houden. Fulltime op kantoor werken, lijkt me dus niet de enige manier om de personeelsbinding hoog te houden."

Rechten van werknemers

Vervolgens kom je uit op de belangen van werknemers, legt Meijers uit. Volgens Sifted zou Getir erkennen dat er individuele behoeften zullen zijn bij een volledige terugkeer naar kantoor en dat "deze zullen worden overwogen".

Bekijk je dit - zoals Getir lijkt aan te geven - per individu, dan kun je volgens Meijers "te maken krijgen met mensen die zeggen: ik haal mijn kinderen altijd om 3 uur 's middags van school op en werk in de avond verder. Nu ontneem je me het recht om mijn kinderen van school te halen. De vraag is vervolgens of er niet van werknemers verwacht kan worden dat ze kinderen naar de buitenschoolse opvang sturen." Het is volgens Meijers dus nog geen uitgemaakte zaak dat de werknemer in het gelijk gesteld wordt.

Wetgeving over thuiswerken

Wat zegt de wetgeving eigenlijk over thuiswerken? Volgens de huidige wet Flexibel werken mogen werkgevers een verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats van medewerkers afwijzen.

Afgelopen jaar nam de Tweede Kamer een wet aan die het recht op thuiswerken sterker moet verankeren in het Nederlands arbeidsrecht. De wet Werken waar je wilt, die nog door de Eerste Kamer moet worden goedgekeurd, regelt dat werkgevers een verzoek tot thuiswerken alleen mogen weigeren op basis van redelijkheid en billijkheid.

Dat klinkt goed voor kantoorpersoneel, maar volgens Meijers is die "redelijkheid en billijkheid" een ietwat vaag begrip. "Er komt dan een soort belangenafweging aan te pas. Wanneer is het redelijk om zo'n verzoek af te wijzen? Als het al twee jaar goed ging met thuiswerken, zou je als werkgever moeten beargumenteren dat je in de problemen komt als niet iedereen fulltime terugkeert naar kantoor. Die team spirit, zoals bij Getir, lijkt me dan niet een sterk genoeg argument."

Wat dan wel een goed argument zou kunnen zijn? Bijvoorbeeld leegstand op kantoor, zegt Meijers. "Maar tenzij er een huurcontract ligt voor meerdere jaren, zou ik zeggen: doe er je voordeel mee. Deel alles op in flexplekken en zorg voor een kleinere kantooromgeving."

Andere redelijke en billijke argumenten om personeel fulltime op kantoor te verwachten, kan Meijers eigenlijk niet verzinnen. "Wel kan ik me voorstellen dat een werkgever aan personeel kan vragen om iedere vrijdag bij een lunchmeeting aan te schuiven voor de teambuilding. Of dat bijvoorbeeld het salesteam op dinsdag op kantoor wordt verwacht voor een vergadering. Het argument kan dan zijn dat vergaderen via zoom minder prettig is, omdat je vaker wordt afgeleid door bijvoorbeeld je hond of kat."

Kantoorpersoneel kan onder de aanstaande wetgeving een verzoek indienen bij de werkgever om een aantal dagen thuis te werken. "Dit verzoek moet je met goede argumenten onderbouwen, waardoor je mogelijke bezwaren wegneemt. Bijvoorbeeld: het is de afgelopen jaren ook goed werkbaar gebleken. Als werkgever moet je dit in behandeling nemen."

Als een werkgever niet akkoord gaat, kun je dit als werknemer naar de rechter brengen. Meijers: "Dat is je recht als werknemer. Maar ook al heb je rechten als personeel, de vraag is of je ze ook wilt gebruiken. Een rechtszaak is natuurlijk niet bevorderlijk voor de arbeidsrelatie."

Werkgevers kunnen daar volgens Meijers in theorie misbruik van maken. "Een vraag om fulltime op kantoor te werken is dan in feite een soort zachte saneringsoptie, waarbij mensen die dit niet willen het bedrijf verlaten."

Getir is voor dit artikel ter wederhoor benaderd door Business Insider, maar koos ervoor niet te reageren.

LEES OOK: Markt voor thuisbezorging stagneert: geen 50%, maar 5% groei in 2022