Beleggers zijn in januari en februari vooruitgelopen op een zonnig scenario voor 2023, waarbij de hoge inflatie snel afzwakt en centrale banken het agressieve monetaire beleid kunnen matigen. Vooralsnog blijkt de inflatie echter hardnekkiger dan gedacht.

Afgelopen vrijdag ging de aandacht uit naar de favoriete maatstaf voor de inflatie van de Amerikaanse Federal Reserve. Die viel in januari hoger uit dan verwacht.

Door de aanhoudend hoge inflatie moet de Fed mogelijk langer doorgaan met het verhogen van de rente om de prijsstijgingen af te remmen. Rentes op staatsobligaties van bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Duitsland stegen aanzienlijk, wat ongunstig is voor de waardering van aandelen.

Hogere rentes betekenen dat beleggen in veilige staatsobligaties met weinig risico relatief aantrekkelijker wordt vergeleken met beleggen in meer risicovolle aandelen. Bovendien maken hogere rentes in algemene zin de financiering voor bedrijven duurder, wat de winstgevendheid kan beïnvloeden.

In de onderstaande grafiek is te zien dat de rente op de 10-jarige Amerikaanse staatsobligatie na een aanvankelijke daling in januari in februari fors is gestegen van 3,4 procent naar inmiddels bijna 4 procent.

De aandelenbeurzen in New York zijn vrijdag met een fors verlies de handel uitgegaan, waarmee ze hun slechtste week sinds de jaarwisseling achter de rug hebben.

De brede S&P 500 daalde vrijdag bijna 1,1 procent tot 3.970 punten, waarmee het verlies voor de hele week uitkwam op 2,7 procent. Techbeurs Nasdaq verloor 1,7 procent tot 11.394,94 punten.

In de onderstaande grafiek is te zien dat de brede S&P 500-index in januari fors is gestegen, maar dat de beursrally in februari is gaan haperen. Per saldo staat er voor 2023 nog een plus van iets minder dan 4 procent in de boeken voor de S&P 500.

AEX-index raakt iets van jaarwinst kwijt

Het beeld voor de Europese beurzen is iets minder negatief in februari. Vrijdag sloot ook de AEX-index in Amsterdam in mineur met een verlies van 1,2 procent op 746 punten. Maar sinds de start van dit jaar staat de AEX nog wel 6,5 procent in de plus.

De relatief iets betere prestatie van Europese markten heeft volgens analisten mede te maken met het feit dat Amerikaanse beurzen sterker worden gedomineerd door grote techfondsen, terwijl Europese beurzen meer zogenoemde waarde-aandelen tellen bij de grote beursfondsen. Bij die laatste groep zitten bedrijven die geacht worden hogere prijzen relatief makkelijk te kunnen doorberekenen aan klanten, waardoor de druk op de winstmarges beperkt blijft.

Ook Europa is echter gevoelig voor de rente-ontwikkelingen. In de grafiek hieronder met de rente op de 10-jarige Nederlandse staatslening is bijvoorbeeld te zien dat deze na een aanvankelijk daling dit jaar, weer is geklommen richting het piekniveau van begin 2023. Vrijdag noteerde de Nederlandse 10-jaars rente op 2,83 procent.

LEES OOK: Dit zijn belangrijke piketpaaltjes voor de S&P 500 waar beleggers op moeten letten