Als adviseur voor de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zocht Diana Yousef tien jaar geleden naar een manier om afvalwater te hergebruiken in de ruimte. Haar team onderzocht een luchtdoorlatend materiaal dat schoon water kon absorberen uit afvalstoffen, maar dat liep nergens op uit.
“Het bleef jaren in mijn hoofd zitten terwijl ik met andere dingen bezig was”, zegt Yousef tegen Business Insider.
Vijf jaar later ontdekte ze een manier om het concept toe te passen op aarde.
In 2015 richtte Yousef change:WATER Labs op. Het bedrijf werkt aan de zogeheten iThrone, een toilet met een luchtdoorlatend membraan dat water onttrekt aan uitwerpselen. Het komt erop neer dat het apparaat de ontlasting uitdroogt.
De iThrone timmert aan de weg: volgende maand lanceert het bedrijf een proefproject om minstens vijf toiletten te leveren aan een ziekenhuis en school in Oeganda. De wc’s zullen worden gebruikt door zo’n duizend mensen die anders zijn aangewezen op noodtoiletten. Het bedrijf hoopt de iThrone vanaf 2021 te gaan verkopen, bijvoorbeeld aan aannemers van bouwprojecten en niet-gouvernementele organisaties die hulp leveren.
Ongeveer 2 miljard mensen hebben geen toegang tot sanitaire basisvoorzieningen. Daarom doen ze hun behoefte vaak buiten. Dat kan leiden tot besmetting van voedsel en water, waardoor het risico op ziektes als cholera en dysenterie stijgt. Elk jaar sterven ongeveer 827.000 mensen als gevolg van vervuild water, slechte sanitaire voorzieningen en gebrek aan hygiëne.
De iThrone hoeft niet te worden doorgespoeld, wat betekent dat hij kan functioneren zonder watertoevoer, riolering of aansluiting op het stroomnet. Huishoudens zouden jaarlijks bijna een half miljoen liter water kunnen besparen door de iThrone te gebruiken in plaats van een normaal toilet, schat het bedrijf.
En in tegenstelling tot andere vrijstaande toiletten hoeft de iThrone niet om de dag te worden geleegd.
In plaats daarvan absorbeert een rubberen membraan in de toiletpot direct het water van de ontlasting, om het als waterdamp vrij te laten in de lucht. Omdat poep grotendeels bestaat uit water, krimpt de ontlasting aanmerkelijk bij uitdroging. Het bedrijf schat dat het membraan, dat het omschrijft als een "stuk krimpfolie voor schijt", het volume van ontlasting met 95 procent kan verkleinen.
Dat betekent dat het toilet slechts een keer per maand hoeft te worden geleegd, wat de kosten van het ophalen van afval aanmerkelijk verlaagt.
Maar er is natuurlijk nog één probleem: de stank. Om die te verbloemen, zitten er microben in het toilet die van de koolstof in urine leven. Met dat voedingsproces wordt stroom opgewekt en kan een ventilator worden aangedreven. Het bedrijf noemt de vondst een "met plas aangedreven bio-batterij".
Vrouwen en meisjes lopen hoger risico op aanranding zonder toilet
Het concept van Yousef lijkt een beetje op dat van de Omni Processor. Dat is een machine die menselijke uitwerpselen kookt om het vocht eruit te krijgen, en dat vocht vervolgens destilleert om schoon drinkwater te maken. Bill en Melinda Gates steunen met hun stichting de Omni Processor. Bill Gates heeft zelfs in 2015 bij de Tonight Show gedemonstreerd dat het echt veilig is om het water te drinken.
Maar in tegenstelling tot de Omni Processor maakt de iThrone geen drinkwater van de waterdamp. Yousef zegt dat er voor die stap te veel energie nodig is.
Daarnaast heeft Yousef een ander doel dan de mensen achter de Omni Processor. De Omni Processor verwerkt namelijk alleen uitwerpselen uit openbare toiletten. Maar Yousef wil toiletten ontwikkelen om mensen, en vrouwen en meisjes in het bijzonder, privacy te geven.
Vrouwen en meisjes die geen toiletten met privacy hebben in de buurt van hun huis lopen namelijk een groter risico op bijvoorbeeld aanranding, zegt Yousef. En als meisjes geen toegang hebben tot toiletten met voldoende privacy op school, blijven ze vaak thuis als ze ongesteld zijn. Als meisjes toch naar school gaan als ze niet ongesteld zijn, vermijden ze soms hele dagen het toilet.
"Meisjes moeten de hele dag op school rekening houden met de sanitaire voorzieningen", zegt Yousef. "Ze drinken niet. Ze eten niet. Ze gaan moe naar school." En uiteindelijk stoppen sommige meisjes volgens Yousef zelfs met het volgen van onderwijs.
Yousef zegt dat veel potentiële investeerders waar ze mee praat verbaasd zijn als ze dit horen. Sommigen weten niet eens dat niet iedereen toegang heeft tot een toilet. "Vaak zijn ze nog nooit op een plek geweest waar mensen geen toiletten hebben", zegt ze. "Ze vragen me soms meteen: kan ik dit toilet gebruiken bij Burning Man?"
Lees meer over poep:
- Zo worstelen astronauten al 57 jaar met poep in de ruimte – van een gigantisch condoom tot een vacuümtoilet
- Bill Gates is geobsedeerd met herontwerpen van het toilet – en hij nam een potje poep mee het podium op om dat te bewijzen
- Echtpaar gooit jarenlang poep in tuin van buurman: 23.628 euro schadevergoeding
