- De Amerikaanse Centrale Bank, de Federal Reserve, heeft aangekondigd de rente in grotere stappen te verhogen om de hoge inflatie te beteugelen.
- In maart kondigde de Fed aan de rente met stapjes van 0,25 procentpunt te verhogen, maar dit zal nu ook gebeuren met verhogingen van 0,5 procentpunt.
- Ook gaat de Fed de schulden op de balans met 95 miljard dollar per maand afbouwen.
- Lees ook: Krijgt de beurs weer steun van de Amerikaanse centrale bank…of laat men de beren los?
De Amerikaanse koepel van centrale banken, de Federal Reserve, gaat dit jaar de beleidsrente in de Verenigde Staten met stappen van 0,5 procentpunt verhogen in plaats van 0,25 procentpunt.
Volgens de beleidsmakers van de Fed zijn dergelijke grotere stappen nodig om de hoge inflatie in het land van meer dan 7 procent te bestrijden. Dat blijkt uit de notulen van de beleidsvergadering van de centrale bank die woensdag zijn gepubliceerd.
De Fed besloot tijdens de beleidsvergadering van maart de rente met 0,25 procentpunt te verhogen. Volgens de beleidsmakers zullen een of meer verhogingen met 50 basispunten in de toekomst beter gepast zijn. Vooral als de inflatiedruk groot blijft, zo valt te lezen.
Amerikaanse centrale bank gaat schuldenberg afbouwen
Verder liet de Fed weten dat de bankenkoepel zijn enorme obligatiebezit zal gaan afbouwen. Dat zal met een tempo van maximaal 95 miljard dollar per maand worden gedaan. Daarmee wordt de kredietverlening in de hele economie aangescherpt. De Fed-bestuurders zullen de voorgenomen balansverkorting naar verwachting goedkeuren tijdens de volgende bijeenkomst begin mei.
Naast het rentebeleid is de aanpak van de schuldenberg op de balans een minstens zo belangrijk instrument bij het terugdraaien van het goedkoopgeldbeleid van de afgelopen jaren.
De Fed heeft de economie het afgelopen decennium zwaar ondersteund door obligatieleningen op de kapitaalmarkt op te kopen met liquide middelen, lees: door dollars bij te drukken. Dit heeft ertoe bijgedragen dat rentes op kapitaalmarkten kunstmatig laag zijn gehouden vanwege de toegenomen beschikbaarheid van 'gratis geld.'
De opgekochte obligaties zijn als bezit op de balans van de Fed terecht gekomen (en de vers gedrukte dollars als schuld). Hierdoor is de balans van de centrale bank opgezwollen tot het astronomische bedrag van bijna 9.000 miljard dollar.
Bij de afbouw van de schuldenberg zal de Federal Reserve dollars die ze ontvangt als obligatieleningen worden afgelost, niet opnieuw gebruiken maar uit de roulatie nemen. Hierdoor krimpt de geldhoeveelheid.
Het wegvallen van de aankoopsteun van obligaties op de kapitaalmarkt kan een opwaarts effect hebben op rentes.
Beleggers kijken met spanning uit hoe dit gaat uitpakken: in het afgelopen decennium is er een zeer sterke correlatie geweest tussen het goedkoopgeldbeleid van de centrale bank en stijgende aandelenkoersen. De vraag is dus of de beurs onder druk komt als de Fed dit beleid gaat terugdraaien.
Lees ook: Hoe gaan centrale banken het risico van ‘stagflatie’ bestrijden? Dit is het grote dilemma
Prijzen hoger door duurder grondstoffen
Uit de notulen bleek ook dat "veel" beleidsmakers de rente bij de laatste vergadering liever met 0,5 procentpunt hadden verhoogd, in plaats van met 0,25 procentpunt. In het licht van de Russische invasie in Oekraïne werd daarvan echter afgezien.
De oorlog heeft de kosten van bijvoorbeeld brandstof, voedsel en metalen nog verder opgedreven. Daarmee neemt de vrees voor stagflatie, een situatie met hoge inflatie en nauwelijks economische groei, toe. Dat vormt weer een bedreiging voor de prijsvorming, de groei en de stabiliteit van de financiële markten.
Bij de beleidsvergadering in maart zei de Fed dat de inflatie aanzienlijk hoger zal zijn dan eerder werd aangenomen, namelijk 4,3 procent dit jaar. Dat zal tegen 2024 afgezwakt zijn tot 2,3 procent. De prognose voor de economische groei in 2022 werd verlaagd van 4 procent naar 2,8 procent, terwijl de werkloosheidsprognoses nauwelijks werden gewijzigd.
