• De Europese Unie gooit een aantal Russische banken uit het internationale betalingssysteem SWIFT.
  • Verschillende landen waren eerst nog tegen een dergelijke actie, maar zaterdag werd langzaam duidelijk dat ook de laatste bezwaarmakers overstag zouden gaan.
  • De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, maakte de sanctie zaterdagavond laat in een speciale persverklaring bekend.
  • Lees ook: Britten signaleren stagnatie Russische opmars in Oekraïne.

Een aantal Russische banken wordt afgesloten van het internationale betalingssysteem SWIFT. Dat maakte de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zaterdagavond bekend in een speciale persverklaring. Verschillende landen hadden eerder nog bedenkingen bij een dergelijke actie.

De Europese Unie wil met de maatregel Rusland nu treffen in zijn “oorlogskas”. De actie wordt ook gesteund door de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Canada.

Een aantal landen was eerst nog tegen een SWIFT-ban, maar zaterdag werd duidelijk dat ook de laatste bezwaarmakers overstag zouden gaan. Onder andere Italië, dat eerder niet voor een ban van Rusland was, sprak zaterdag openlijk zijn steun uit voor een boycot als ook de rest van het landenblok ermee instemt.

De afkoppeling van Russische banken van de cruciale berichtendienst voor betalingsverkeer geldt als een zeer forse sanctie.

Het is pas één keer voorgekomen dat een land werd afgesloten van SWIFT. Iran werd toen hard geraakt.

Verder worden de geldschieters en andere steunpilaren en vertrouwelingen van het Kremlin verder aangepakt. Oligarchen kunnen niet meer zomaar een Europees paspoort kopen, zegt Von der Leyen. "Nog meer Russische functionarissen en leden van de elite rond de Russische regering, evenals hun families, en de mensen die hun gedrag mogelijk maken", kunnen strafmaatregelen verwachten.

Ook de Russische centrale bank kan maatregelen verwachten, zegt Von der Leyen mede in naam van EU-zwaargewichten Frankrijk, Duitsland en Italië en de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Canada. De westerse landen willen voorkomen dat die "zijn internationale reserves inzet om de impact van onze sancties te ondergraven".

De Verenigde Staten en hun bondgenoten "ontwapenen 'fort Rusland'" met nieuwe sancties die belangrijke banken in Rusland afsnijden van het internationale betalingssysteem SWIFT en pakken ook de Russische centrale bank aan, zei een hoge functionaris van de regering-Biden zaterdag.

De acties zijn mede bedoeld om de voorkomen dat de Russische president Vladimir Poetin 630 miljard dollar (559 miljard euro) aan deviezenreserves van de centrale bank gebruikt om de invasie in Oekraïne te financieren en de dalende roebel te ondersteunen. "De regering van Poetin wordt uit het internationale financiële systeem gezet", aldus de functionaris.

Landen waren bang voor impact op Europees bedrijfsleven

Een van de landen die zaterdag nog van standpunt veranderde over de uitsluiting van Russische banken was Duitsland. De Duitsers gaven zaterdagmiddag uiteindelijk aan voorstander van "gerichte en functionele" beperkingen voor Russisch gebruik van het internationale betalingssysteem SWIFT.

Met het uitsluiten van Russische banken moeten de juiste mensen getroffen worden en kan bijkomende schade worden voorkomen, zeiden de Duitse ministers van Buitenlandse Zaken en Economische Zaken in een gezamenlijke verklaring.

Door Rusland uit het samenwerkingsverband van banken te gooien zou het voor 'gewone' mensen een stuk moeilijker worden om geld over te maken naar familie in Rusland, zo was eerder een van de bedenkingen bij het plan.

Ook zou het Europees bedrijfsleven eronder lijden omdat betalingen van klanten of betalingen aan leveranciers dan ingewikkelder worden. Leveringen van Russisch gas aan Europa zouden ook in gevaar kunnen komen.

SWIFT, dat beveiligde berichten verstuurt tussen meer dan 11.000 financiële instellingen en bedrijven, is van cruciaal belang voor het mondiale financiële systeem. Wanneer het systeem niet toegankelijk is, kan dat aanzienlijke economische schade aanrichten.

LEES OOK: Dit moet je weten over Volodimir Zelenski, de komiek die president in oorlogstijd werd