• Financiële markten zijn nog altijd in de ban van de combinatie van hoge inflatie, dreigende economische krimp en de reactie van centrale banken daarop.
  • Op obligatiemarkten is het gevaar van hogere rentes nog niet geweken. Tegelijk doen aandelenmarkten een prille poging om de dalende trend een halt toe te roepen.
  • Beursexperts Gökhan Erem en Michael Nabarro praten je bij over de actuele ontwikkelingen op de beurs.
  • Lees ook: Dit is de laatste reddingsboei om een verder afzakken van de beurs te voorkomen

ANALYSE – De eerste volle handelsweek van september kende behoorlijke beweeglijkheid op financiële markten. Voor Europa is de vraag of de Europese Centrale Bank stoer de rente kan blijven verhogen, terwijl het risico van een recessie behoorlijk hoog is. In de VS wachten beleggers op signalen van een zachte landing van de economie én houvast wat betreft het rentebeleid van de Federal Reserve.

Deze week kreeg de Europese Centrale bank veel aandacht. De beleidsrentes gingen donderdag met 0,75 procentpunt omhoog, terwijl op diezelfde dag slechte macrocijfers uit Duitsland bekend werden gemaakt. Een recessie in Europa ligt inmiddels binnen handbereik.

Ongekende renteverhogingen terwijl een recessie op de stoep staat? De ECB maakte donderdag duidelijk serieus te willen reageren op de hoogste Europese inflatiecijfers in decennia. Maar doet Europa niet te veel alsof we de VS zijn?

De energiecrisis in Europa wordt extra gevoed doordat de sterke dollar de inkoop van grondstoffen voor eurolanden duurder maakt. Hierdoor ziet het economische beeld er in Europa een stuk minder rooskleurig uit dan in de VS.

In de afgelopen jaren heeft de Europese Centrale Bank vrij standaard het pad van de Federal Reserve gevolgd met het monetaire beleid. Maar voor Europese aandelenmarkten heeft dat niet veel positiefs opgeleverd, gelet op de achterblijvende prestaties vergeleken met Amerikaanse aandelenmarkten.

Europese beurzen staan rond de koersniveaus van twee jaar geleden, terwijl de Amerikaanse beurzen nog steeds zo'n 20 procent hoger staan dan toen. Tegelijk is de euro de afgelopen twee jaar gezakt van 1,20 dollar per euro naar pariteit.

Kortom, gelet op de sterk verschillende dynamiek van de Europese en de Amerikaanse economie, is het de vraag of de ECB het zich kan permitteren om gelijke tred te houden met de Amerikaanse centrale bank, zeker als het gaat om een cyclus van renteverhogingen.

Risico van hogere rentes nog niet geweken

In onze bijdrage van afgelopen week wezen we op de laatste strohalm voor de Amerikaanse S&P 500-index en daarmee ook voor aandelenmarkten in bredere zin, inclusief Europa. In die analyse werd duidelijk dat het rentebeeld in de VS bepalend is voor de waarde die beleggers toekennen aan aandelen.

Het gaat uiteindelijk toch om de Amerikaanse inflatie, die vanuit het perspectief van de dollar wordt beleefd, en wat de Federal Reserve in reactie daarop met de Amerikaanse rente doet.

Tijd voor een update, waarbij we met de rente beginnen. Hieronder weer de grafiek van de koers van de 10-jarige Amerikaanse staatslening. Let wel: die beweegt tegengesteld aan de bijbehorende 10-jaars staatsrente.

De koers van de 10-jarige staatslening is deze week licht gedaald, wat betekent dat de 10-jaars staatsrente in de VS een klein beetje hoger noteert dan aan het einde van vorige week. Je kunt zeker niet stellen dat de koopinteresse op de Amerikaanse obligatiemarkt weer aan het oplaaien is.

Integendeel. De dreiging van respectievelijk lagere obligatiekoersen en een hogere rente is onveranderd sterk aanwezig. Daarbij komt dat gewenning aan huidige niveaus door er een tijdje te bivakkeren, toekomstige lagere koersen niet direct als extreem doet beleven.

Technisch gesteld: de groene lijn met het 50-daags voortschrijdend koersgemiddelde in de grafiek noteert onder de rode lijn die het 200-daags voortschrijdend gemiddelde weergeeft. De trend is dus neerwaarts. Dat is zo sinds december 2021, aangegeven met de oranje ellips.

De blauwe ellipsen in de grafiek zijn daarbij indicaties van eindigende opwaartse correcties binnen de neerwaartse trend. In deze situatie geldt dat zolang dagkoersen onder de lijn van het 50-daags voortschrijdend gemiddelde noteren, er sprake is van een negatief momentum. Geen verbetering ten opzichte van vorige week dus.

Aandelenmarkt doet prille poging tot herstel

Maar de aandelenmarkt dan? Die vertoont enige hoop op behoud van wat er nog over is van de opleving van 2021. De ontwikkeling is heel pril weliswaar, maar toch.

Afgelopen week stelden we dat de laatste kans voor de S&P 500-index om te ontsnappen aan een hervatting van de neerwaartse trend, gelegen is bij koersen die boven de lijn van het 50-daags voortschrijdend gemiddelde weten te komen. Dat is de groene lijn in de onderstaande grafiek. Wordt die laatste kans alsnog gepakt?

Deze week lukte het niet om overtuigend boven het 50-daags voortschrijdend gemiddelde te komen. Dat wil zeggen: de koers van de S&P 500 is aan het eind van de week wel een fractie boven het 50-daags voortschrijdend gemiddelde gekomen, maar de stijging is nog niet overtuigend. Voor komende week echter lijkt een serieuze poging in de maak, ondanks de onveranderde dreiging vanuit de rentemarkten.

Er is een eerste hogere bodem in de maak, waardoor het neerwaartse momentum dreigt te neutraliseren. Deze ontwikkeling is erg pril en heeft beperkte opwaartse ruimte naar het niveau van 4.200 punten voor de S&P 500-index. Daar hangen de grotere belangen voor de langere termijn nog boven de markt en is er geen koopintentie, zolang de koersen onder de zone van de 4.200 tot 4.300 punten noteren.

Samengevat geldt dat inmiddels best veel renteperikelen zijn ingeprijsd. De inschatting van marktpartijen is dat de Federal Reserve de beleidsrente deze maand, net als de ECB, met 0,75 procentpunt verhoogt. Markten lijken dat laatste te accepteren op basis van een aanhoudend vertrouwen in de economische kracht van de Verenigde Staten

De impasse waarbij de koers van de S&P 500-index in de bovenstaande grafiek tussen de groene en de rode lijnen blijven noteren, kan aanhouden zolang het scenario van een zachte landing van de Amerikaanse economie wordt geloofd.

De status quo kan veranderen als marktpartijen een sterkere renteverhoging van de Federal Reserve met 1 procentpunt waarschijnlijker gaan achten, of juist gaan rekenen op een relatief beperkte renteverhoging van 0,5 procentpunt. Het eerste zal neerwaartse koersdruk geven, het tweede heeft een opwaarts effect.

Intussen hebben de kopers zich gepositioneerd bij het niveau van 3.900 punten voor de S&P 500, maar de verkopers hebben zich verschanst bij 4.200 punten. Kortom, een precair evenwicht dat makkelijk kan omslaan. We houden je op de hoogte!

Michael Nabarro, Chartered Market Technician (CMT), Gökhan Erem, ook CMT, zijn onafhankelijke beleggingsspecialisten die beide meer dan 25 jaar werkzaam zijn in de financiële sector. Met gedegen kennis en ruime ervaring bedienen zij professionele en particuliere beleggers aan de hand van hun methodisch onderbouwde, actieve beleggingswijze.

Deze column bevat meningen en bevindingen van de auteurs. De financiële waarden die in dit schrijven genoemd worden kunnen onderdeel uitmaken van de beleggingen van de auteurs als ook van hun relaties.

Deze column is niet bedoeld als advies in enige vorm en dient als niet-gepersonaliseerde informatie over de financiële markten.